Giáo án Sinh học 9 Bài 17: Mối quan hệ giữa gen và ARN

Hoạt động 1

GV Y/C hs đọc thông tin, quan sát hình 17.1 cho biết:

? ARN có thành phần hoá học như thế nào.

? Trình bày cấu tạo ARN.

HS trả lời, bổ sung

GV nhận xét, giúp học sinh hoàn chỉnh kiến thức.

GV Y/C hs làm bài tập lệnh (T 51)? So sánh cấu tạo ADN và ARN?

HS vận dụng kiến thức so sánh cấu tạo của ARN và ADN → hoàn thành bảng 17

Đại diện nhóm lên làm trên bảng, các nhóm khác bổ sung

GV chốt lại kiến thức

- GV phân tích: Tuỳ theo các chức năng mà ARN chia thành các loại khác nhau.

? Trình bày chức năng của từng loại ARN?

I. ARN.

- ARN cấu tạo từ các nguyên tố: C, H, O, N và P

- ARN cấu tạo theo nguyên tắc đa phân mà đơn phân là 4 loại nuclêôtit: A, U, G, X

- ARN cũng thuộc loại đại phân tử nhưng kích thước và khối lượng nhỏ hơn ADN.

- ARN chỉ có một mạch đơn.

- ARN gồm:

 + m ARN: Truyền đạt thông tin quy định cấu trúc của P

 + t ARN: Vận chuyển axít amin

 + r ARN: Là thành phần cấu tạo nên ribôxôm

Hoạt động 2

- GV Y/C hs tìm hiểu thông tin cho biết

? ARN được tổng hợp ở kì nào của chu kì TB.

HS: ARN được tổng hợp ở kì trung gian tại NST, ARN được tổng hợp từ ADN

- GV Y/C hs quan sát hình 17.2 → các nhóm thảo luận trả lời 3 câu hỏi SGK:

? ARN được tổng hợp dựa vào 1 hay 2 mạch đơn của gen?

? Các loại nu nào liên kết với nhau để tạo cặp trong quá trình hình thành mạch ARN?

? Có nhận xét gì về trình tự các loại đơn phân trên mạch ARN so với mỗi mchj đơn của gen?

- HS đại diện nhóm trả lời:

 + ARN được tổng hợp dựa vào 1 mạch đơn

 + Liên kết theo NSBS: A-U; T-A; G-X; X-G

 + ARN có trình tự tương ứng với mạch khuôn theo NTBS trong đó T được thay băng U

- GV mô tả quá trình tổng hợp ARN dựa vào hình 17.2 và mô hình

→ GV chốt lại kiến thức

- GV sử dụng mục thông tin em có biết phân tích tARN và rARN sau khi được tổng hợp sẽ tiếp tục tạo thành cấu trúc bậc cao hơn

- GV yêu cầu học sinh thảo luận:

? Quá trình tổng hợp ARN theo những nguyên tắc nào.

? Nêu mối quan hệ giữa gen với ARN.

HS đại diện nhóm trả lời, bổ sung

GV chốt lại kiến thức

II. ARN được tổng hợp theo nguyên tắc nào ?

- Quá trình tổng hợp ARN tại NST ở kì trung gian

- Quá trình tổng hợp ARN:

 + Gen tháo xoắn tách thành 2 mạch đơn

 + Các Nu ở mạch khuôn liên kết với Nu tự do theo NTBS

 + Khi tổng hợp xong, ARN tách khỏi gen đi ra chất TB

- Nguyên tắc tổng hợp:

 + Khuôn mẫu: dựa trên một mạch đơn của gen

 + Bổ sung:

  A-U; T-A;

  G-X; X-G

- Mối quan hệ giữa gen và ARN: trình tự các Nu trên ,mạch khuôn quy định trình tự các Nu trên ARN.