Lý thuyết Địa Lí 10 Cánh diều Bài 14: Vỏ địa lí. Quy luật thống nhất và hoàn chỉnh
Haylamdo biên soạn tóm tắt lý thuyết Địa lí lớp 10 Bài 14: Vỏ địa lí. Quy luật thống nhất và hoàn chỉnh sách Cánh diều hay nhất, ngắn gọn sẽ giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt môn Địa Lí 10.
Lý thuyết Địa Lí 10 Cánh diều Bài 14: Vỏ địa lí. Quy luật thống nhất và hoàn chỉnh
Vỏ địa lí
- Khái niệm: Là vỏ của Trái Đất, ở đó có sự xâm nhập và tác động lẫn nhau của các vỏ bộ phận (thạch quyển, khí quyển, thuỷ quyển và sinh quyển).
Hình 14.1. Vỏ địa lí của Trái Đất
- Giới hạn
+ Giới hạn trên của vỏ địa lí tiếp giáp lớp ô-zôn.
+ Giới hạn dưới kéo đến đáy vực thẳm của đại dương và đến hết lớp vỏ phong hoá ở lục địa, độ dày của vỏ địa lí khoảng 30 - 35 km.
- Đặc điểm
+ Vỏ địa lí hình thành và phát triển theo những quy luật địa lí chung.
+ Một số quy luật chính là: quy luật thống nhất và hoàn chỉnh, quy luật địa đới, quy luật phi địa đới.
Quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của địa lí
Khái niệm
- Khái niệm: Là quy luật về mối quan hệ quy định lẫn nhau giữa các thành phần của toàn bộ cũng như của mỗi bộ phận lãnh thổ trong vỏ địa lí.
- Nguyên nhân: Mỗi thành phần và lãnh thổ địa lí đều chịu tác động đồng thời trực tiếp hoặc gián tiếp của nguồn năng lượng bức xạ mặt trời và các nguồn năng lượng bên trong Trái Đất.
- Đặc điểm: Tuy chúng có quá trình phát sinh và phát triển riêng nhưng luôn luôn chịu ảnh hưởng và tác động lẫn nhau, phụ thuộc vào nhau tạo nên một thể thống nhất và hoàn chỉnh.
Hình 14.2. Sơ đồ mối quan hệ giữa các thành phần tự nhiên trong vỏ địa lí
Biểu hiện của quy luật
- Biểu hiện: Trong tự nhiên, chỉ một thành phần hoặc yếu tố thay đổi sẽ dẫn tới sự thay đổi của các thành phần và yếu tố còn lại. Lúc đó, thiên nhiên sẽ hình thành nên một trạng thái thống nhất mới, khác với ban đầu.
- Ví dụ: Phá rừng bừa bãi ở nhiều nơi trên Trái Đất đã làm thay đổi nhiều thành phần tự nhiên.
Hình 14.3. Sơ đồ các hậu quả của việc phá rừng bừa bãi
Ý nghĩa thực tiễn
- Khi tác động vào tự nhiên, con người có thể dự báo được các thay đổi của thành phần tự nhiên và cảnh quan theo chiều hướng tích cực hay tiêu cực đối với mình.
- Có biện pháp hợp lí để sử dụng và bảo vệ tự nhiên.
