Bài 22.5, 22.6, 22.7, 22.8, 22.9, 22.10, 22.11, 22.12 trang 28 SBT Hóa học 9

---

Bài 22.5, 22.6, 22.7, 22.8, 22.9, 22.10, 22.11, 22.12 trang 28 SBT Hóa học 9

Bài 22.5 trang 28 Sách bài tập Hóa học 9: Có các kim loại : Al, Na, Cu, Ag.

a) Sắp xếp các kim loại trên theo thứ tự mức độ hoạt động hoá học tăng dần.

b) Chọn những phản ứng hoá học thích hợp để chứng minh cho sự sắp xếp các kim loại. Viết các phương trình hoá học.

Lời giải:

a) Sắp xếp theo thứ tự hoạt động hoá học tăng dần : Ag, Cu, Al, Na.

b) Phương trình hoá học chứng minh.

- Na tác dụng mãnh liệt với H₂0 còn Al tác dụng chậm :

2Na + 2H₂0 → 2NaOH + H₂

- Kim loại Al và Na tác dụng với dung dịch HCl, còn Ag, Cu không tác dụng :

2Al + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂

2Na + 2HCl → 2NaCl + H₂

- Khi cho các kim loại Cu, Ag tác dụng với oxi chỉ có Cu tác dụng, còn Ag không tác dụng :

2Cu + O₂ → 2CuO

Bài 22.6 trang 28 Sách bài tập Hóa học 9: Viết phương trình hoá học biểu diễn chuyển đổi hoá học sau :

Lời giải:

Phương trình hóa học :

(1) 2Fe + 3Cl₂ ^to 2FeCl₃

(2) FeCl₃ + NaOH → Fe(OH)₃ + 3NaCl

(3) 2Fe(OH)₃ ^to Fe₂O₃ + 3H₂O

(4) Fe₂O₃ + 3CO ^to 2Fe + 3CO₂

Bài 22.7 trang 28 Sách bài tập Hóa học 9: Cho một lá sắt có khối lượng 5 gam vào 50 ml dung dịch CuSO₄ 15% có khối lượng riêng là 1,12 g/ml. Sau một thời gian phản ứng, người ta lấy lá sắt ra khỏi dung dịch, rửa nhẹ, làm khô, cân nặng 5,16 gam.

a) Viết phương trình hoá học.

b) Tính nồng độ phần trăm các chất còn lại trong dung dịch sau phản ứng.

Lời giải:

a) Phương trình hoá học : Fe + CuSO₄ → FeSO₄ + Cu

Khối lượng dung dịch CuSO₄ : mdd CuSO₄ = 1,12 x 50 = 56 (gam).

CuSO₄ + Fe → FeSO₄ + Cu

64x — 56x = 5,16 - 5 = 0,16 (gam) => x = 0,02 mol.

m_{CuSO4 tham gia phản ứng} = 0,02 x 160 = 3,2 (gam);

100 gam dung dịch CuSO₄ có 15 gam CuSO₄ nguyên chất.

56 gam dung dịch CuSO₄ có X gam CuSO₄ nguyên chất.

x = 56x15/100 = 8,4g; m_{CuSO4 còn lại} = 8,4 - 3,2 = 5,2g

m_FeSO4 = 0,02 x 152 = 3,O₄g

m_{dd sau p/u} = 56 - 0,16 = 55,84g

C%_CuSO4 = 5,2/55,84 x 100% = 9,31%

C%_FeSO4 = 3,O₄/55,84 x 100% = 5,44%

Bài 22.8 trang 28 Sách bài tập Hóa học 9: Cho 10 gam hỗn hợp bột các kim loại sắt và đồng vào dung dịch CuSO₄ dư. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được chất rắn có khối lượng 11 gam. Thành phần phần trăm theo khối lượng của sắt và đồng trong hỗn hợp đầu là

A. 35% và 65% ;     B. 40% và 60% ;

C. 70% và 30% ;     D. 50% và 50%.

Lời giải:

Đáp án C.

Fe + CuSO₄ → FeSO₄ + Cu

n_Fe = x mol

Khối lượng Fe phản ứng (cũng là khối lượng sắt trong hỗn hợp đầu) là 56x. Khối lượng Cu sinh ra 64x.

CuSO₄ dư nên chất rắn sau phản ứng là đồng :

10 - 56x + 64x = 11 → x = 1/8 mol

m_Fe trong hỗn hợp đầu là: 56 x 1/8 = 7g

%m_Fe = 7/10 x 100% = 70%

%m_Cu = 100% - 70% = 30%

Bài 22.9 trang 28 Sách bài tập Hóa học 9: Cho 6,5 gam muối sắt clorua tác dụng với dung dịch AgNO₃ dư thu được 17,22 gam kết tủa. Công thức phân tử của muối sắt clorua là công thức nào dưới đây ? (Hiệu suất phản ứng đạt 100%).

A. FeCl₂ ;    B. FeCl₃ ;

C. FeCl ;    D. FeCl₄.

Lời giải:

Đáp án B.

Đặt công thức muối sắt clorua là FeCl_n

FeCl_n + nAgNO₃ → nAgCl + Fe(NO₃)_n

Ta có phương trình : 6,5 x n(108 + 35,5) = 17,22 x (56 + 35,5n)

n = 3 → FeCl₃.

Bài 22.10 trang 28 Sách bài tập Hóa học 9: Người ta dùng quặng boxit để sản xuất Al. Hàm lượng Al₂O₃ trong quặng là 40%. Để có được 4 tấn nhôm nguyên chất cần bao nhiêu tấn quặng ? Biết rằng hiệu suất của quá trình sản xuất là 90%.

Lời giải:

Thực tế do một số nguyên nhân, chất tham gia phản ứng không tác dụng hết, nghĩa là hiệu suất dưới 100%. Người ta có thể tính hiệu suất phản ứng như sau :

1. Dựa vào một trong các chất tham gia phản ứng, công thức tính :

2.Dựa vào một trong các chất tạo thành, công thức tính :

2Al₂O₃ → 4Al + 3O₂

Hiệu suất phản ứng là 90%, có nghĩa là 7,55 tấn Al₂O₃ chỉ chiếm 90% khối lượng phải dùng.

Khối lượng oxit phải dùng : 7,55x100/90 = 8,39 tấn

Khối lượng quặng boxit: 8,39x100/40 = 20,972 tấn

Bài 22.11 trang 28 Sách bài tập Hóa học 9: Người ta dùng 200 tấn quặng hematit hàm lượng Fe₂03 là 30% để luyện gang. Loại gang này chứa 95% Fe. Tính lượng gang thu được, biết hiệu suất của quá trình sản xuất là 96%.

Lời giải:

Khối lượng Fe₂O₃ trong quặng : 200 x 30/100 = 60 tấn

Khối lượng Fe₂O₃ tham gia phản ứng : 60x96/100 = 57,6 tấn

Phương trình của phản ứng luyện gang :

Fe₂O₃ + 3CO → 2Fe + 3CO₂

m_Fe = x gam

x = 57,6x112/160 = 40,32 tấn

Lượng sắt này hoà tan một số phụ gia (C, Si, P, S...) tạo ra gang. Khối lượng sắt chiếm 95% gang. Vậy khối lượng gang là : 40,32x100/95 = 42,442 tấn

Bài 22.12 trang 28 Sách bài tập Hóa học 9: Khi hoà tan 6 gam hợp kim gồm Cu, Fe và AI trong axit clohiđric dư thì tạo thành 3,024 lít H₂ (đktc) và còn lại 1,86 gam kim loại không tan.

a) Viết các phương trình hoá học.

b) Xác định thành phần phần trăm khối lượng các kim loại.

Lời giải:

a) Khi hoà tan hợp kim gồm 3 kim loại Fe, Cu và Al trong dung dịch HCl dư thì Cu không tác dụng, khối lượng 1,86 gam là khối ỉượng Cu. Gọi số mol Fe là x mol, Al là y mol.

Fe + 2HCl → FeCl₂ + H₂

2Al + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂

n_Fe = x mol

n_Al = y mol

n_H2 = 3,024/22,4 = 0,135

Ta có hệ phương trình

56x + 27y = 6 - 1,86 = 4,14

x + 3/2y = 0,135

=> x = 0,045; y = 0,06

m_Fe = 0,045 x 56 = 2,52g; m_Al = 0,06 x 27 = 1,62g

Từ đó ta tính được thành phần phần trăm khối lượng các kim loại.