Giáo án Lịch Sử 9 Bài 25: Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1946-1950)
Giáo án Lịch Sử 9 Bài 25: Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1946-1950)
I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức
- Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1946-1950).
- Chủ tịch Hồ Chí Minh ra lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến.
- Cuộc chiến đấu anh dũng của quân dân thủ đô Hà Nội và các đô thị phía Bắc vĩ tuyến 16 những ngày đầu kháng chiến toàn quốc; đôi nét về diễn biến, ý nghĩa.
2. Thái độ
- Bồi dưỡng lòng yêu nước, tinh thần cách mạng cho học sinh.
3. Kĩ năng
- Rèn kỹ năng sử dụng tranh ảnh, bản đồ các chiến dịch, các trận đánh.
4. Định hướng phát triển năng lực
- Năng lực chung: năng lực tự học, năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác…
- Năng lực chuyên biệt:
+ Năng lực thực hành bộ môn, khai thác kênh hình, sưu tầm tư liệu, tranh ảnh,...
+ Phân tích, so sánh, liên hệ, vận dụng kiến thức vào giải quyết tình huống, sử dụng lược đồ.
II. Phương pháp dạy học
- Trực quan, phát vấn, phân tích, kể chuyện, mô tả, làm việc nhóm, nêu và giải quyết vấn đề, .....
III. Phương tiện
- Tranh ảnh, máy chiếu…
- Tài liệu tham khảo.
- Bản đồ hành chính Việt Nam.
IV. Chuẩn bị
1. Chuẩn bị của Giáo viên
- Giáo án word và Powerpoint.
- Tranh ảnh có liên quan.
2. Chuẩn bị của học sinh
- Đọc trước sách giáo khoa.
- Sưu tầm tư liệu, tranh ảnh...
V. Tiến trình dạy học
1. Ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ:
- Hoàn cảnh chúng ta kí hiệp định sơ bộ 6/3/1946 là gì ? Em hãy trình bày nội dung Hiệp định sơ bộ 6/3/1946?/
- Trước những việc làm của Pháp, ta có chủ trương gì ?
3. Bài mới
3.1. Hoạt động khởi động
1. Mục tiêu:
- Giúp học sinh nắm được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được đó là: nhứng khó khăn của ta sau Hiệp định sơ bộ và Tạm ước 14/9/1946.
2. Phương thức: đặt vấn đề
Chủ tịch Hồ Chí Minh ra lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến trong hoàn cảnh nào ?
3. Dự kiến sản phẩm:
- Đó là quá quá trình thực dân Pháp tìm cách phá hoại, nhằm tiến hành cuộc chiến tranh một lần nữa.
HS trả lời câu hỏi, GV dẫn dắt vào bài mới.
3.2. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC.
| Hoạt động của GV & HS | Nội dung |
|---|---|
| HĐ 1: Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược bùng nổ (19/12/1946) * Mục tiêu: - Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1946-1950). - Chủ tịch Hồ Chí Minh ra lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến. - Đường lối kháng chiến chống thực dân Pháp của ta. * Phương thức: Hoạt động nhóm, cá nhân * Tổ chức hoạt động: - Vì sao cuộc kháng chiến toàn quốc chống Thực dân Pháp xâm lược bùng nổ ? - Hãy nêu những chứng cứ về việc Pháp bội ước? - Sau đó chúng có những hành động nào nghiêm trọng hơn ? - Trước tình hình đó Đảng ta có những chủ trương gì ? - Hồ chủ Tịch quyết định phát động toàn quốc kháng chiến trong hoàn cảnh như vậy thể hiện tinh thần gì ở Bác ? Bản thân em là học sinh, em học tập được tinh thần đó như thế nào ? - Lời kêu gọi đó có ý nghĩa như thế nào ? Thái độ của nhân dân ra sao ? - Nội dung cơ bản của đường lối chống Pháp của Đảng ta là gì ? - Em hãy cho biết tính chất, phương châm của cuộc kháng chiến này là gì ? Hoạt động nhóm - B1: GV chia cả lớp thành 4 nhóm thảo luận và giao nhiệm vụ thực hiện các yêu cầu sau: Nhóm : Thế nào là kháng chiến toàn dân ? Nhóm 2: Thế nào là kháng chiến toàn diện ? Nhóm 3: Thế nào là kháng chiến trường kì ? Nhóm 4: Thế nào là tự lực cánh sinh ? - B2: HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực hiện nhiệm vụ học tập, GV đến các nhóm theo dõi, hỗ trợ HS làm việc những nội dung khó (bằng hệ thống câu hỏi gợi mở - linh hoạt). - B3: HS: báo cáo, thảo luận - B4: HS: phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của bạn (theo kĩ thuật 3-2-1). GV bổ sung phần phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. - GV: Tại sao nói kháng chiến chống Pháp của nhân dân ta là chính nghĩa và mang tính nhân dân ? HĐ 2: Cuộc chiến đấu ở các đô thị phía Bắc vĩ tuyến 16 * Mục tiêu: - Cuộc chiến đấu anh dũng của quân dân thủ đô Hà Nội và các đô thị phía Bắc vĩ tuyến 16 những ngày đầu kháng chiến toàn quốc; đôi nét về diễn biến, ý nghĩa. * Phương thức: Hoạt động nhóm, cá nhân * Tổ chức hoạt động: - Tại sao ta phải tiến hành kháng chiến ở các đô thị trước ? Hoạt động nhóm - B1: GV chia cả lớp thành 4 nhóm thảo luận và giao nhiệm vụ thực hiện các yêu cầu sau: Nhóm lẻ: (1,3) - Cuộc chiến đấu ở Hà Nội diễn ra như thế nào ? - Em có nhận xét gì về tinh thần chiến đấu của quân và dân Hà Nội ? Nhóm chẵn: (2,4) - Tại các Thành Phố khác cuộc chiến diễn ra như thế nào ? - Em học tập được gì về tinh thần của các chiến sĩ thủ đô trong cuộc sống và học tập ngày nay ? - B2: HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực hiện nhiệm vụ học tập, GV đến các nhóm theo dõi, hỗ trợ HS làm việc những nội dung khó (bằng hệ thống câu hỏi gợi mở - linh hoạt). - B3: HS: báo cáo, thảo luận - B4: HS: phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của bạn (theo kĩ thuật 3-2-1). GV bổ sung phần phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. GV: Cuộc chiến đấu ở các đô thị đã mang lại ý nghĩa như thế nào? |
I. Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược bùng nổ (19/12/1946) 1. Kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược bùng nổ a. Nguyên nhân + Cuối tháng 11/1946 Pháp tấn công cơ sở cách mạng . + 12/1946 liên tiếp gây xung đột vũ trang ở Hà Nội. + Ngày 18/12/1946 gửi tối hậu thư cho chính phủ nước ta. b. Đảng ta quyết định phát động toàn quốc kháng chiến. - Nội dung: Sách giáo khoa Trang 104. - Đêm 19/12/1946 tiếng súng kháng chiến bắt đầu. 2. Đường lối kháng chiến chống thực dân Pháp của ta - Nội dung đường lối kháng chiến của ta được thể hiện trong các văn bản: Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chỉ thị Toàn dân kháng chiến của Ban thường vụ TƯ Đảng và tác phẩm Kháng chiến nhất định thắng lợi của đồng chí Trường Chinh - Đường lối kháng chiến là cuộc chiến tranh nhân dân: là toàn dân (3 thứ quân) toàn diện (quân sự, kinh tế, văn hoá, ngoại giao), trường kỳ, tự lực cánh sinh, tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế. II. Cuộc chiến đấu ở các đô thị phía Bắc vĩ tuyến 16 1. Diễn biến a. Hà Nội: - Tại Hà Nội,cuộc chiến đấu diễn ra quyết liệt. - Đến đêm 17-2-1947, Trung đoàn Thủ đô rút quân khỏi vòng vây của địch ra căn cứ an toàn. b. Tại các thành phố khác: +Miền Bắc: Hải Dương, Hải Phòng, Nam Định và Bắc Ninh. + Miền Trung: Huế, Đà Nẵng. → Quân ta tiến công làm tiêu hao sinh lực địch. 2. Ý nghĩa - Giam chân địch ở các đô thị, giảm bước tiến của chúng. - Tạo điều kiện để trung ương Đảng và bộ đội chủ lực rút lui an toàn chuẩn bị kháng chiến lâu dài. |
3.3. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP.
1. Mục tiêu: Nhằm củng cố, hệ thống hóa, hoàn thiện kiến thức mới mà HS đã được lĩnh hội ở hoạt động hình thành kiến thức về: Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1946-1950). Cuộc chiến đấu anh dũng của quân dân thủ đô Hà Nội và các đô thị phía Bắc vĩ tuyến 16 những ngày đầu kháng chiến toàn quốc; đôi nét về diễn biến, ý nghĩa.
2. Phương thức:
GV giao nhiệm vụ cho HS và chủ yếu cho làm việc cá nhân, trả lời các câu hỏi trắc nghiệm. Trong quá trình làm việc HS có thể trao đổi với bạn hoặc thầy, cô.
- GV dùng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan, tự luận và yêu cầu HS chọn đáp án đúng trả lời trên bảng con (trắc nghiệm).
+ Phần trắc nghệm khách quan
Câu 1. Hành động nghiêm trọng trắng trợn nhất thể hiện thực dân Pháp đã bội ước tiến công ta?
A. ở Nam Bộ và Trung Bộ, Pháp tập trung quân tiến công các cơ sở cách mạng của ta.
B. ở Bắc Bộ thực dân Pháp đánh chiếm Hải Phòng, Lạng Sơn.
C. ở Hà Nội, thực dân Pháp liên tiếp gây những cuộc xung đột vũ trang.
D 18/12/1946 Pháp gửi tối hậu thư đòi Chính phủ hạ vũ khí đầu hàng
Câu 2. Sự kiện nào trực tiếp đưa đến quyết định của Đảng và Chính phủ phát động toàn quốc kháng chiến chong Pháp?
A. Pháp đánh Hải Phòng (11/1946).
B. Pháp đánh chiếm Lạng Sơn (11/1946).
C. Pháp tấn công vào cơ quan Bộ Tài chính ở Hà Nội (12/1946).
D. 18/12/1946 Pháp gửi tối hậu thư buộc ta giải tán lực lượng tự vệ chiến đấu, giao quyền kiểm soát thủ đô cho chúng.
Câu 3. Đường lối kháng chiến của Đảng ta là gì?
A. Kháng chiến toàn diện.
B. Kháng chiến dựa vào sức mình và tranh thủ sự ủng hộ từ bên ngoài.
C. Phải liên kết với cuộc kháng chiến của Lào và Cam-pu-chia.
D. Toàn dân, toàn diện, trường kỳ và tự lực cánh sinh, tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế.
Câu 4. Tính chất chính nghĩa của cuộc kháng chiến biểu hiện ở điểm nào?
A. Nội dung của đường lối kháng chiến của ta
B. Mục đích cuộc kháng chiến của ta là tự vệ chính nghĩa.
C. Quyết tâm kháng chiến của toàn thể dân tộc ta.
D. Chủ trương sách lược của Đảng ta.
+ Phần tự luận
- Chủ tịch Hồ Chí Minh ra “Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến” trong hoàn cảnh nào ? Nội dung ?
3. Dự kiến sản phẩm:
+ Phần trắc nghiệm khách quan
| Câu | 1 | 2 | 3 | 4 |
| ĐA | D | D | D | B |
+ Phần tự luận............................................
3.4. VẬN DỤNG VÀ MỞ RỘNG (5 phút)
1. Mục tiêu:
- Nhằm vận dụng kiến thức mới mà HS đã được lĩnh hội để giải quyết những vấn đề mới trong học tập và thực tiễn.
- HS biết nhận xét, đánh giá, rút ra bài học kinh nghiệm với sự phát triển nước ta ở thời điểm đó.
2. Phương thức: Nêu câu hỏi sau khi đã hình thành kiến thức (củng cố mở rộng, liên hệ):
- Tai sao cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược diễn ra trước tiên ở các đô thị ? Tác dụng của các cuộc chiến đấu trong các đô thị ?
3. Dự kiến sản phẩm:
GV giao nhiệm vụ cho HS (học sinh có thể làm bài tập ở nhà):
+ Học bài cũ, nắm kiến thức của bài vừa học.
+ Chuẩn bị nội dung, tư liệu, tranh ảnh của bài học sau.
- GV đánh giá sản phẩm của HS: nhận xét, tuyên dương, khen gợi…
3. Dự kiến sản phẩm:
+ Tiếp tục sưu tầm các tư liệu, hình ảnh về Chiến dịch Việt Bắc Thu – Đông 1947
- Qua việc chuẩn bị bài mới, HS có được một số kiến thức nhất định về bài mới.
