Ngôi đền Hoi-sa-le-oa-ra là một trong những thành tựu nổi bật của nền văn minh Ấn Độ
Giải Lịch sử 10 Bài 5: Khái niệm văn minh
Haylamdo biên soạn và sưu tầm lời giải Mở đầu trang 31 Lịch Sử 10 trong Bài 5: Khái niệm văn minh, lời giải chi tiết sẽ giúp học sinh biết cách làm bài tập Lịch sử 10.
Mở đầu trang 31 Lịch Sử 10: Ngôi đền Hoi-sa-le-oa-ra là một trong những thành tựu nổi bật của nền văn minh Ấn Độ thời kì cổ - trung đại, là niềm tự hào của người dân Ấn Độ.
Vậy văn minh là gì? Giữa văn minh và văn hóa có điểm gì giống và khác nhau? Văn minh thế giới thời kì cổ - trung đại đã trải qua tiến trình phát triển như thế nào?
Lời giải:
a/ Văn minh: là trạng thái tiến bộ về cả vật chất và tinh thần của xã hội loài người, tức là trạng thái phát triển cao của nền văn hoá. Văn minh còn có nghĩa là đã thoát khỏi thời kì nguyên thuỷ.
b/ So sánh văn hóa và văn minh:
- Giống nhau: đều là những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra trong tiến trình lịch sử.
- Khác nhau:
+ Văn hóa bao gồm toàn bộ những giá trị vật chất và tinh thần mà con người sáng tạo ra từ khi xuất hiện cho đến nay
+ Văn minh là những giá trị vật chất và tinh thần mà con người sáng tạo ra trong giai đoạn phát triển cao của xã hội.
c/ Tiến trình lịch sử văn minh thế giới thời cổ - trung đại
- Những nền văn minh đầu tiên trên thế giới được hình thành từ khoảng nửa sau thiên niên kỉ IV TCN ở khu vực Đông Bắc châu phi và Tây Nam Á
- Trong thời kì cổ đại:
+ Ở phương Đông hình thành 4 trung tâm văn minh lớn là Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Hoa và Ấn Độ. Điểm chung nổi bật là cả bổn nền văn minh này đều hình thành trên lưu vực của các dòng sông lớn.
+ Ở phương Tây, có hai nền văn minh lớn là Hy Lạp và La Mã. Điểm chung của hai nền văn minh này là hình thành ven biển, đồng bằng nhỏ hẹp, đất đai khô cằn,... nên khi có công cụ lao động bằng kim loại mới xuất hiện nền văn minh
- Đến thời kì trung đại:
+ Ở phương Đông, văn minh Ấn Độ và Trung Hoa tiếp tục được phát triển đến khi bị các nước thực dân phương Tây xâm lược và đô hộ (cuối thế kỉ XIX)
+ Ở phương Tây, thời hậu kì trung đại, văn minh thời Phục hưng được phục hồi trên cơ sở văn minh Hy Lạp và La Mã cổ đại.
