Giải Chuyên đề Vật lí 10 Chân trời sáng tạo trang 12


Haylamdo biên soạn và sưu tầm lời Giải Chuyên đề Vật lí 10 trang 12 trong Bài 1: Sơ lược về sự phát triển của vật lí sách Chân trời sáng tạo. Với lời giải hay , chi tiết hy vọng sẽ giúp các học sinh dễ dàng nắm được cách làm bài tập Chuyên đề Lí 10.

Chuyên đề Vật lí 10 trang 12 Chân trời sáng tạo

Câu hỏi 6 trang 12 Chuyên đề Vật lí 10: Trình bày những hiểu biết của em về một số lĩnh vực nghiên cứu chính của vật lí hiện đại

Lời giải:

Những hiểu biết của em về một số lĩnh vực nghiên cứu chính của vật lí hiện đại là:

- Vật lí hạt nhân là một nhánh của vật lý đi sâu nghiên cứu về hạt nhân của nguyên tử (gọi tắt là hạt nhân). Các ứng dụng phổ biến nhất được biết đến của vật lí hạt nhân là sự tạo năng lượng hạt nhân và công nghệ vũ khí hạt nhân, nhưng các nghiên cứu đã được áp dụng trong nhiều lĩnh vực, bao gồm trong y học hạt nhân, hình ảnh cộng hưởng điện từ, cấy ion trong kỹ thuật vật liệu, bức xạ cacbon xác định tuổi trong địa chất học và khảo cổ học. Vật lí hạt nhân gồm 3 phần: mô tả các hạt cơ bản (prôtôn và nơtrôn) và các tương tác giữa chúng, phân loại và trình bày các tính chất của hạt nhân, và cung cấp các kỹ thuật tân tiến mà nó mang lại.

- Vật lí vật chất ngưng tụ là một nhánh của vật lí học nghiên cứu các tính chất vật lí của pha ngưng tụ của vật chất. Các nhà vật lí vật chất ngưng tụ có xu hướng muốn hiểu được hành xử của những pha này bằng cách sử dụng các định luật vật lí. Đặc biệt, bao gồm các định luật của cơ học lượng tử, điện từ học và cơ học thống kê.

Khoa học nghiên cứu vật lí vật chất ngưng tụ bao gồm những đo đạc về các tính chất của vật liệu thông qua các thí nghiệm thăm dò song hành với các kỹ thuật dựa trên vật lí lí thuyết nhằm phát triển các mô hình toán học giúp hiểu được các tính chất vật lí của hệ.

Sự đa dạng của các hệ ngưng tụ cũng như nhiều hiện tượng liên quan khiến cho lĩnh vực nghiên cứu vật chất ngưng tụ là một trong những hoạt động sôi nổi của vật lí hiện đại. Nhiều nhánh trong vật lý học như tinh thể học, luyện kim, lí thuyết đàn hồi, từ học,..., được nghiên cứu như những nhánh riêng biệt cho đến tận những năm 1940 khi chúng được quy gọn lại trong ngành Vật lí trạng thái rắn. Trong khoảng những năm 1960, nhánh nghiên cứu các tính chất vật lí của chất lỏng đã đưa vào ngành này, và ngành này trở thành Vật lí vật chất ngưng tụ.

- Vật lí thiên văn được định nghĩa là “một nhánh của thiên văn học chuyên áp dụng các định luật vật lý và hóa học để xác định bản chất của các thiên thể, thay vì tìm hiểu vị trí và chuyển động của chúng trong không gian.” Vật lí thiên văn nghiên cứu Mặt Trời, các sao, môi trường liên sao và nền vi sóng vũ trụ. Vật lí thiên văn cũng khảo cứu phổ điện từ được các quang phổ kế thu nhận và từ đó suy luận ra các đặc điểm vật lí, hóa học của thiên thể. Nhà vật lí thiên văn sẽ sử dụng các bộ môn chủ chốt của vật lý để giải mã vũ trụ. Cơ học thống kê, Cơ học lượng tử, thuyết tương đối rộng, nhiệt động lực học, điện động lực học, vật lý hạt nhân và vật lí hạt cơ bản là những công cụ giúp nhà vật lí thiên văn có thể giải mã những bí ẩn của vũ trụ.

Luyện tập trang 12 Chuyên đề Vật lí 10: Kết hợp với câu thảo luận 6, hệ thống hóa các hướng nghiên cứu chính của vật lí hiện đại bằng sơ đồ tư duy

Lời giải:

Kết hợp với câu thảo luận 6, hệ thống hóa các hướng nghiên cứu chính của vật lí

Vận dụng trang 12 Chuyên đề Vật lí 10: Ngoài thành tựu tiêu biểu trên, các em hãy tìm hiểu và viết bài luận ngắn về một số thành tựu nổi bật của vật lí trong thế kỷ XXI

Lời giải:

- Laser là một trong những thành tựu lớn nhất của vật lý hiện đại trong thế kỷ XXI, được phát minh vào những năm thập niên 60 của thế kỷ XX ứng dụng của laser nhanh chóng tạo nên một cơn sốt rộng khắp trên nhiều lĩnh vực như: công nghệ chữa bệnh bằng laser trong y khoa, cắt kim loại bằng laser trong công nghiệp chế tạo cơ khí, quang học ứng dụng, điện tử, công nghệ thông tin và nhiều lĩnh vực đa dạng khác.

- Ứng dụng rộng rãi nhất của công nghệ laser là trên lĩnh vực gia công chế tạo máy, khả năng cắt nhanh chóng chính xác khiến ngành công nghiệp này vươn lên một tầm cao mới. Đối với các công cụ truyền thống, khi gia công kim loại và chế tác vật liệu đòi hỏi người thợ phải hao tổn nhiều thời gian và công sức mới tạo ra được sản phẩm ưng ý, tuy vậy vẫn còn nhiều nhược điểm lớn không thể khắc phục như không gia công được các sản phẩm có chi tiết phực tạp, vật liệu quá cứng, quá mỏng hay đường cong, đường gấp khúc…. Công nghệ laser là giải pháp toàn diện cho những nhược điểm trên. Máy cắt laser bằng kim loại, soi rãnh kim loại, soi rãnh Inox được hoạt động dựa trên nguyên lý tự động hóa, mọi thông số được lập trình trên máy, chỉ cần bấm công tắc và vận hành. Laser có thể xử lý được hầu hết các kim loại, vật liệu siêu cứng, chi tiết cực nhỏ, chi tiết phức tạp... chỉ trong một lần cắt mà không cần tốn nhiều thời gian sức lực, giúp tiết kiệm nguyên liệu, chi phí và gia tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh.

- Ứng dụng của laser trong Y học đã tạo ra một bước phát triển mới đầy triển vọng trong việc chuẩn đoán và điều trị. Nhiều nhà khoa học cho rằng, qua thế kỷ XXI dao mổ laser sẽ thay thế hoàn toàn lưỡi dao mổ trước đây. Việc sử dụng laser có công suất thấp trong điều trị không dùng thuốc cũng là một ứng dụng đầy hứa hẹn trong lĩnh vực công nghệ sinh học.

- Đối với lĩnh vực công nghệ thông tin, laser phát triển đến mức người ta dự đoán rằng trong thế kỷ XXI cáp quang học sẽ thay thế hoàn toàn cho các loại cáp hiện nay, khái niệm “điện tử” sẽ thay bằng “quang tử”. Thực tế ở Việt Nam hiện nay vẫn chưa ứng dụng nhiều công nghệ laser vào cuộc sống, một phần vì giá thành các loại máy laser còn khá cao chủ yếu nhập khẩu ở thị trường nước ngoài, mặt khác là do nước ta chưa tự chế tạo được các loại máy laser ứng dụng.

- Hy vọng trong tương lai gần các kỹ sư công nghệ tại Việt Nam có thể chế tạo thành công các loại máy có ứng dụng công nghệ laser, từ đó làm giảm giá thành và tạo bước đệm cho các ngành công nghiệp nước ta phát triển mạnh mẽ, nhất là ngành gia công soi rãnh inox, công cắt kim loại bằng laser.

Lời giải bài tập Chuyên đề học tập Vật lí 10 Bài 1: Sơ lược về sự phát triển của vật lí Chân trời sáng tạo hay khác:

Xem thêm lời giải bài tập Chuyên đề học tập Vật lí 10 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác: