SBT Ngữ văn 12 Bài tập 3 trang 20 - Kết nối tri thức
Haylamdo biên soạn và sưu tầm lời giải sách bài tập Văn 12 Bài tập 3 trang 20 sách Kết nối tri thức hay nhất, ngắn gọn sẽ giúp học sinh dễ dàng làm bài tập trong SBT Ngữ Văn 12.
Giải SBT Ngữ văn 12 Bài tập 3 trang 20 - Kết nối tri thức
Bài tập 3 trang 20 SBT Ngữ văn 12 Tập 2: Đọc đoạn trích sau trong tiểu thuyết Ông già và biển cả của Ơ-nít Hê-minh-uê (Ernest Hemingway) và trả lời các câu hỏi:
Lúc này lão bị khó thở và cảm thấy có vị lạ trong miệng. Nó có vị như đồng và ngọt ngọt và trong giây lát lão thấy sợ nó. Nhưng vị đó không quá mạnh.
Lão nhổ nước bọt xuống biển và nói, “Ăn đi, galanos. Và nằm mơ là mày đã giết được một con người.”.
Lão biết rằng rốt cuộc mình đã bị đánh bại và vô phương cứu chữa và lão quay trở lại đuôi thuyền và thấy đoạn răng cưa gãy cuối tay bánh lái vẫn có thể khít với rãnh đủ để lão điều khiển được. Lão quàng cái bao bố lên vai và đưa chiếc thuyền nhỏ theo hướng của nó. Bây giờ lão nhẹ nhàng lái thuyền và lão không có bất cứ thứ suy nghĩ hay cảm xúc nào. Giờ đây lão đã bỏ qua mọi thứ và lão lái thuyền quay về bến cảng quê nhà một cách khôn ngoan nhất có thể. Trong đêm cá mập tấn công cái khung xương như thể ai đó đang nhặt những mảnh vụn trên bàn. Ông lão không chú ý đến chúng và không chú ý đến thứ gì khác ngoài việc lái thuyền. Lão chỉ nhận ra chiếc thuyền đang di chuyển nhẹ nhàng uốn lượn như thế nào khi không có khối nặng khổng lồ kia bên cạnh nó.
Nó ổn cả, lão nghĩ. Nó khoẻ mạnh và không bị tổn hại gì ngoại trừ tay bánh lái. Cái đó thì dễ thay thế. Lão có thể cảm thấy mình đang ở trong dòng chảy và lão có thể nhìn thấy ánh sáng từ các bãi biển dọc theo bờ. Lão biết mình đang ở đâu và chỉ việc trở về nhà.
Dù sao thì, gió là bạn của chúng ta, ông lão nghĩ. Rồi lão thêm vào, đôi khi. Và biển cả vĩ đại với những người bạn và những kẻ thù của chúng ta. Và giường, lão nghĩ, Giường là bạn của ta. Chỉ giường thôi, lão nghĩ. Giường sẽ là một thứ tuyệt vời. Thật là dễ dàng khi bạn bị đánh bại, lão nghĩ. Ta không bao giờ biết được nó dễ dàng như thế nào. Và thứ đánh bại ta, lão nghĩ.
“Chẳng còn gì”, lão nói lớn. “Ta đã đi quá xa.
(Linh Nguyễn dịch, http://nguvan.hnue.edu.vn, ngày 03/01/2024)
Trả lời:
Đoạn trích nằm ở phần cuối tác phẩm, ngay trước đoạn trích Trở về. Việc đọc hiểu đoạn trích này và đoạn trích Trở về có tác dụng bổ trợ cho nhau.
Trả lời:
Sau khi chấp nhận việc mình đã bị đánh bại và quyết định trở về, tâm trạng của nhân vật Xan-ti-a-gô (Santiago) trong “Ông già và biển cả” của Ernest Hemingway trải qua nhiều cung bậc cảm xúc phức tạp.
- Mệt mỏi và kiệt sức
+ Thể chất: Sau một cuộc chiến dài và căng thẳng với con cá kiếm khổng lồ và đàn cá mập, Xan-ti-a-gô trở về trong tình trạng kiệt sức. Cơ thể ông lão rã rời, không còn sức lực để đi lại, và ông cảm thấy đói khát.
+ Tinh thần: Tinh thần của Xan-ti-a-gô cũng uể oải và chán nản. Ông lão đã dồn hết sức lực và ý chí vào cuộc chiến, nhưng cuối cùng chỉ còn lại bộ xương cá. Sự thất bại này khiến ông cảm thấy mệt mỏi và mất tinh thần.
- Cô đơn và lạc lõng
+ Cô đơn: Trở về nhà, Xan-ti-a-gô không nhận được sự chào đón hay chia sẻ từ bất kỳ ai. Ông lão chìm trong im lặng và cô đơn, đối diện với những lời nghi ngờ và sự thờ ơ của mọi người.
+ Lạc lõng: Hình ảnh “túm lều trống trải” và “cái bóng dài ngoằng ngoèo” của ông lão càng tô đậm sự cô đơn và lạc lõng của nhân vật. Ông lão cảm thấy mình như một người lạc lõng giữa cuộc đời, không có ai để chia sẻ và đồng cảm.
- Nhớ lại quá khứ: Kỷ niệm huy hoàng: Khi nằm ngủ, Xan-ti-a-gô chìm vào giấc mơ về những ngày tháng huy hoàng trong quá khứ. Ông mơ thấy những đàn cá bơn béo ngậy và những chiến thắng vang dội trên biển. Những giấc mơ này là sự bù đắp cho hiện tại đầy khó khăn và thử thách của ông lão1.
- Hy vọng vào tương lai
+ Niềm tin và sự quan tâm: Khi tỉnh dậy, Xan-ti-a-gô nhìn thấy Ma-nô-lin đến thăm và mang thức ăn cho mình. Cậu bé tin tưởng vào câu chuyện của ông lão và thể hiện sự quan tâm, lo lắng cho ông. Niềm tin và sự quan tâm của Ma-nô-lin mang đến cho Xan-ti-a-gô hy vọng vào tương lai1.
+ Quyết tâm tiếp tục: Nhìn ra biển cả, ngắm nhìn mặt trời mọc và những con cá nhỏ lượn lờ xung quanh thuyền, Xan-ti-a-gô cảm thấy tràn đầy sức sống. Ông lão tin tưởng vào bản thân, vào khả năng của mình và quyết tâm tiếp tục ra khơi. Hình ảnh “cánh tay già nua” của ông lão tượng trưng cho sức mạnh, ý chí và nghị lực phi thường của con người1.
- Tin tưởng vào bản thân: Sức mạnh tinh thần: Dù thất bại, Xan-ti-a-gô vẫn giữ niềm tin vào bản thân và khả năng của mình. Ông lão không từ bỏ hy vọng và quyết tâm tiếp tục chiến đấu với biển cả. Sự kiên định và ý chí mạnh mẽ của ông lão là biểu tượng cho tinh thần lạc quan và nghị lực phi thường của con người trước thiên nhiên và những thử thách của cuộc sống.
Tóm lại, tâm trạng của Xan-ti-a-gô sau khi chấp nhận thất bại và quyết định trở về là sự pha trộn giữa mệt mỏi, cô đơn, nhớ lại quá khứ, hy vọng vào tương lai và tin tưởng vào bản thân. Những cảm xúc này thể hiện một con người kiên cường, bất khuất trước thử thách và luôn giữ niềm tin vào cuộc sống.
Trả lời:
- Hình ảnh thuyền
+ Biểu tượng của cuộc sống và sự nghiệp: Thuyền là phương tiện giúp Xan-ti-a-gô kiếm sống và thực hiện những chuyến đi đánh cá. Nó tượng trưng cho cuộc sống và sự nghiệp của ông lão, nơi ông dành phần lớn thời gian và công sức.
+ Sự cô đơn và kiên định: Thuyền cũng là nơi Xan-ti-a-gô trải qua những khoảnh khắc cô đơn nhất, đối mặt với biển cả mênh mông. Tuy nhiên, nó cũng thể hiện sự kiên định và lòng dũng cảm của ông lão khi đối mặt với những thử thách lớn lao.
- Hình ảnh gió
+ Sức mạnh của thiên nhiên: Gió tượng trưng cho sức mạnh và sự biến đổi không ngừng của thiên nhiên. Nó có thể là đồng minh, giúp thuyền di chuyển nhanh hơn, nhưng cũng có thể là kẻ thù, gây ra những cơn bão và sóng lớn.
+ Thử thách và cơ hội: Gió mang đến những thử thách nhưng cũng mở ra những cơ hội mới. Nó đẩy thuyền ra khơi, đưa Xan-ti-a-gô đến với những cuộc phiêu lưu và khám phá mới.
- Hình ảnh biển
Biểu tượng của cuộc sống và sự khắc nghiệt: Biển cả là nơi Xan-ti-a-gô phải đối mặt với những thử thách khắc nghiệt nhất. Nó tượng trưng cho cuộc sống với những khó khăn, gian khổ mà con người phải vượt qua.
+ Sự bao la và bí ẩn: Biển cả mênh mông, bao la và đầy bí ẩn, giống như cuộc đời con người. Nó chứa đựng những điều không thể đoán trước, đòi hỏi con người phải luôn sẵn sàng đối mặt và chinh phục.
- Hình ảnh giường
+ Nơi nghỉ ngơi và hồi phục: Giường là nơi Xan-ti-a-gô trở về sau những chuyến đi dài và mệt mỏi. Nó tượng trưng cho sự nghỉ ngơi, hồi phục sức lực và tinh thần sau những thử thách.
+ Sự cô đơn và suy tư: Khi nằm trên giường, Xan-ti-a-gô thường suy tư về cuộc đời, về những gì đã trải qua và những gì còn phía trước. Giường là nơi ông lão đối diện với chính mình, với những suy nghĩ và cảm xúc sâu kín nhất.
→ Các hình ảnh thuyền, gió, biển và giường trong đoạn trích “Ông già và biển cả” không chỉ mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc mà còn góp phần khắc họa rõ nét tâm lý và cuộc sống của nhân vật Xan-ti-a-gô. Chúng thể hiện sự kiên định, lòng dũng cảm, sự cô đơn và những suy tư sâu sắc của ông lão trong cuộc hành trình chinh phục biển cả và cuộc đời.
Trả lời:
- Sử dụng liên từ thời gian: Hemingway thường sử dụng các liên từ thời gian để kết nối các câu, tạo cảm giác liên tục và mạch lạc trong câu chuyện. Ví dụ:
+ “Mặt trời đang mọc lên lần thứ ba kể từ lúc lão ra khơi thì con cá bắt đầu lượn vòng.”
+ “Lão chưa thể nhìn độ nghiêng của sợi dây để biết con cá đang bơi tròn. Hãy còn quá sớm cho điều đó.”
- Sử dụng liên từ “và” thay vì “nhưng”: Hemingway có xu hướng sử dụng liên từ “và” để nối các câu, ngay cả khi có thể sử dụng “nhưng” để tạo sự đối lập. Điều này tạo ra cảm giác tiếp nối và rời rạc, thay vì sự phân biệt rõ ràng giữa các ý. Ví dụ:
+ “Lão nhúng hai bàn tay xuống nước mặn và cố giữ đầu óc tỉnh táo.”
+ “Lão kéo sợi dây và cảm nhận áp lực của nó.”
- Lặp đi lặp lại liên từ “và”: Hemingway thường lặp đi lặp lại liên từ “và” để tạo cảm giác tiếp nối liên tục, thay vì sử dụng các liên từ phụ thuộc để tạo mối quan hệ nhân quả. Ví dụ:
+ “Lão kéo sợi dây và cảm nhận áp lực của nó và biết rằng con cá đang bơi tròn.”
+ “Lão nhìn thấy con cá và biết rằng nó rất lớn và rất mạnh.”
- Ít sử dụng liên từ nhân quả: Hemingway ít khi sử dụng các liên từ nhân quả như “bởi vậy”, “do đó” để kết nối các câu. Thay vào đó, ông để cho các sự kiện và hành động tự nhiên diễn ra, tạo cảm giác chân thực và tự nhiên. Ví dụ:
+ “Lão cảm thấy mệt mỏi. Lão biết rằng mình phải nghỉ ngơi.”
+ “Con cá bắt đầu lượn vòng. Lão chuẩn bị sẵn sàng để kéo nó lên.”
Bạn có đồng ý với các quan niệm nói trên về hạnh phúc không? Theo bạn, các quan niệm này có điểm gì gặp gỡ với thông điệp mà Hê-minh-uê gửi gắm trong tiểu thuyết Ông già và biển cả?
Trả lời:
Tôi đồng ý với các quan niệm nói trên về hạnh phúc. Cả hai quan niệm đều nhấn mạnh rằng hạnh phúc không phải là một đích đến cuối cùng mà là những khoảnh khắc, trải nghiệm và cảm xúc mà chúng ta có được trên hành trình cuộc sống. Hạnh phúc không phải là một trạng thái cố định mà là một quá trình liên tục, được tạo nên từ những niềm vui nhỏ bé và những trải nghiệm hàng ngày.
Điểm gặp gỡ với thông điệp trong “Ông già và biển cả”
Trong tiểu thuyết “Ông già và biển cả” của Ernest Hemingway, thông điệp về hạnh phúc cũng được thể hiện qua hành trình của nhân vật Xan-ti-a-gô (Santiago). Dưới đây là một số điểm gặp gỡ giữa các quan niệm về hạnh phúc và thông điệp của Hemingway:
- Hành trình và trải nghiệm
+ Quan niệm: Hạnh phúc là hành trình, không phải là đích đến. Hạnh phúc được tìm thấy trong từng bước chân, từng trải nghiệm mà chúng ta có trên con đường mình đi.
+ Thông điệp của Hemingway: Xan-ti-a-gô tìm thấy niềm vui và ý nghĩa trong hành trình đánh bắt cá, dù phải đối mặt với nhiều khó khăn và thử thách. Cuộc chiến với con cá kiếm khổng lồ không chỉ là một cuộc chiến sinh tồn mà còn là một hành trình đầy ý nghĩa, nơi ông lão thể hiện lòng dũng cảm, sự kiên định và ý chí mạnh mẽ.
- Sự kiên định và ý chí
+ Quan niệm: Hạnh phúc không phải là một trạng thái cố định mà là sự kiên định và ý chí vượt qua những khó khăn, thử thách trong cuộc sống.
+ Thông điệp của Hemingway: Xan-ti-a-gô không từ bỏ dù phải đối mặt với những thử thách lớn lao. Sự kiên định và ý chí của ông lão là biểu tượng cho tinh thần lạc quan và nghị lực phi thường của con người trước thiên nhiên và những khó khăn của cuộc sống.
- Niềm vui trong những khoảnh khắc nhỏ bé
+ Quan niệm: Hạnh phúc được tìm thấy trong những khoảnh khắc nhỏ bé, những niềm vui hàng ngày.
+ Thông điệp của Hemingway: Xan-ti-a-gô tìm thấy niềm vui trong những khoảnh khắc nhỏ bé như khi nhìn thấy biển cả, khi cảm nhận được sức mạnh của con cá kiếm, hay khi được trò chuyện với Ma-nô-lin (Manolin). Những khoảnh khắc này mang lại cho ông lão niềm vui và ý nghĩa trong cuộc sống
Lời giải sách bài tập Ngữ Văn 12 Bài 9: Văn học và cuộc đời hay khác: