Soạn bài Từ trái nghĩa ngắn nhất
Soạn bài Từ trái nghĩa
I. Thế nào là từ trái nghĩa?
Từ trái nghĩa là những từ có nghĩa trái ngược nhau. Một từ nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều cặp từ trái nghĩa khác nhau.
1, Các cặp từ trái nghĩa: ngẩng - cúi (Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh); trẻ - già, đi - trở lại (Ngẫu nhiên viết nhân buổi về quê).
2, Trẻ - già trái nghĩa với nhau về tuổi tác; trong trường hợp rau già, cau già, trái nghĩa với già là non (rau non, cau non)
II. Sử dụng từ trái nghĩa
1, Tác dụng của từ trái nghĩa trong hai bài thơ dịch:
+ Ngẩng đầu – cúi đầu: Hai hành động ngược chiều nhau, thể hiện sự trăn trở suy tư trong tâm hồn nhà thơ.
+ Đi trẻ - về già: Hai hình ảnh, hai hành động tương phản, làm nổi bật sự thay đổi ở hai thời điểm khác nhau trong cuộc đời người, hàm chứa sự ngậm ngùi, xót xa.
⇒ Từ trái nghĩa tạo nên phép đối, tô đậm, khắc sâu hình ảnh và tình cảm biểu đạt.
2, Các từ trái nghĩa chủ yếu được sử dụng nhằm tạo mối liên hệ tương phản, gây ấn tượng mạnh, làm cho lời nói thêm sinh động.
III. Luyện tập
Câu 1 (trang 129 sgk Văn 7 Tập 1): Những từ trái nghĩa trong các câu ca dao, tục ngữ đã cho là:
Tấm lành - tấm rách, giàu - nghèo, ngắn - dài, đêm - ngày, sáng - tối.
Câu 2 (trang 129 sgk Văn 7 Tập 1): Các từ trái nghĩa với những từ in đậm trong các cụm từ sau:
| Tươi | Cá tươi | Cá ươn |
| Hoa tươi | Hoa héo | |
| Yếu | Ăn yếu | Ăn khỏe |
| Học lực yếu | Học lực tốt | |
| Xấu | Chữ xấu | Chữ đẹp |
| Đất xấu | Đất tốt |
Câu 3 (trang 129 sgk Văn 7 Tập 1): Điền các từ trái nghĩa vào các thành ngữ sau:
+ Chân cứng đá mềm
+ Vô thưởng vô phạt
+ Có đi có lại
+ Bên trọng bên khinh
+ Gần nhà xa ngõ
+ Buổi đực buổi cái
+ Mắt nhắm mắt mở
+ Bước thấp bước cao
+ Chạy sấp chạy ngửa
+ Chân ướt chân ráo
Câu 4 (trang 129 sgk Văn 7 Tập 1): Viết một đoạn văn ngắn về tình cảm quê hương, có sử dụng từ trái nghĩa:
Ai cũng có quê hương để mà nhớ mà thương. Đối với tôi quê hương không chỉ là nới chôn rau cắt rốn mà nó còn là nơi gắn bó máu thịt với tôi. Sinh ra và lớn lên tại mảnh đất miền trung du Bắc Bộ, với những đồi chè, đồi cọ bạt ngàn. Ôi!miền quê yêu dấu của tôi đẹp biết chừng nào. Đi đâu tôi cũng nhớ về những kỉ niệm của quê hương. Nhớ quê hương là tôi nhớ tới mẹ, người mẹ tần tảo sớm hôm lo cho con cháu. Cho dù bây giờ hay mai sau thì quê hương mãi là nơi để tôi nhớ và muốn về.
