Bài 9.5, 9.6, 9.7, 9.8 trang 12 SBT Hóa học 9

---

Bài 9.5, 9.6, 9.7, 9.8 trang 12 SBT Hóa học 9

Bài 9.5 trang 12 Sách bài tập Hóa học 9: Có những muối sau : CaCO₃, CuSO₄, MgCl₂ Hãy cho biết muối nào có thể điều chế bằng phương pháp sau :

a) Axit tác dụng với bazơ.

b) Axit tác dụng với kim loại.

c) Muối tác dụng với muối.

d) Oxit bazơ tác dụng với oxit axit.

Viết các phương trình hoá học.

Lời giải:

Hướng dẫn :

a) Axit tác dụng với bazơ : CaCO₃, CuSO₄, MgCl₂.

H₂CO₃ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ + 2H₂O

Cu(OH)₂ + H₂SO₄ → CuSO₄ + 2H₂O

Mg(OH)₂ + 2HCl → MgCl₂ + 2H₂O

b) Axit tác dụng với kim loại : MgCl₂, CuSO₄ (dùng H₂SO₄ đặc).

Mg + 2HCl → MgCl₂ + H₂

Cu + 2H₂SO₄ (đặc) → CuSO₄ + SO₂ + H₂O

c) Muối tác dụng với muối : CaCO₃, CuSO₄, MgCl₂. Thí dụ :

CaCl₂ + Na₂CO₃ → CaCO₃ + 2NaCl

CuCl₂ + Ag₂SO₄ → CuSO₄ + 2AgCl

BaCl₂ + MgSO₄ → BaSO₄ + MgCl₂

d) Oxit bazơ tác dụng với oxit axit: CaCO₃.

CaO + CO₂ → CaCO₃

Bài 9.6 trang 12 Sách bài tập Hóa học 9: Trên bàn thí nghiệm có những chất rắn màu trắng là :

Na₂SO₃, K₂CO₃, CaCO₃, NaHCO₃, Na₂CO₃, CaSO₄.

Bạn em đã lấy một trong những chất trên bàn để làm thí nghiệm và có kết quả như sau :

Thí nghiệm 1

Cho tác dụng với dung dịch HCl, thấy giải phóng khí cacbon đioxit.

Thí nghiệm 2

Khi nung nóng cũng thấy giải phóng khí cacbon đioxit.

Thí nghiệm 3

Chất rắn còn lại sau khi nung ở thí nghiệm 2 tác dụng với dung dịch HCl cũng thấy giải phóng khí cacbon đioxit.

Em hãy cho biết bạn em đã lấy chất nào trên bàn để làm thí nghiệm. Viết các phương trình hoá học.

Lời giải:

Hướng dẫn :

TN1 cho biết chất đem làm thí nghiệm là muối cacbonat hoặc hiđrocacbonat (K₂CO₃, CaCO₃, NaHCO₃, Na₂CO₃).

TN2 cho biết muối đem làm thí nghiệm là CaCO₃ hoặc NaHCO₃, là những muối bị phân huỷ ở nhiệt độ cao.

TN3 cho biết sản phẩm thu được ở thí nghiêm 2 phải là muối cacbonat, không thể là canxi oxit CaO.

Kết luận : Bạn em đã lấy muối NaHCO₃ làm thí nghiệm.

Viết các phương trình hoá học của phản ứng xảy ra trong ba thí nghiệm trên.

Bài 9.7 trang 12 Sách bài tập Hóa học 9: Biết 5 gam hỗn hợp hai muối là CaCO₃ và CaSO₄ tác dụng vừa đủ với 200 ml dung dịch HCl, sinh ra được 448 ml khí (đktc).

a) Tính nồng độ mol của dung dịch HCl đã dùng.

b) Tính thành phần phần trăm theo khối lượng của mỗi muối trong hỗn hợp ban đầu.

Lời giải:

a) Nồng độ mol của dung dịch HCl:

Chỉ có CaCO₃ tác dụng với dung dịch HCl :

CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + H₂O + CO₂

- Số mol HCl có trong dung dịch :

n_HCl = 2n_CO2 = 448/22400 x 2 = 0,O₄ mol

- Nồng độ mol của dung dịch HCl đã dùng :

CM = 1000 x 0,O₄/200 = 0,2 (mol/l)

b) Thành phần của hỗn hợp muối :

Theo phương trình hoá học, số mol CaCO₃ có trong hỗn hợp là

n_CaCO3 = n_CO2 = 0,02 mol

Khối lượng CaCO₃ có trong hỗn hợp là :

m_CaCO3 = 0,02 x 100 = 2 gam

Thành phần các chất trong hỗn hợp :

%m_CaCO3 = 2x100%/5 = 40%

%m_CaSO4 = 100% - 40% = 60%

Bài 9.8 trang 12 Sách bài tập Hóa học 9: Cho m gam hỗn hợp gồm CaCO₃ và CaSO₃ tác dụng với dung dịch HCl loãng dư thấy thoát ra 4,48 lít hỗn hợp hai khí ở đktc. Cho toàn bộ lượng hỗn hợp khí trên hấp thụ hết vào dung dịch Ba(OH)₂ dư thấy tạo ra (m + a) gam kết tủa. Hãy tính a.

Lời giải:

Theo các phương trình hóa học ta có :

n_CaCO3 = n_CO2 = n_BaCO3; n_CaCO3 = n_SO2 = n_BaSO3

Vậy m_BaCO3, BaSO₃ - m_CaCO3, CaSO₃ = n_{muoi(137 - 40)} = 97.n_muoi

mà n_muoi = n_CO2, SO₂ = 4,48/22,4 = 0,2 mol

=> (m + a) - m = 97.0,2 => a = 19,4g