Ở một số loài cá, con đực có tập tính chăm sóc con non


Giải SBT Sinh học 11 Chương 2: Cảm ứng ở sinh vật - Kết nối tri thức

Câu 19 trang 63 sách bài tập Sinh học 11: Ở một số loài cá, con đực có tập tính chăm sóc con non. Để thu hút cá cái, con đực thường có lãnh thổ, chúng bảovệ lãnh thổ, đồng thời bảo vệ những quả trứng được thụ tinh. Các nhà khoa học đã nghiên cứu và phát hiện ra rằng cá đực thái dương mang xanh (Lepomis macro-chirus) có thể điều chỉnh mức độ chăm sóc con non tuỳ thuộc vào mức độ chắc chắn của mối quan hệ cha con. Tiến hành thí nghiệm trao đổi khoảng 1/3 số trứng trongtổ, theo dõi sự chăm sóc, bảo vệ trứng của những con cá đực trước và sau khi trứng nở thành con non. Kết quả thí nghiệm được thể hiện trong biểu đồ bên.

Ở một số loài cá, con đực có tập tính chăm sóc con non

a)Việc chăm sóc trứng và con non của cá đực bố khác nhau như thế nào ở lô thí nghiệm và lô đối chứng?

b) Vì sao cá đực bố lại chăm sóc con non khác với trứng?

c) Trong một thí nghiệm khác, các nhà khoa học tiến hành đặt những con cá đực vào các thùng trong suốt, cách li với các quả trứng (đã được thụ tinh bởi chúng) trong quá trình sinh sản, đồng thời xuất hiện con cá đực thái dươngkhác trong hộp trong suốt. Hãy dự đoán việc chăm sóc trứng và con non khác nhau như thế nào trong thí nghiệm trên? Giả sử trong quá trình thí nghiệm, các nhà khoa học tạm thời làm mù mắt của cá bố thì kết quả thí nghiệm có thay đổi không?

Phân tích đề:

- Quan sát biểu đồ, rút ra câu trả lời cho câu a, b, kết hợp với thông tin đề bài cho để giải thích cho thông tin đọc được trên đồ thị.

- Đặc điểm của loài cá này và yếu tố “tạm thời làm mù mắt" cá bố sẽ cho kết quả chăm sóc con non của cả bố khác với trường hợp trên.

Lời giải:

a)

- Trong giai đoạn trứng, mức độ chăm sóc của cá bố giữa lô thí nghiệm và lô đối chứng ít có sự khác biệt.

- Sau khi trứng nở, sự chăm sóc ở lô thí nghiệm giảm đáng kể so với lô đối chứng. b) Cá đực bốchăm sóc con non khác với trứng vì:

- Ở giai đoạn trứng, cá không phát hiện được trứng bị hoán đổi, cá nhầm tưởng và chăm sóc các quả trứng như là của mình.

- Sau khi trứng nở thành con non, các tín hiệu giúp cá bố nhận ra không phải con của mình. Các tín hiệu đặc biệt là mùi được tạo ra bởi nước tiểu của cá con và cả hình dáng là các yếu tố làm cá bố giảm mức độ chăm sóc con non.

c)

- Dự đoán việc chăm sóc trứng và con non trong thí nghiệm trên:

+ Cá bố sẽ giảm chăm sóc con non vì chúng “nghi ngờ” những quả trứng không phải của mình, do có cả đực khác được thả cùng vào thùng trong suốt.

+ Sau khi trứng nở thành con non, các tín hiệu giúp chúng nhận ra con non của mình nên sẽ tăng mức độ chăm sóc con non.

- Giả sử cá đực bố bị làm mù mắt, lúc này chúng không thấy cá đực khác, do đó chúng sẽ không “nghi ngờ” các quả trứng là của cá đực khác nên sẽ không giảm mức độ bảo vệ trứng.

Lời giải sách bài tập Sinh 11 Chương 2: Cảm ứng ở sinh vật hay khác:

Xem thêm các bài giải sách bài tập Sinh học lớp 11 Kết nối tri thức hay, chi tiết khác: