Lý thuyết KHTN 9 Kết nối tri thức Bài 31: Protein

Haylamdo biên soạn tóm tắt lý thuyết Khoa học tự nhiên 9 Bài 31: Protein sách Kết nối tri thức hay nhất, ngắn gọn sẽ giúp học sinh lớp 9 nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt môn KHTN 9.

Lý thuyết KHTN 9 Kết nối tri thức Bài 31: Protein

I. Khái niệm, cấu tạo

- Protein là những hợp chất hữu cơ phức tạp có khối lượng phân tử rất lớn, gồm nhiều đơn vị amino acid liên kết với nhau bởi liên kết peptide.

- Khối lượng phân tử của protein rất lớn, thường từ khoảng vài chục nghìn đến hàng triệu amu.

II. Tính chất hoá học

- Protein có thể bị đông tụ dưới tác dụng của một trong số các tác nhân như acid, base hoặc nhiệt độ.

Ví dụ: Hiện tượng đông tụ khi nấu riêu cua, xuất hiện đông tụ khi cho một ít chanh vào sữa,….

- Khi bị đun nóng ở nhiệt độ cao và không có nước, protein bị phân huỷ hoặc cháy, tạo ra các chất bay hơi và có mùi khét.

Ví dụ: Khi đốt sợi tóc,…

- Protein bị thuỷ phân dưới tác dụng của acid, base hoặc enzyme:

$\mathrm{Pr}\mathrm{o}\mathrm{t}\mathrm{e}\mathrm{i}\mathrm{n}+{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}\stackrel{\mathrm{A}\mathrm{c}\mathrm{i}\mathrm{d}/\mathrm{b}\mathrm{a}\mathrm{s}\mathrm{e}/\mathrm{e}\mathrm{n}\mathrm{z}\mathrm{y}\mathrm{m}\mathrm{e}}{\to }$Amino acid

III. Vai trò và ứng dụng của protein

- Trong cơ thể người, các protein có cấu trúc đa dạng tương ứng với các vai trò quan trọng khác nhau:

+ Vai trò cấu trúc (cấu tạo nên cơ bắp, da, tóc,…);

+ Vai trò xúc tác (các enzyme);

+ Vai trò nội tiết tố (các loại hormone);

+ Vai trò vận chuyển (như hemoglobin vận chuyển oxygen đến các tế bào),…

- Ứng dụng:

+ Protein là một trong những nguồn thực phẩm quan trọng.

+ Một số protein được dùng làm nguyên liệu sản xuất một số loại tơ tự nhiên (như tơ tằm). Khi đốt cháy, các loại tơ này sẽ có mùi khét đặc trưng (giống mùi tóc cháy) nên có thể dùng phương pháp này để phân biệt tơ tự nhiên với các loại tơ tổng hợp (như tơ nylon).