Nhìn về vốn văn hóa dân tộc - Tác giả tác phẩm (mới 2024) - Ngữ văn lớp 12 Kết nối tri thức
Haylamdo biên soạn và sưu tầm tác giả, tác phẩm Nhìn về vốn văn hóa dân tộc Ngữ văn lớp 12 hay nhất, chi tiết sách Kết nối tri thức trình bày đầy đủ nội dung chính quan trọng nhất về tác phẩm Nhìn về vốn văn hóa dân tộc.
Tác giả - Tác phẩm: Nhìn về vốn văn hóa dân tộc - Ngữ văn lớp 12 Kết nối tri thức
I. Tác giả văn bản Nhìn về vốn văn hóa dân tộc
- Trần Đình Hượu (1927 – 1995), quê ở tỉnh Nghệ An, là chuyên gia nghiên cứu tư tưởng phương Đông, văn hóa, văn học Việt Nam thời Trung Đại và giai đoạn giao thời.
- Ông có tư tưởng nghiên cứu độc lập, đã nêu được những vấn đề có ý nghĩa phương pháp luận quan trọng với việc tìm hiểu, đánh giá nền tư tưởng, văn hóa, văn học truyền thống, đồng thời gợi ra những hướng nghiên cứu mới mẻ về các mẫu hình nhà nho và loại hình tác giả trong văn học trung đại Việt Nam.
- Năm 1945, ông tham gia thanh niên cứu Quốc và Uỷ ban khởi nghĩa ở quê nhà.
- Năm 1959 – 1963, ông là nghiên cứu sinh ở Đại học tổng hợp Lô-mô-nô-xôp
- Năm 1963 – 1993, ông là giảng viên môn Ngữ văn tại Đại học tổng hợp Hà Nội.
- Năm 1994, ông giảng dạy tại Đại học Prô-văng-xơ thuộc Cộng hòa Pháp.
II. Tìm hiểu văn bản Nhìn về vốn văn hóa dân tộc
1. Thể loại
- Tác phẩm Nhìn về vốn văn hóa dân tộc thuộc thể loại: tiểu luận.
2. Xuất xứ
- Trần Đình Hượu, Đến hiện đại từ truyền thống, NXB Văn Hóa, Hà Nội, 1996, in trong Ngữ văn 12 Nâng cao, tập một, Sđd, tr.194 - 196.
3. Phương thức biểu đạt
- Phương thức biểu đạt: nghị luận.
4. Bố cục đoạn trích
- Phần 1: Từ đầu đến “nhưng chắc chắn có liên quan gần gũi với nó”: Lời nhân xét về nền văn hóa dân tộc.
- Phần 2. Tiếp theo đến “để lại dấu vết khá rõ trong văn học”: Đặc điểm của nền văn hóa Việt Nam.
- Phần 3. Còn lại: Con đường hình thành văn hóa.
5. Giá trị nội dung
- Từ vốn hiểu biết sâu sắc về văn hóa dân tộc, tác giả đã phân tích rõ những mặt tích cực và một số hạn chế của văn hóa truyền thống.
- Bài học cho bản thân: mỗi người cần ý thức được vai trò, trách nhiệm của bản hân trong việc giữ gìn và phát huy truyền thống, bản sắc văn hóa dân tộc, cần có những hành động đúng đắn, phù hợp….
6. Giá trị nghệ thuật
- Văn phong khoa học, chính xác, mạch lạc.
- Bố cục rõ ràng, rành mạch.
- Lập luận xác đáng, dẫn chứng xác thực, lí lẽ sắc bén.
III. Tìm hiểu chi tiết văn bản Nhìn về vốn văn hóa dân tộc
1. Một số nhận xét về nền văn hóa dân tộc
- Cách nêu vấn đề ngắn gọn, khiêm tốn, khách quan, khôn khéo của tác giả
- Đưa ra nhận xét trên một số mặt của vấn đề nghị luận.
2. Đặc điểm của văn hóa Việt Nam
a. Hạn chế
- Văn hóa Việt Nam chưa có tầm vóc lớn lao, chưa có vị trí quan trọng, chưa nổi bật và chưa có ảnh hưởng tới các nền văn hóa khác.
- Hạn chế trên các phương diện:
+ Thần thoại không phong phú.
+ Tôn giáo, triết học không phát triển, ít quan tâm đến giáo lí.
+ Khoa học kí thuật không phát triển thành truyền thống.
+ Âm nhạc, hội họa, kiến trúc không phát triển đến tuyệt kĩ.
+ Thơ ca chưa tác giả nào có tầm vóc lớn lao.
b. Thế mạnh
- Thế mạnh của văn hóa Việt Nam: thiết thực, linh hoạt, dung hòa, lành mạnh với những vẻ đẹp dịu dàng, thanh lịch, con người hiền lành, tình nghĩa.
+ Việt Nam có nhiều tôn giáo nhưng không xảy ra xung đột.
+ Con người sống tình nghĩa: tốt gỗ hơn tốt nước sơn, cái nết đánh chết cái đẹp,…
+ Các công trình kiến trúc quy mô vừa và nhỏ, hài hào với thiên nhiên.
c. Đặc điểm của văn hóa Việt Nam
- Về tôn giáo: không cuồng tín, cực đoan mà dung hòa các tôn giáo khác nhau tạo nên sự hài hòa, không tìm sự siêu thoát tinh thần bằng tôn giáo, coi trọng cuộc sống trần tục hơn thế giới bên kia.
- Nghệ thuật: sáng tạo những tác phẩm tinh tế nhưng không có quy mô lớn, không mang vẻ đẹp kì vĩ, tráng lệ, phi thường.
- Ứng xử: trọng tình nghĩa nhưng không chú ý nhiều đến trí, dũng, chuộng sự khéo léo, không kì thị, cực đoan, thích sự yên ổn.
- Sinh hoạt: thích chừng mực vừa phải, mong ước thái bình, an cư lạc nghiệp để làm ăn no đủ, sống thanh nhàn, thong thả, có đông con, nhiều cháu, không mong gì cao xa, khác thường,…
- Quan niệm về cái đẹp: cái đẹp vừa ý là xinh, là khéo, hướng vào cái đẹp dịu dàng, thanh lịch, duyên dáng, quy mô vừa phải.
- Kiến trúc: tuy nhỏ nhưng điểm nhấn lại là sự hài hòa, tinh tế với thiên nhiên
- Lối sống: ghét phô trương, thích kín đáo, trọng tình nghĩa,…
=> Văn hóa của người Việt Nam giàu tính nhân bản, luôn hướng đến sự tinh tế, hài hòa trên nhiều phương diện. Đó chính là bản sắc văn hóa Việt Nam.
3. Con đường hình thành bản sắc văn hóa dân tộc
- Sự tạo tác của chính dân tộc.
- Khả năng chiếm lĩnh, đồng hóa những giá trị văn hóa bên ngoài.
Học tốt bài Nhìn về vốn văn hóa dân tộc
Các bài học giúp bạn để học tốt bài Nhìn về vốn văn hóa dân tộc Ngữ văn lớp 12 hay khác: