Lý thuyết KHTN 9 Kết nối tri thức Bài 23: Alkane

Haylamdo biên soạn tóm tắt lý thuyết Khoa học tự nhiên 9 Bài 23: Alkane sách Kết nối tri thức hay nhất, ngắn gọn sẽ giúp học sinh lớp 9 nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt môn KHTN 9.

Lý thuyết KHTN 9 Kết nối tri thức Bài 23: Alkane

I. Khái niệm hydrocarbon, alkane

- Hydrocarbon là loại hợp chất hữu cơ mà thành phần phân tử chỉ chứa các nguyên tố carbon và hydrogen. Hydrocarbon gồm nhiều loại khác nhau, như alkane, alkene,…

- Alkane là những hydrocarbon mạch hở, phân tử chỉ chứa các liên kết đơn.

Ví dụ: CH₄, CH₃ – CH₃,….

II. Công thức phân tử và danh pháp của alkane

Thành phần phân tử của các alkane hơn kém nhau một hay nhiều nhóm CH₂. Alkane có công thức chung là C_nH_2n+2 ($\mathrm{n}\ge 1$ , n là số nguyên, dương).

III. Phản ứng cháy của alkane

- Khi đốt cháy alkane trong không khí thu được sản phẩm chủ yếu là khí carbon dioxide và hơi nước:

${\mathrm{C}}_3{\mathrm{H}}_8+5{\mathrm{O}}_2\stackrel{{\mathrm{t}}^{°}}{\to }3\mathrm{C}{\mathrm{O}}_2+4{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}$

${\mathrm{C}}_4{\mathrm{H}}_{10}+\frac{13}{2}{\mathrm{O}}_2\stackrel{{\mathrm{t}}^{°}}{\to }4\mathrm{C}{\mathrm{O}}_2+5{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}$

- Phản ứng cháy của alkane toả nhiệt mạnh, vì vậy alkane được sử dụng làm nhiên liệu trong cuộc sống và trong sản xuất.

- Bên cạnh các sản phẩm trên, một phần alkane cháy không hoàn toàn tạo một lượng nhỏ sản phẩm là muội than (một dạng đơn chất của carbon) và carbon monoxide.

- Các alkane khá bền nên ở điều kiện thường, chúng không phản ứng với các acid, base và nhiều chất khác.

IV. Ứng dụng làm nhiên liệu của alkane

- Nhiên liệu khí hoá lỏng: Khí propane và butane dễ hoá lỏng, được dùng làm nhiên liệu cho bật lửa, bếp gas, …

- Nhiên liệu lỏng: Các alkane ở trạng thái lỏng có thể dùng làm nhiên liệu dưới dạng xăng, dầu hoả, dầu diesel và nhiên liệu phản lực (jet fuel).

- Nhiên liệu rắn: Các alkane ở trạng thái rắn có thể dùng làm nhiên liệu dưới dạng nến parafine.