Giáo án Lịch Sử 9 Bài 23: Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 và sự thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
Giáo án Lịch Sử 9 Bài 23: Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 và sự thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức
sau khi học xong bài học sinh nắm được:
- Nhật đầu hàng Đồng minh tạo ra thời cơ hết sức thuận lợi cho ta knghĩa giành chính quyền.
- Chủ trương của Đảng, diễn biến chính Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 và sự thành lập nước Việt Nam dân chủ cộng hoà
- Ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân thắng lợi của cách mạng tháng Tám năm 1945
2. Thái độ
Giáo dục lòng kính yêu Đảng và lãnh tụ, niềm tin vào thắng lợi của cách mạng, niềm tự hào dân tộc
3. Kĩ năng
Rèn luyện học sinh phương pháp quan sát tranh ảnh, sử dụng bản đồ,các tư liệu lịch sử để minh họa khắc sâu những nội dung cơ bản trong bài học.
4. Định hướng phát triển năng lực
-Năng lực chung: Năng lực giao tiếp và hợp tác; tự học; giải quyết vấn đề
- Năng lực chuyên biệt
+ Tái hiện kiến thức lịch sử, xác định các mối quan hệ giữa các sự kiện, hiện tượng lịch sử
+ So sánh, nhận xét, đánh giá về tình hình cách mạng tháng Tám năm 1945
+ Vận dụng kiến thức mới mà học sinh đã lĩnh hội để giải quyết những vấn đề mới trong học tập và thực tiễn. HS biết nhận xét, đán giá, rút ra bài học kinh nghiệm với sự phát triển nước ta ngày nay
II. Phương pháp dạy học
Trực quan, phát vấn, thuyết trình, phân tích tổng hợp
III. Phương tiện
Ảnh: Cuộc mít tinh tại Nhà hát lớn Hà Nội (19/8/1945)
Hồ Chí Minh đọc tuyên ngôn độc lập (2/9/1945)
Bản đồ: Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945
IV. Chuẩn bị
1. Chuẩn bị của Giáo viên
- Giáo án, tranh ảnh, tư liệu có liên quan, phiếu học tập
2. Chuẩn bị của học sinh
- Đọc trước sách giáo khoa và tài liệu có liên quan.
- Sưu tầm tư liệu tranh ảnh về Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945
V. Tiến trình dạy học
1. Ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Bài mới
3.1. Hoạt động khởi động
- Phương pháp, kĩ thuật: trực quan, thuyết trình.
- Thời gian: 2 phút
- Tổ chức hoạt động: Giáo viên cho HS xem một số hình ảnh về Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945
? Em có nhận định gì về Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 ?
- Dự kiến sản phẩm (HS trả lời theo nhận định)
Trên cơ sở trả lời của học sinh GV dẫn dắt vào bài mới.
GV nhận xét vào bài mới :Cuối năm 1945 cuộc chiến tranh thế giới lần thứ hai chuyển sang giai đoạn kết thúc.tạo điều kiện thuận lợi cho CM ta tiến tới cuộc tổng khởi nghĩa 1945. giành độc lập tự do cho nước nhà và xây dựng chế độ mới của nước VN DCCH
3.2 Hoạt động hình thành kiến thức
1. Hoạt động 1:
Mục I: .Lệnh tổng khởi nghĩa được ban bố
- Mục tiêu: HS cần nắm được lệnh tổng khởi nghĩa được ban bố trong hoàn cảnh như thế nào
-Phương pháp: Trực quan, phát vấn, thuyết trình, phân tích tổng hợp. Nhóm.................
-Phương tiện: hình ảnh, tư liệu về lệnh tổng khởi nghĩa
-Thời gian: 10 phút
- Tổ chức hoạt động
| Hoạt động của GV & HS | Nội dung |
|---|---|
| 1.Chuyển giao nhiệh vụ học tập - chia thành 6 nhóm. Các nhóm đọc mục I SGK( thảo luận và thực hiện các yêu cầu sau; + Nhóm chẵn:Lệnh tổng khởi nghĩa được ban bố trong hoàn cảnh nào? + Nhóm lẻ:Lệnh Tổng khởi nghĩa được ban bố ntn? 2, Thực hiện nhiệm vụ học tập HS Đọc SGK và thực hiện theo yêu cầu, GV khuyến khích HS hợp tác với nhau khi thực hiện nhiệm vụ, GV đến các nhóm theo giỏi hổ trợ HS làm việc những nội dung khó GV gợi mở( Bằng hệ thống câu hỏi gợi mở linh hoạt) Em có nhận xét gì về thời cơ của cách mạng tháng Tám năm 1945? (thời cơ ngàn năm có một, chỉ tồn tại từ khi Nhật đầu hàng → quan Đồng minh vào ĐDương) GV. Chớp thời cơ, Đảng đã kịp thời phát động lệnh Tổng khởi nghĩa giành chính quyền Sau khi Lệnh Tổng knghĩa được ban bố Đảng đã lgì để t tới Tổng knghĩa giành cquyền? (tổ chức ĐH Quốc dân Tân Trào → thống nhất ý chí toàn quân và toàn dân) Thực hiện lệnh của Uỷ ban khởi nghĩa, quân giải phóng đã làm gì? 3. Báo cáo kết quả và hoạt động - Đại diện các nhóm trình bày. 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập HS phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả trình bày, GV bổ sung phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập củ HS, Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành cho học sinh |
* Hoàn cảnh: - Thế giới: CNFX bị tiêu diệt, 15/8/ 1945 Nhật đầu hàng Đồng minh - Trong nước: + FX Nhật cùng tay sai hoang mang cực độ + Không khí cách mạng sục sôi => Tạo đk tlợi để giành chính quyền * Lệnh khởi nghĩa được ban bố - Ngày 14 - 15/8/1945, Hội nghị toàn quốc ở Tân Trào(Tuyên Quang) + Phát động Tổng khởi nghĩa + Lập Uỷ ban khởi nghĩa toàn quốc - Ngày 16/8, Quốc dân Đại hội ở Tân Trào: + Tán thành lệnh Tổng khởi nghĩa + Thông qua 10 chính sách của Việt Minh. + Lập Uỷ ban dân tộc giải phóng - Chiều 16/8/1945 quân giải phóng → Thái Nguyên → Hà Nội |
2. Hoạt động 2.
Mục II và III: Giành chính quyền ở Hà Nội và Giành chính quyền trong cả nước
- Mục tiêu: HS cần nắm được tình hình quần chúng tiến hành giành chính quyền ở Hà Nội và Giành chính quyền trong cả nước
-Phương pháp: Trực quan, phát vấn, thuyết trình, phân tích tổng hợp. Nhóm.................
-Phương tiện: tranh ảnh về hoạt động giành chính quyền ở Hà Nội và Giành chính quyền trong cả nước
-Thời gian: 10 phút
- Tổ chức hoạt động
| Hoạt động của GV & HS | Nội dung |
|---|---|
| 1.Chuyển giao nhiệh vụ học tập - chia thành 6 nhóm. Các nhóm đọc mục II và III SGK thảo luận và thực hiện các yêu cầu sau; HS. Đọc tư liệu: “Ở Hà Nội…tận gốc rễ” (SGK trang 92, 93) + Nhóm chẵn: Em có nhận xét gì không khí cách mạng ở Hà Nội trước khởi nghĩa? + Nhóm lẻ:?Khởi nghĩa giành chính quyền ở Hà Nội đã diễn ra như thế nào? 2, Thực hiện nhiệm vụ học tập HS Đọc SGK và thực hiện theo yêu cầu, GV khuyến khích HS hợp tác với nhau khi thực hiện nhiệm vụ, GV đến các nhóm theo giỏi hổ trợ HS làm việc những nội dung khó GV gợi mở( Bằng hệ thống câu hỏi gợi mở linh hoạt) GV. Thông báo 14/8 đến 18/8 nhiều địa phương đã giành chính quyền GV. Hướng dẫn h/s khai thác H. 39 (trang 93) Cuộc khởi nghĩa ở Hà Nội thắng lợi có có ý nghĩa như thế nào? (Cổ vũ cả nước, kẻ thù hoang mang, dao động). HS. Xác định các tỉnh đã giành chính quyền trước 19/8/1945 GV. Sử dụng LĐ tường thuật khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước Em có nhận xét gì về cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước? (Khởi nghĩa thành công nhanh chóng (15 ngày), toàn dân xuống đường, llượng c trị,vũ trang) 3. Báo cáo kết quả và hoạt động - Đại diện các nhóm trình bày. 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập HS phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả trình bày, GV bổ sung phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập củ HS, Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành cho học sinh |
- Đầu tháng 8, không khí cách mạng sục sôi khắp Hà Nội - Ngày 19/8/1945, mít tinh của quần chúng ở Nhà hát lớn - Mít tinh nhanh chóng → biểu tình chiếm các công sở của chính quyền bù nhìn - Khởi nghĩa thắng lợi hoàn toàn - Ngày 14 đến 18/8, Hdương, Bgiang, HTĩnh, Qnam giành chính quyền - Ngày 23/8, Huế khởi nghĩa thắng lợi - Ngày 25/8, Sài Gòn giành chính quyền - Ngày 28/8, cách mạng t công trong cả nước - Ngày 2/9/1945, HCT đọc tuyên ngôn độc lập→ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà |
3. Hoạt động 3:
Mục IV: Ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân thành công của cách mạng tháng Tám
- Mục tiêu: HS cần nắm được
Ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân thành công của cách mạng tháng Tám
-Phương pháp: Trực quan, phát vấn, thuyết trình, phân tích tổng hợp. Nhóm.................
-Phương tiện:
-Thời gian: 10 phút
- Tổ chức hoạt động
| Hoạt động của GV & HS | Nội dung |
|---|---|
| 1.Chuyển giao nhiệm vụ học tập - chia thành 6 nhóm. Các nhóm đọc mục IV SGK( thảo luận và thực hiện các yêu cầu sau; + Nhóm chẵn: Ý nghĩa lịch sử của cách mạng tháng Tám? + Nhóm lẻ: Nguyên nhân thành công của cách mạng tháng Tám? 2, Thực hiện nhiệm vụ học tập HS Đọc SGK và thực hiện theo yêu cầu, GV khuyến khích HS hợp tác với nhau khi thực hiện nhiệm vụ, GV đến các nhóm theo giỏi hổ trợ HS làm việc những nội dung khó GV gợi mở( Bằng hệ thống câu hỏi gợi mở linh hoạt) Tại sao cách mạng tháng Tám thành công nhanh chóng và ít đổ máu? GV. Phân tích dẫn chứng nguyên nhân thắng lợi của CM tháng Tám Tại sao cách mạng tháng Tám thành công nhanh chóng và ít đổ máu? GV. Phân tích dẫn chứng nguyên nhân thắng lợi của CM tháng Tám 3. Báo cáo kết quả và hoạt động - Đại diện các nhóm trình bày. 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập HS phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả trình bày, GV bổ sung phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập củ HS, Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành cho học sinh |
1. Ý nghĩa lịch sử - Đập tan ách thống trị:Pháp, Nhật, phong kiến - Đưa Việt Nam trở thành quốc gia độc lập - Cổ vũ phong trào cách mạng thế giới. 2. Nguyên nhân thắng lợi - Truyền thống đấu tranh của dân tộc - Sự lãnh đạo kịp thời sáng suốt của Đảng -có khối liên minh công nông vững chắc - Nhờ đkiện quốc tế thuận lợi, sự ủng hộ lực lượng tiến bộ thế giới |
4.4 Hoạt động luyện tập
- Mục tiêu: Nhằm củng cố hệ thống hóa, hoàn thiện kiến thức mới, mà học sinh đã được lĩnh hội ở hoạt động hình thành kiến thức về : tình hình quần chúng tiến hành giành chính quyền ở Hà Nội và Giành chính quyền trong cả nước. Ý nghĩa lịch sử nguyên nhân thành công của C
-Thời gian 8 phút
- Phương thức tiến hành: GV giao nhiệm vụ cho HS và chủ yếu cho làm việc cá nhân, trả lời các câu hỏi trắc nghiệm. Trong quá trình làm việc HS có thể trao đổi với bạn hoặc thầy, cô.
- GV dùng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan, tự luận và yêu cầu HS chọn đáp án đúng trả lời trên bảng con (trắc nghiệm)
+ Phần trắc nghệm khách quan
Câu 1: Các tỉnh nào giành chính quyền sớm nhất trong cả nước?
A.H.Dương, Q.Nam, B.Giang, H,Tĩnh.
B.H.Dương, Q.Nam, B.Giang, Q.Bình
C .H. Dương, Q.Nam, B.Giang, Q.Trị.
D. H.Dương, Q.Trị, B.Giang, H,Tĩnh
Câu 2: Trong các nguyên nhân thành công nguyên nhân nào là quan trọng nhất?
A. Sự đoàn kết của toàn dân.
B.Lãnh đạo tài tình của Đảng.
C.Sự giúp đỡ của bạn bè quốc tế .
D. Có khối liên minh công-nông vững chắc.
+Phần tự luận
Câu 1 Lập niên biểu những skiện chính trong diễn biến CM tháng Tám 1945?
- Dự kiến sản phẩm
+ Phần trắc nghiệm khách quan
| Câu | 1 | 2 |
| ĐA | A | B |
+Phần tự luận............................................
3.4 Hoạt động tìm tòi mở rộng, vận dụng
- Mục tiêu: vận dụng kiến thức mới mà HS đã được lĩnh hội để giải quyết những vấn đề mới trong học tập và thực tiễn, HS nhận xét đánh giá rút ra bài học kinh nghiệm với sự phát triển nước ta ngày nay.
-Phương thức hình thành: câu hỏi sau khi hình thành kiến thức mới
Sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng cộng sản Đông Dương và Chủ tịch Hồ Chí Minh trong cách mạng tháng Tám thể hiện ở những điểm nào?
-Thời gian 5 phút
-Dự kiến sản phẩm
- GV giao nhiệm vụ cho học sinh
+ Học bài cũ theo câu hỏi SGK
+ Đọc, soạn Bài. 23.
