Giáo án bài Nói với con - Giáo án Ngữ văn lớp 9

HĐ1. HDHS đọc và tìm hiểu chú thích:

- GV đọc mẫu và hướng dẫn đọc

- GV gọi hs đọc - nhận xét.

H: Đọc chú thích * và nêu những nét chính về tác giả?

I. Đọc và tìm hiểu chú thích:

1. Đọc:

2. Chú thích:

a.Tác giả: Y Phương

- Sinh năm: 1948.

- Quê: Cao Bằng.

- Năm 1968: ông nhập ngũ, 1981 chuyển về công tác tại sở VH- thông tin Cao Bằng.

- Từ 1993 là chủ tịch Hội VH n/thuật Cao Bằng.

- Thơ ông t/hiện tâm hồn chân thật, mạnh mẽ và trong sáng, cách tư duy giàu h/ảnh của người miền núi.

H: Nêu những hiểu biết của em về bài thơ?

b. Tác phẩm:

- Bài thơ được in trong tập: Thơ VN 1945- 1985.

HĐ2. HDHS đọc và hiểu văn bản :

H: Xác định thể thơ ?

H: Bài thơ được chia làm mấy đoạn? ND từng đoạn?

II. Đọc – hiểu văn bản:

1. Thể loại: Thơ tự do

- Phương thức biểu đạt: Biểu cảm, tự sự miêu tả.

2. Bố cục: 2 đoạn.

- Đ1:… “nhất trên đời”: con lớn lên trong tình y/ thương, sự nâng đỡ của cha mẹ, trong c/sống l/động của q/hương.

- Đ2: còn lại: lòng tự hào về sức sống m/mẽ, bển bỉ của con người quê hương và niềm mong ước con hãy kế tục xứng đáng truyền thống ấy.

H: T/yêu thương của cha mẹ với con cái t/hiện qua h/ảnh thơ nào?

H: Hai câu thơ cho em cẩm nhận như thế nào về tình cảm gia đình ?

3. Phân tích:

a. Tình yêu thương của cha mẹ, sự đùm bọc của quê hương đối với con:

* Con cái lớn lên trong tình yêu thương của cha mẹ

- Một bước chạm tiếng nói

Hai bước tới tiếng cười

→ Không khí gia đình đầm ấm, quấn quýt. Từng bước đi, tiếng nói cười của con đều được cha mẹ vui mừng chăm chút đón nhận.

H: C/sống lao động của người đồng mình được t/giả tái hiện qua h/ảnh nào? Nhận xét của em về cuộc sống ấy?

* Con được trưởng thành trong c/sống lao động và nghĩa tình của quê hương.

   C/sống lao động cần cù:

   Đan lờ cài nan hoa

   Vách nhà ken câu hát

   Núi rừng q/hương:

   Rừng cho hoa

   Con đường cho những tấm lòng.

H: Vậy ở khổ thơ đầu cha đã nói với con những gì?

→ Cha nói cho con biết về tình cảm cội nguồn, cho con cảm nhận trân trọng và gìn giữ.

- Gọi Hs đọc

H: Người đồng mình có những đức tính đáng quý gì?

- HS đọc

H: Người cha dặn dò, mong ước con điều gì qua việc nói với con những phẩm chất ấy?

b. Đức tính cao đẹp của “người đồng mình” và mong ước của người cha qua lời tâm tình với con:

Người đồng mình thương lắm con ơi

Cao đo nỗi buồn

Xa nuôi chí lớn

→ Người đồng mình sống vất vả, mà mạnh mẽ, khoáng đạt, bền bỉ gắn bó với q/hương dẫu còn cực nhọc, đói nghèo.

Sống trên đá không chê đá gập ghềnh

…Lên thác xuống ghềnh

Không lo cực nhọc.

→ Cha mong muốn con sống có nghĩa tình, thủy chung với quê hương, biết chấp nhận và vượt qua gian nan thử thách bằng ý chí và niềm tin của mình.

Người đồng mình thô sơ da thịt

Nhưng chẳng mấy ai nhỏ bé

Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương

H: Cha còn nói với con những gì về con người nơi quê hương yêu dấu?

→ Người đồng mình m/mạc nhưng giàu ý chí, n/tin. Họ thô sơ da thịt, nhưng không hề nhỏ bé về tâm hồn, ý chí và ước mong XD quê hương. Bằng sự LĐ cần cù, nhẫn nại hàng ngày, đã làm nên quê hương với truyền thống, p/tục, tập quán tốt đẹp.

Lên đường

Không bao giờ được nhỏ bé.

H: Người cha con mong ước ở con điều gì?

H: Nhận xét về cách nói của người cha?

H: Qua cách nói em cảm nhận gì về t/cảm của người cha với con, điều lớn lao nhất mà người cha muốn truyền cho con là gì?

→ Cha mong muốn con biết tự về t/thống q/hương, cần tự tin vững bước trên đường đời.

- Giọng điệu trìu mến, các hình ảnh cụ thể, cách d/đạt mộc mạc theo cách nói của người dân miền núi, nhưng vẫn rất gợi cảm.

⇒ Tình cảm cha với con là t/cảm yêu thương, trìu mến t/tha. Điều lớn lao mà cha muốn truyền cho con chính là lòng tự hào về sức sống m/mẽ, bền bỉ về t/thống cao đẹp của q/hương và niềm tin khi bước vào đời.

H: Nêu những nét đặc sắc về nội dung và n/thuật của bài thơ?

III. Tổng kết:

1. ND:

T/cảm thắm thiết của cha mẹ với con cái, ca ngợi s/sống bền bỉ và t/thống cao đẹp của q/hương và niềm mong ước con kế tục xứng đáng truyền thống ấy.

2. Nghệ thuật:

Bố cục chặt chẽ, dẫn dắt tự nhiên, giọng điệu t/tha, trìu mến, xây dựng h/ảnh cụ thể mà có tính k/quát, mộc mạc và giàu chất thơ.