Giáo án Lịch Sử 12 Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu (1945 - 2000). Liên Bang Nga (1991 - 2000) (tiết 1)

GV khái quát về cuộc chiến tranh thế giới thứ hai , đặc biệt là cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại của nhân dân Xô viết sau đó nêu câu hỏi:

Tại sao sau chiến tranh Liên xô phải tiến hành khôi phục kinh tế? Kết quả đạt được có ý nghĩa như thế nào?

HS dựa vào SGK trả lời câu hỏi, GV nhật xét và chốt ý.

- Kết quả: kinh tế công, nông nghiệp được khôi phục, KH-KT phát triển nhanh chóng, nhấn mạnh sự kiện 1949 thử thành công bom nguyên tử…

- Sau khi khôi phục kinh tế, Liên Xô xây dựng cơ sở vật chất – kỹ thuật và đạt được những thành như thế nào?

HS trả lời câu hỏi, GV nhận xét rồi chốt ý (nhấn mạnh các thành tựu KH – KT).

-Ý nghĩa của những thành tựu đó như thế nào?

Sau khi học sinh trả lời câu hỏi GV chốt ý.

Những thành tựu đạt được đã cũng cố và tăng cường sức mạnh của nhà nước Xô Viết; nâng cao uy tín và vị thế của LX trên trường quốc tế, làm chỗ dựa cho phong trào cách mạng thế giới

Các nước Dân chủ nhân dân Đông Âu thành lập trong hoàn cảnh nào? Ý nghĩa của nó?

HS quan sát bản đồ, kết hợp

GV hướng dẫn HS đọc thêm trong SGK: theo các gợi ý:

I – LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ NĂM 1945 ĐẾN GIỮA NHỮNG NĂM 70

1. Liên xô

a. Công cuộc khôi phục kinh tế

Hoàn cảnh

Sau chiến tranh chống phát xít, Liên Xô phải chịu những tổn thất nặng nề: 27 triệu người chết, 1.710 thành phố bị tàn phá.

Thành tựu- Hoàn thành kế hoạch 5 năm khôi phục kinh tế (1946 - 1950) trong vòng 4 năm 3 tháng.

- Đến năm 1950, sản lượng công nghiệp tăng 73%, so với mức trước chiến tranh.

- Nông nghiệp đạt mức trước chiến tranh.

- Năm 1949, chế tạo thành công bom nguyên tử, phá thế độc quyền vũ khí nguyên tử của Mĩ.

b. Liên Xô tiếp tục xây dựng chủ nghĩa xã hội (từ năm 1950 đến nửa đầu những năm 70)

- Công nghiệp: Liên Xô trở thành cường quốc công nghiệp đứng thứ hai thế giới sau Mĩ… Liên Xô đi đầu trong công nghiệp vũ trụ, công nghiệp điện hạt nhân.

- Nông nghiệp: Sản lượng nông phẩm trong những năm 60 tăng trung bình hằng năm là 16%.

- Khoa học – kỹ thuật:

+ Năm 1957 Liên Xô là nước đầu tiên phóng thành công vệ tinh nhân tạo của trái đất;

+ Năm 1961 phóng con tàu đưa nhà vũ trụ Gagarin bay vòng quanh trái đất.

- Xã hội: Cơ cấu xã hội biến đổi, tỉ lệ công nhân chiếm hơn 55% số người lao động, trình độ học vấn của người dân được nâng cao.

- Chính trị: Tương đối ổn định

- Đối ngoại: Thực hiện chính sách bảo vệ hòa bình, ủng hộ phong trào giải phóng dân tộc và giúp đỡ các nước xã hội chủ nghĩa.

Ý nghĩa: Những thành tựu đạt được đã củng cố và tăng cường sức mạnh và vị thế của Liên Xô trên trường quốc tế; Làm chỗ dựa cho phong trào cách mạng thế giới.

2. Các nước Đông Âu (HS đọc thêm)

3. Quan hệ hợp tác giữa các nước XHCN ở châu Âu (HS đọc thêm)

- Về kinh tế : Thành lập Hội đồng tương trợ kinh tế (SEV - tháng 1 – 1949) để tăng cường sự hợp tác giữa các nước XHCN, thúc đẩy sự tiến bộ về kinh tế, kĩ thuật, giữa các nước thành viên.

- Về quân sự : Thành lập Tổ chức hiệp ước Vacsava (5 – 1955), góp phần gìn giữ hòa bình, an ninh thế giới, tạo thế cân bằng “hai cực”.