Bài 10.5, 10.6, 10.7 trang 28 SBT Vật Lí 9

---

Bài 10.5, 10.6, 10.7 trang 28 SBT Vật Lí 9

Bài 5 trang 28 sách bài tập Vật Lí 9: Một bóng đèn có hiệu điện thế định mức 2,5V và cường độ dòng điện dịnh mức 0,4A được mắc với một biến trở con chạy để sử dụng với nguồn điện có hiệu điện thế không đổi 12V

a) Đèn và biến trở phải mắc với nhau như thế nào để đèn có thể sáng bình thường? Vẽ sơ đồ mạch điện này

b) Để đèn sáng bình thường thì phải điều chỉnh biến trở có điện trở là bao nhiêu?

c) Nếu biến trở có điện trở lớn nhất là 40Ω thì khi đèn sáng bình thường dòng điện chạy qua bao nhiêu phần trăm (%) tổng số vòng dây biến trở?

Tóm tắt:

U_Đđm = 2,5V; I_Đđm = 0,4A; U = 12V; R_bmax = 40Ω

a) Sơ đồ mạch điện để đèn sáng bình thường

b) Khi đèn sáng bình thường, R_b = ?

c) Đèn sáng bình thường thì dòng điện cạy qua ?% vòng dây của biến trở

Lời giải:

a.Đèn sáng bình thường thì U_Đ = U_Đđm = 2,5V ⟨ U = 12V

→ Phải mắc nối tiếp bóng đèn và biến trở với nhau. Sơ đồ mạch điện như hình vẽ:

b. Đèn sáng bình thường thì I = I_Đđm = 0,4A

Điện trở của đèn là: R_Đ = U_Đ/I_Đ = 2,5/0,4 = 6,25Ω

Điện trở toàn mạch là: R_tđ = U/I = 12/0,4 = 30Ω

Khi đó biến trở có điện trở là: R_b = R_tđ – R_Đ = 30 – 6,25 = 23,75Ω

c. Vì điện trở của biến trở tỉ lệ với số vòng dây quấn biến trở nên khi đèn sáng bình thường thì phần trăm (%) vòng dây của biến trở có dòng điện chạy qua là:

Bài 6 trang 28 sách bài tập Vật Lí 9: Trong mạch điện có sơ đồ vẽ ở hình 10.2 SBT, nguồn điện có hiệu điện thế không đổi 12V

a) Điều chỉnh con chạy của biến trở để vôn kế chỉ 6V thì ampe kế chỉ 0,5A. Hỏi khi đó biến trở có điện trở là bao nhiêu?

b) Phải điều chỉnh biến trở có điện trở là bao nhiêu để vôn kế chỉ 4,5V?

Tóm tắt:

U_V = 6V; _IA = 0,5A; U = 12V;

a) R_b = ?

b) R_b’ = ? để U_V' = 4,5V

Lời giải:

a) Vôn kế đo hiệu điện thế giữa hai đầu điện trở R → U_V = U_R = 6V

Biến trở và R ghép nối tiếp nên I = I_A = I_b = I_R = 0,5A

và U_b + U_R = U ↔ U_b = U – U_R = 12 – 6 = 6V

Điện trở của biến trở là:

b) Giá trị của R là:

Khi điều chỉnh biến trở đê vôn kế chỉ U_V’ = 4,5V, thì cường độ dòng điện qua biến trở lúc này là:

Hiệu điện thế giữa hai đầu biến trở lúc này là: U_b’ = U – U_R’ = 12 – 4,5 = 7,5V

b) Giá trị của R là:

Bài 7 trang 28 sách bài tập Vật Lí 9: Hiệu điện thế U trong mạch điện có sơ đồ như hình 10.3 được giữ không đổi. Khi dịch chuyển con chạy của biến trở tiến dần về đầu N thì số chỉ của ampe kế sẽ thay đổi như thế nào?

A. Giảm dần đi

B. Tăng dần lên.

C. Không thay đổi.

D. Lúc đầu giảm dần đi, sau đó tăng dần lên.

Lời giải:

Chọn A. Giảm dần đi

Chiều dòng điện đi từ cực (+) qua dây dẫn, thiết bị điện rồi về cực (-) của nguồn điện. Khi con chạy tiến dần về đầu N chiều dài của biến trở tăng dần làm cho điện trở của dây dẫn tăng dần, khi U không đổi thì số chỉ của ampe kế tỉ lệ nghịch với điện trở nên nó sẽ giảm dần đi.