Kể thêm một vài ứng dụng của dòng điện Fu – cô

Bài 40: Dòng điện Fu-cô

Câu 2 (trang 196 sgk Vật Lý 11 nâng cao): Kể thêm một vài ứng dụng của dòng điện Fu – cô.

Lời giải:

Dòng điện Fu – cô được sử dụng để làm bộ phanh cho các toa tàu điện ngầm. để phanh được đoàn tàu người ta dòng điện mạnh vào các cuộn dây của nam châm điện để tạo ra một từ trường tác dụng lên bánh xe để hãm bánh xe lại. các dòng Fu – cô còn được ứng dụng để tắt các dao động phụ trong các hệ thống dao động, cũng như trong các điện kế để hạn chế các rung nhỉ của kim. Thật vậy muốn hãm dao động đĩa kim trong máy đo điện chẳng hạn, người ta gắn vào kim đó một đĩa kim loại và đặt đĩa ấy trong từ trường của nam châm vĩnh cửu. khi kim dao động đãi kim loại cũng dao động theo. Từ thông qua đĩa thay đổi, làm xuất hiện những dòng điện Fuco. Các dòng điện này vừa xuất hiện thì chịu ngay tác dụng của từ trường do nam châm vĩnh cửu sinh ra. Theo định luật Len xơ tác dụng ấy phải chống lại nguyên nhân sinh ra dòng điện Fu – cô, tức chống lại dao động của đĩa kim loại. kết quả là dao động của đĩa và kim bị tắt nhanh chóng.

Dòng Fu – cô còn được sử dụng trong các lò điện cảm ứng. trong các lò này nhiệt năng do dòng điện Fu-cô tỏa ra được dùng để đốt chảy các kim loại, đặc biệt là khi cần đốt chảy kim loại trong chân không nhằm tránh tác dụng oxy hóa của không khí xung quanh. Muốn vậy, người ta cho kim loại vào trong cái lò có chỗ để hút không khí ra. Xung quanh lò người ta quấn dây điện rồi cho dòng cao tần chạy qua các vòng dây đó. Kết quả là trong khối kim loại xuất hiện dòng điện Fu – cô rất mạnh nên tỏa nhiệt rất lớn có thể làm nóng chảy kim loại.