Giải Khoa học tự nhiên 9 trang 45 Kết nối tri thức
Haylamdo biên soạn và sưu tầm lời giải KHTN 9 trang 45 trong Bài 8: Thấu kính môn Khoa học tự nhiên 9 Kết nối tri thức hay nhất, ngắn gọn sẽ giúp học sinh dễ dàng trả lời các câu hỏi & làm bài tập KHTN 9 trang 45.
Giải KHTN 9 trang 45 Kết nối tri thức
Hoạt động trang 45 KHTN 9:
1. Vật AB được đặt vuông góc với trục chính của thấu kính hội tụ có tiêu cự f, điểm A nằm trên trục chính. Gọi d là khoảng cách từ vật đến quang tâm thấu kính. Hãy dựng ảnh A’B’ của AB ứng với các trường hợp d>f và d<f.
Nhận xét đặc điểm ảnh của vật trong các trường hợp trên theo mẫu Bảng 8.1.
2. Vẽ ảnh của một vật AB đặt vuông góc với trục chính của thấu kính phân kì có tiêu cự f trong các trường hợp d>f và d<f. Nhận xét đặc điểm ảnh của vật theo mẫu Bảng 8.2.
Trả lời:
1.
- Nhận xét đặc điểm ảnh của vật trong các trường hợp trên theo mẫu Bảng 8.1.
Khoảng cách từ vật đến thấu kính |
Đặc điểm ảnh của vật |
||
Ảnh thật hay ảnh ảo |
Cùng chiều hay ngược chiều với vật |
Lớn hơn hay nhỏ hơn vật |
|
d > f |
Ảnh thật |
Ngược chiều vật |
Lớn hơn vật |
d < f |
Ảnh ảo |
Cùng chiều vật |
Lớn hơn vật |
Chú ý: Với trường hợp d > 2f thì ảnh nhỏ hơn vật.
2.
- Nhận xét đặc điểm ảnh của vật trong các trường hợp trên theo mẫu Bảng 8.2.
Khoảng cách từ vật đến thấu kính |
Đặc điểm ảnh của vật |
||
Ảnh thật hay ảnh ảo |
Cùng chiều hay ngược chiều với vật |
Lớn hơn hay nhỏ hơn vật |
|
d > f |
Ảnh ảo |
Cùng chiều vật |
Nhỏ hơn vật |
d < f |
Ảnh ảo |
Cùng chiều vật |
Nhỏ hơn vật |
Hoạt động trang 45 KHTN 9:
Chuẩn bị: Bộ thí nghiệm như Hình 8.12:
- Đèn chiếu sáng (1);
- Vật sáng bằng kính mờ hình chữ F (2);
- Thấu kính hội tụ hoặc thấu kính phân kì (3);
- Màn chắn (4);
- Giá quang học (5);
- Nguồn điện và dây nối (6).
Tiến hành:
Thí nghiệm 1.
- Bố trí thí nghiệm như Hình 8.12.
- Đặt vật ở vị trí d > f.
- Từ từ dịch chuyển màn chắn cho đến khi thu được ảnh của vật rõ nét trên màn chắn.
- Nhận xét đặc điểm ảnh của vật.
- Lặp lại thí nghiệm trong trường hợp d < f và rút ra nhận xét đặc điểm ảnh của vật trong trường hợp đó.
Trả lời các câu hỏi sau:
1. Đặt vật trong khoảng nào thì hứng được ảnh rõ nét trên màn chắn. Ảnh đó là ảnh thật hay ảnh ảo?
2. Khi đặt vật trong khoảng tiêu cự, quan sát ảnh ảo bằng cách nào? Ảnh ảo có hứng được trên màn chắn không?
Thí nghiệm 2.
- Thay thấu kính hội tụ bằng thấu kính phân kì.
- Đặt vật ở các vị trí d > f và d < f. Đặt mắt quan sát ảnh của vật qua thấu kính.
Thực hiện các yêu cầu sau:
1. Hãy cho biết ảnh ảo tạo bởi thấu kính hội tụ và thấu kính phân kì có gì giống và khác nhau.
2. Nêu các cách phân biệt thấu kính hội tụ và thấu kính phân kì.
Trả lời:
Thí nghiệm 1:
1. Đặt vật trong khoảng d thỏa mãn 2f > d > f thì ảnh sẽ hứng được trên màn chắn, ảnh đó là ảnh thật, ngược chiều và lớn hơn vật.
Nếu di chuyển vật ra vị trí cách thấu kính hội tụ một khoảng d > 2f thì thu được ảnh thật, ngược chiều vật và nhỏ hơn vật.
2. Muốn nhìn được ảnh ảo thì chúng ta sẽ nhìn qua thấu kính. Ảnh ảo không hứng được trên màn chắn.
Thí nghiệm 2:
1.
Ảnh ảo tạo bởi thấu kính hội tụ |
Ảnh ảo tạo bởi thấu kính phân kì |
|
Giống nhau |
+ Cùng là ảnh ảo, không hứng được trên màn chắn + Cùng chiều với vật |
|
Khác nhau |
Lớn hơn vật |
Nhỏ hơn vật |
2. Các cách phân biệt thấu kính hội tụ và thấu kính phân kì:
- Cách 1: Phân biệt qua hình dạng
+ Nếu phần rìa ngoài mỏng hơn phần chính giữa thì đó là thấu kính hội tụ
+ Nếu phần rìa ngoài dày hơn phần chính giữa thì đó là thấu kính phân kì.
- Cách 2: Quan sát đường truyền tia sáng qua thấu kính
Chiếu một chùm sáng song song vào thấu kính nếu các tia ló hội tụ tại 1 điểm trên trục chính thì đây là thấu kính hội tụ.
- Cách 3: Hứng ảnh trên màn chắn
Cho một vật bất kì đặt trước thấu kính ở nhiều vị trí, nếu không hứng được ảnh trên màn chắn thì đó là thấu kính phân kì (vì thấu kính phân kì luôn tạo ảnh ảo).
Lời giải KHTN 9 Bài 8: Thấu kính hay khác: