Chuyện chức phán sự đền Tản Viên - Tác giả tác phẩm (mới 2024) - Ngữ văn lớp 12 Chân trời sáng tạo
Haylamdo biên soạn và sưu tầm tác giả, tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên Ngữ văn lớp 12 hay nhất, chi tiết sách Chân trời sáng tạo trình bày đầy đủ nội dung chính quan trọng nhất về tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên.
Tác giả - Tác phẩm: Chuyện chức phán sự đền Tản Viên - Ngữ văn lớp 12 Chân trời sáng tạo
I. Tác giả văn bản Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
- Nguyễn Dữ hay còn gọi là Nguyễn Dữ (? - ?), quê ở xã Đỗ Tùng, huyện Trường Tân, nay là xã Phạm Kha, huyện Thanh Miên, tỉnh Hải Dương.
- Ông sống vào khoảng thế kỉ XVI, xuất thân trong gia đình khoa bảng, cha đỗ tiến sĩ đời Lê Thánh Tông. Bản thân từng là học trò của trạng trình Nguyễn Bỉnh Khiêm.
- Sau khi đỗ Hương Tiến (Cử nhân), ông làm quan thời nhà Mạc, rồi làm tri huyện dưới thời nhà Lê.
- Do bất mãn với thời cuộc, lấy cớ nuôi mẹ, ông xin về ẩn cư tại vùng núi rừng Thanh Hoá, sau này mất tại đó.
- Nguyễn Dữ để lại tác phẩm nổi tiếng là Truyền kì mạn lục thể hiện rõ quan điểm sống và tấm lòng của ông với cuộc đời.
II. Tìm hiểu văn bản Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
1. Thể loại
- Tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên thuộc thể loại: truyền kì.
2. Xuất xứ
- In trong Nguyễn Dữ, Truyền kì mạn lục, Trúc Khê Ngô Văn Triện dịch, NXB Trẻ và Hội Nghiên cứu – Giảng dạy Văn học Thành phố Hồ Chí Minh, tái bản năm 1988, tr.202 – 206).
3. Phương thức biểu đạt
- Phương thức biểu đạt: tự sự.
4. Bố cục đoạn trích
- Phần 1 (từ đầu … không cần gì cả): Tử Văn đốt đền.
- Phần 2 (tiếp…khó lòng thoát nạn): Tử Văn với viên Bách hộ họ Thôi và Thổ công.
- Phần 3 (tiếp…sai lính đưa Tử Văn về): Tử Văn thắng kiện.
- Phần 4 (còn lại): Tử Văn trở thành phán sự đền Tản Viên.
5. Giá trị nội dung
- Qua hình tượng nhân vật người trí thức Ngô Tử Văn và tên giặc ngoại xâm, Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên đề cao tinh thần khảng khái, cương trực, dám đấu tranh chống lại cái ác trừ hại cho dân của Ngô Tử Văn, một người trí thức nước Việt. Đồng thời thể hiện niềm tin vào công lý, chính nghĩa.
- Đem đến bài học nhân sinh về chính – tà, thiện - ác.
6. Giá trị nghệ thuật
- Xây dựng cốt truyện giàu kịch tính, kết cấu chặt chẽ.
- Dẫn dắt truyện khéo léo, nhiều chi tiết gây sự chú ý, hấp dẫn.
- Sử dụng nhiều yếu tố kì ảo, nhưng vẫn mang những nét hiện thực.
III. Tìm hiểu chi tiết văn bản Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
1. Nguồn gốc và hành động đốt đền
* Cách giới thiệu nhân vật Ngô Tử Văn
- Tên họ : Ngô Tử Văn tên là Soạn.
- Quê quán: huyện Yên Dũng, đất Lạng Giang.
- Tính tình: Khảng khái, nóng nảy, thấy sự gian tà không chịu được => từ ngữ mang tính khẳng định.
=> Cách mở đầu trực tiếp, ngắn gọn theo phương pháp truyền thống của văn học trung đại, chưa thoát khỏi lối kể dân gian, gây sự chú ý của người đọc.
* Nguyên nhân đốt đền:
- Đền là nơi thờ người có công với nước, với dân. Bách hộ họ Thôi là tên tướng giặc bại trận, đi cướp nước thì không đáng phải thờ => Tức giận trước việc “hưng yêu tác quái” của tên hung thần Bách hộ họ Thôi.
- Muốn trừ hại cho dân.
* Hành động:
- Chuẩn bị: tắm gội sạch sẽ, khấn trời… => thái độ tôn kính, nghiêm túc.
- Tin vào việc làm chính nghĩa của mình.
- Châm lửa đốt đền: mọi người lắc đầu lè lưỡi, Tử Văn vung tay không cần gì…
=> Một thái độ dứt khoát, bất chấp hậu quả xấu cho bản thân. Hành động có ý thức, có suy nghĩ cẩn trọng, không đáng trách vì hợp lòng dân.
=> Ngô Tử Văn là một kẻ sĩ tính tình khảng khái, cương trực, dũng cảm vì dân trừ hại. Có tinh thần dân tộc mạnh mẽ.
2. Cuộc đối mặt với Bách hộ và Thổ công
- Cuộc đối đầu giữa Tử Văn và hồn ma tên tướng giặc.:
+ Tên tướng giặc giả làm cư sĩ đến đe dọa, mắng chửi Ngô Tử Văn, đòi dựng lại ngôi đền
+ Thái độ Ngô Tử Văn: Mặc kệ, ngồi ngất ngưởng, tự nhiên.
- Cuộc gặp gỡ giữa Tử Văn và Thổ công:
+ Thổ công: Kể lại sự việc mình bị hại nhưng vẫn nhẫn nhịn cam chịu, căn dặn Ngô Tử Văn cách đối phó với tên tướng giặc.
+ Tử Văn: Kinh ngạc, hỏi kĩ lại chuyện và sẵn sàng chuẩn bị cuộc chiến với tên bách hộ họ Thôi.
3. Ngô Tử Văn bị bắt và cuộc đối chất dưới âm phủ
- Quang cảnh : không khí rùng rợn
- Sử dụng nhiều hình ảnh mang tính chất kì ảo, hoang đường → nhấn mạnh hơn quang cảnh đáng sợ nơi cõi âm. Gợi cảm giác rùng rợn, khiếp sợ. Nhưng chính không gian ấy lại làm nổi bật khí phách của Ngô Tử Văn bình tĩnh, can đảm
- Đó là cuộc đối mặt đầy sự khó khăn và cam go nhưng bằng chính nghĩa và sự dũng cảm, cương trực đấu tranh cho chính nghĩa, cuối cùng Ngô Tử Văn đã chiến thắng.
- Cuộc xét xử Ngô Tử Văn dưới âm phủ:
+ Những lời vu cáo xảo quyệt của hồn ma tên tướng giặc.
+ Thái độ quát nạt, giận dữ của Diêm Vương.
+ Ngô Tử Văn: Tỏ thái độ cứng cỏi trước Diêm Vương đầy uy quyền, đấu tranh vạch mặt tên tướng giặc gian tà.
→ Tử Văn phải đương đầu với những thế lực mạnh, áp đảo.
+ Hồn ma tên tướng giặc: Tranh cãi với Tử Văn, sau lại lo sợ, đạo đức giả: xin giảm án cho Tử Văn.
+ Ngô Tử Văn: Bình tĩnh, khảng khái không chịu nhún nhường, xin đem tư giấy đến đền Tản Viên chứng thực.
+ Diêm Vương: Nghi ngờ, cho người đến đền Tản Viên chứng thực → Tử Văn được xử thắng kiện và được tiến cử làm chân phán sự ở đền thánh Tản Viên.
→ Cái thiện, cái chính nghĩa đã thắng cái gian tà, cái ác.
→ Tử Văn là con người cứng cỏi, không chùn bước trước những thế lực xấu xa, quyết tâm đến cùng để bảo vệ lẽ phải.
4. Ngô Tử Văn nhận chức Phán sự.
- Tử Văn đã thắng kiện chứng tỏ cái thiện, cái chính nghĩa đã thắng cái gian tà, cái ác. Tên họ Thôi đã bị trừng trị đích đáng, dân gian được bình an, Thổ công được trả lại đền.
- Ý nghĩa:
+ Giải trừ được tai họa, đem lại an lành cho dân.
+ Diệt trừ tận gốc thế lực xâm lược tàn ác, làm sáng tỏ nỗi oan khuất và phục hồi danh dự cho Thổ thần nước Việt.
+ Niềm tin vào công lí cái thiện chiến thắng cái ác, chính nghĩa thắng gian tà.
+ Sự thưởng công xứng đáng để cho đời sau noi theo, khích lệ mọi người dũng cảm đấu tranh chống cái ác,bảo vệ công lí.
5. Lời bình cuối truyện
- Vạch trần bản chất xảo quyệt, hung ác của hồn ma tướng giặc họ Thôi;
- Phơi bày hiện thực đầy rẫy những bất công, thối nát của xã hội đương thời. Những hiện tượng tiêu cực ở cõi âm chính là hình chiếu của xã hội.
+ Tệ nạn mê tín dị đoan.
+ Tham ô, hối lộ.
=> Là kẻ sĩ, biết đấu tranh đến cùng để chống lại cái xấu, cái ác. Chỉ có đấu tranh dũng cảm mới đem lại phần thắng cho chính nghĩa.
Học tốt bài Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
Các bài học giúp bạn để học tốt bài Chuyện chức phán sự đền Tản Viên Ngữ văn lớp 12 hay khác: