SBT Ngữ văn 9 Bài 1 Tiếng việt trang 8, 9 - Chân trời sáng tạo

---

Haylamdo biên soạn và sưu tầm lời giải sách bài tập Ngữ Văn 9 Bài 1 Tiếng việt trang 8, 9 sách Chân trời sáng tạo hay nhất, ngắn gọn sẽ giúp học sinh dễ dàng làm bài tập trong SBT Văn 9.

Giải SBT Ngữ văn 9 Bài 1 Tiếng việt trang 8, 9 - Chân trời sáng tạo

Câu 1 trang 8 SBT Ngữ Văn 9 Tập 1: Xác định biện pháp tu từ chơi chữ trong các trường hợp sau và nêu tác dụng của biện pháp này:

a.

Có tài mà cậy chi tài

Chữ tài liền với chữ tai một vần

(Nguyễn Du, Truyện Kiều)

b. Tôi nghĩ bây giờ vấn đề đầu tiên là tiền đâu.

Trả lời:

a. Trong ngữ liệu a, tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ chơi chữ dựa trên hiện tượng gần âm (tài – tai) với mục đích tạo ra sự liên tưởng bất ngờ, thú vị; làm tăng sức hấp dẫn cho hai dòng thơ.

Có tài mà cậy chi tài

Chữ tài liền với chữ tai một vần

(Nguyễn Du, Truyện Kiều)

b. Ngữ liệu b sử dụng biện pháp tu từ chơi chữ dựa trên hiện tượng nói lái (đầu tiên – tiền đâu) tạo ra cách diễn đạt bất ngờ, hài hước.

Tôi nghĩ bây giờ vấn đề đầu tiên là tiền đâu.

Câu 2 trang 8 SBT Ngữ Văn 9 Tập 1: Sưu tầm một số câu nói của người thân, bạn bè và của chính em (trong đó có sử dụng biện pháp chơi chữ). Nêu đặc điểm và tác dụng của biện pháp tu từ này trong mỗi trường hợp.

Trả lời:

Tham khảo:

“Thẳng thắn, thật thà thường thua thiệt

Lọc lừa, lươn lẹo lại lên lương”

⇒ Sử dụng cách chơi chữ điệp âm đầu – giúp cho câu văn trở nên hài hước, dí dỏm, tạo điểm nhấn giúp lời nói trở nên hay hơn, được ghi nhớ lâu hơn.

“Bà già đi chợ cầu đông

Xem một que bói lấy chồng lợi chăng

Thầy bói gieo quẻ nói rằng:

Lợi thì có lợi nhưng răng chẳng còn”

⇒ Sử dụng từ ngữ đồng âm – giúp cho bài thơ trở nên hài hước, dí dỏm tạo tiếng cười cho người đọc, người nghe.

…

Câu 3 trang 8 SBT Ngữ Văn 9 Tập 1: Nêu tác dụng của biện pháp tu từ điệp thanh trong hai dòng thơ sau:

Mây nhung pha màu thu trên trời

Sương lam phơi màu thu muôn nơi

(Bích Khê, Tỳ bà)

Trả lời:

- Việc sử dụng các thanh bằng liên tiếp trong hai dòng thơ trên gọi ra một khung cảnh dịu nhẹ và lãng mạn. Trong trường hợp này, biện pháp điệp thanh giúp làm tăng tính tạo hình và sức biểu cảm cho sự diễn đạt, đồng thời góp phần làm nên nhạc tính cho đoạn thơ.

Câu 4 trang 8 SBT Ngữ Văn 9 Tập 1: Cho ngữ liệu sau:

Màu thời gian không xanh

Màu thời gian tím ngát

Hương thời gian không nồng

Hương thời gian thanh thanh

(Đoàn Phú Tứ, Màu thời gian)

a. Em có nhận xét gì về thanh điệu của các âm tiết trong các dòng thơ trên?

b. Việc sử dụng thanh điệu như vậy có tác dụng gì?

Trả lời:

a. Đoạn thơ sử dụng chủ yếu các thanh bằng (trừ “tím ngát”).

b. Việc sử dụng thanh điệu như vậy có tác dụng làm tăng tính tạo hình và sức biểu cảm cho sự diễn đạt, đồng thời góp phần làm nên nhạc tính cho đoạn thơ.

Câu 5 trang 9 SBT Ngữ Văn 9 Tập 1: Theo em, sự hài hoà về âm thanh trong đoạn thơ dưới đây được tạo ra nhờ những yếu tố nào?

Đường trong làng: hoa dại với mùi rơm...

Người cùng tôi đi dạo giữa đường thơm,

(Huy Cận, Đi giữa đường thơm)

Trả lời:

Sự hài hoà về âm thanh trong hai dòng thơ được tạo ra do nhiều yếu tố, trong đó đáng kể nhất là sự hiệp vần (rơm – thơm), việc sử dụng chủ yếu là thanh bằng, sự tương ứng về thanh điệu giữa các âm tiết trong hai dòng thơ.

Lời giải sách bài tập Ngữ Văn 9 Bài 1: Thương nhớ quê hương hay khác:

• I. Đọc (trang 5, 6 SBT Ngữ Văn 9)

• III. Viết (trang 9 SBT Ngữ Văn 9)

• IV. Nói và nghe (trang 9 SBT Ngữ Văn 9)