Giáo án Sinh học 9 Bài 34: Thoái hóa do tự thụ phấn và do giao phối gần
Giáo án Sinh học 9 Bài 34: Thoái hóa do tự thụ phấn và do giao phối gần
Link tải Giáo án Sinh học lớp 9 Bài 34: Thoái hóa do tự thụ phấn và do giao phối gần
I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức
- Giúp hs nắm được khái niệm thái hóa giống, trình bày được nguyên nhân thái hóa của tự thụ phấn bắt buộc ở cây giao phối và giao phối gần ở ĐV, vai trò trong chọn giống, trình bày được phương pháp tạo dòng thuần ở cây ngô.
2. Kĩ năng
- Rèn cho hs kĩ năng quan sát hình phát hiện kiến thức, tổng hợp và hoạt động nhóm.
3. Thái độ
- Giáo dục cho hs ý thức, lòng yêu thích bộ môn.
II. Chuẩn bị của Giáo viên & Học sinh
+ GV: -Tranh hình 34( 1,3) sgk ( T100)
+ HS: - Tư liệu về hiện tượng thái hóa giống.
III. Hoạt động dạy và học
1. Ổn định tổ chức lớp
9A 9B
9C 9D
2. Kiểm tra bài cũ
? Hãy nêu những thành tựu của việc sử dụng ĐB nhân tạo trong chọn giống động vật, thực vật và vi sinh vật.
3. Bài mới
* Đặt vấn đề: Các giống cây trồng, vật nuôi qua nhiều đời sẽ có hiện tượng giãm sức sống. Vậy hiện tượng đó xảy ra do nguyên nhân nào?
| Hoạt động của GV và HS | Nội dung |
|---|---|
Hoạt động 1: - GV y/c các nhóm ng/cứu thông tin sgk và qs hình 34.1 → thảo luận các câu hỏi sgk - GV y/c hs tìm ví dụ về hiện tượng thoái hóa . VD: ở một giống ngô có chiều cao cây là 2,93m, Ns 47,5 tạ/ha. Bị tự thụ phấn bắt buộc qua 15 thế hệ-> Chiều cao của cây chỉ còn là 2,46m và NS chỉ còn 24,1 tạ/ha.Nếu tiếp tục tự thụ phấn qua 30 thế hệ-> chiều cao của cây chỉ còn là2,34m và NS là 15,2 tạ/ha - GV y/c đại diện các nhóm phát biểu và chốt kiến thức. - GV y/c hs ng/cứu thông tin sgk và qs hình 34.2 sgk ( T100) và trả lời câu hỏi sgk ? Giao phối gần là gì? ? Giao phối gần có những hậu quả xấu nào? - GV y/c đại diện nhóm trình bày. |
I. Hiện tượng thoái hóa. 1. Hiện tượng thoái hóa giống ở thực vật - Thoái hoá là hiện tượng các thế hệ con cháu có sức sống kém dần bộc lộ tính trạng xấu, năng suất giảm - VD:Hiện tượng thoái hóa (ở ngô) do tự thụ phấn ở cây giao phấn biểu hiện: Cá thể có sức sống kém dần, phát triển chậm, chiều cao và năng suất giãm. 2. Hiện tượng thoái hóa do giao phối ở động vật. a. Giao phối gần: Là sự giao phối giữa con cái sinh ra từ 1 cặp bố mẹ hoặc giữa bố mẹ và con cái. b. Thoái hóa do giao phối gần: Thế hệ con cháu sinh trưởng, phát triển yếu, xuất hiện quái thai, dị tật bẩm sinh hoặc chết non. |
Hoạt động 2: - GV y/c các nhóm qs hình 34.3 sgk và thực hiện lệnh - HS: Tỉ lệ đồng hợp tăng, tỉ lệ dị hợp giãm( tỉ lệ đồng hợp trội và đồng hợp lặn = nhau) + Các gen lặn khi gặp nhau(thể đồng hợp) thì biểu hiện ra kiểu hình. Gen lặn gây hại khi ở thể dị hợp không được biểu hiện(thường tt xấu ) - GV giải thích hình 34.3: Màu xanh biểu thị đồng hợp trội và lặn. - GV y/c đại diện các nhóm trình bày đáp ánằng cách giải thích hình 34.3 phóng to và giúp hs hoàn thiện kiến thức. - GV mở rộng: Ở 1 số loài ĐV, TV cặp gen đồng hợp không gây hại nên không dẫn tới hiện tượng thoái hóa do vậy vẫn tiến hành giao phối gần. |
II. Nguyên nhân của hiện tượng thoái hóa. - Nguyên nhân hiện thoái hóa do tự thụ phấn hoặc giao phối cận huyết vì qua nhiều thế hệ tạo ra các cặp gen đồng hợp lặn gây hại. |
Hoạt động 3 - GV y/c hs ng/cứu thông tin sgk và trả lời câu hỏi - HS: + Do xuất hiện cặp gen đồng hợp + Xuất hiện tính trạng xấu + Con người dẽ dàng loại bỏ tính trạng xấu. + Giữ lại tính trạng mong muốn nên tạo được giống thuần chủng. - GV nhắc lại khái niệm: thuần chủng, dòng thuần… - GV giúp hs hoàn thiệnkiến thức: GV lấy VD giúp hs dễ hiểu. |
III. Vai trò của phương pháp tự thụ phấn bắt buộc và giao phối cận huyết trong chọn giống. - Củng cố và duy trì đặc tính mong muốn - Tạo dòng thuần có cặp gen đồng hợp - Phát hiện gen xấu để loại bỏ ra khỏi quần thể. - Chuẩn bị lai khác dòng để tạo ưu thế lai. |
(T99)
4. Củng cố & Luyện tập
- Gọi hs đọc kết luận sgk
? Tự thụ phấn ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật gây nên hiện tượng gì. Giải thích nguyên nhân.
5. Hướng dẫn học sinh học ở nhà
- Học bài và trả lời câu hỏi sgk
- Đọc trước bài: Ưu thế lai.