Chỉ ra những cách diễn đạt trái với cách diễn đạt thông thường trong các ngữ liệu dưới đây
Chỉ ra những cách diễn đạt trái với cách diễn đạt thông thường trong các ngữ liệu dưới đây. Những diễn đạt ấy biểu hiện sắc thái trào phúng gì?
Chỉ ra những cách diễn đạt trái với cách diễn đạt thông thường trong các ngữ liệu dưới đây
Câu 2 trang 98 SBT Ngữ Văn 12 Tập 1: Chỉ ra những cách diễn đạt trái với cách diễn đạt thông thường trong các ngữ liệu dưới đây. Những diễn đạt ấy biểu hiện sắc thái trào phúng gì?
a. Ba người của cái gia đình hành khất thì bắt chấy rận cho nhau một cách nên thơ.
(Vũ Trọng Phụng, Số đỏ)
b. Thì lúc ấy, trên bờ đầm, quan huyện tư pháp là một, cụ lục sự là hai, cậu lính lệ là ba, cùng trịnh trọng làm việc và cùng trịnh trọng khạc nhổ.
(Nguyễn Công Hoan, Thịt người chết)
c. Đây là bà Phán, một phụ nữ đã thủ tiết với hai đời chồng, một bậc mẹ hiền, có công với làng thể thao.
(Vũ Trọng Phụng, Số đỏ)
d. Ông ta thành kính xơi hai con gà gô, với lại nửa cái đùi cừu băm nhỏ [...]. Để luyện cho linh hồn mình chống đau khổ, trong bữa ăn sáng, ông ta uống liền một hơi bốn cốc rượu vang để bù vào chỗ máu bà bị mất.
(Mô-li-e, Tác-tuýp)
Trả lời:
a. Hành động “bắt chấy rận” thông thường không gây ấn tượng “nên thơ”. Cách diễn đạt này toát lên nụ cười hài hước pha niềm trìu mến ấm áp.
b. Theo lẽ thường, từ “khạc nhổ không dùng với từ “trịnh trọng”, bởi vậy, cùng với nó, cụm từ “trịnh trọng làm việc” cho thấy sự giễu cợt của tác giả trước cung cách giả bộ quan trọng của cả chủ lẫn tớ (quan huyện, lục sự, lính lệ).
c. Từ “thủ tiết” vốn dành cho người phụ nữ goá, suốt đời không tái giá, giữ lòng trung thành với người chồng đã mất, nhưng ở đây lại được kết hợp với cụm từ “với hai đời chồng”; cái danh phong “một bậc mẹ hiền” cũng không liên quan gì đến “công lao ở làng thể thao”. Kiểu “nói kháy” này toát lên sự mỉa mai rõ rệt.
d. Hành động “xơi” (ăn) trong trường hợp này không thể kết hợp với từ “thành kính”; việc “luyện linh hồn” lẽ thường không tương ứng với việc “uống rượu”; việc uống rượu của người này chẳng có liên quan gì đến việc “máu bị mất” của người khác. Cô hầu gái Đô-rin châm biếm sự trái khoáy giữa việc làm và bản chất của kẻ lừa đảo Tác-tuýp.
Lời giải sách bài tập Ngữ Văn 12 Bài 5 Tiếng Việt trang 98 hay khác: