Lý thuyết Lịch Sử 9 Bài 12: Mỹ La-tinh từ năm 1945 đến năm 1991 - Chân trời sáng tạo
Haylamdo biên soạn tóm tắt lý thuyết Lịch Sử 9 Bài 12: Mỹ La-tinh từ năm 1945 đến năm 1991 sách Chân trời sáng tạo hay nhất, ngắn gọn sẽ giúp học sinh lớp 9 nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt môn Lịch Sử 9.
Lý thuyết Lịch Sử 9 Bài 12: Mỹ La-tinh từ năm 1945 đến năm 1991 - Chân trời sáng tạo
1. Tình hình chung của các nước Mỹ La-tinh từ năm 1945 đến năm 1991
- Từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai, tình hình chính trị nổi bật ở các nước Mỹ La-tinh là cuộc đấu tranh chống lại chế độ độc tài quân sự và sự can thiệp của Mỹ.
+ Sau thành công của cách mạng Cu-ba (1959), từ những năm 1960, phong trào chống chế độ độc tài quân sự, diễn ra mạnh mẽ ở Ni-ca-ra-goa; En Xa-va-do; Bô-li-vi-a; Vê-nê-du-ê-la; Chi-lê,... Mỹ La-tinh được mệnh danh là "Lục địa bùng cháy".
+ Kết quả là chính quyền độc tài phản động ở nhiều nước bị lật đổ; chính quyền dân chủ được thành lập, tiến hành các chính sách cải cách tiến bộ.
- Sau khi giành độc lập, các nước Mỹ La-tinh bước vào thời kì xây dựng và phát triển kinh tế. Tuy đạt được nhiều thành tựu nhưng các nước Mỹ La-tinh cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn, như:
+ Kinh tế phát triển không ổn định. Đầu những năm 1980, các nước lâm vào suy thoái, khủng hoảng, nợ nước ngoài tăng cao, lạm phát,...
+ Người dân thường xuyên phải đối mặt với tình trạng khan hiếm hàng hoá, giá cả cao, thất nghiệp, khoảng cách giàu nghèo trong xã hội ngày càng lớn…
2. Cách mạng Cu-ba và công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội
♦ Cách mạng Cu-ba
- Cu-ba là nước đi tiên phong trong cuộc cách mạng dân tộc dân chủ ở Mỹ La-tinh.
- Diễn biến chính của cách mạng Cu-ba
+ Tháng 3-1952, Chế độ độc tài quân sự của tướng Ba-ti-xta do Mỹ trợ giúp được thiết lập.
+ Tháng 7-1953, Luật sư Phi-đen Cát-xtơ-rô lãnh đạo 135 thanh niên yêu nước tấn công pháo đài Môn-ca-đa nhưng thất bại.
+ Năm 1955, Phi-đen Cát-xtơ-rô bị trục xuất, phải chuyển sang Mê-hi-cô hoạt động. Tại đây, Phi-đen thành lập một tổ chức cách mạng lấy tên là Phong trào 26-7 để xây dựng lực lượng, huấn luyện quân sự.
+ Tháng 11-1956, Phi-đen Cát-xtơ-rô cùng 81 chiến sĩ yêu nước trên tàu Gran-ma trở về Cu-ba, lập căn cứ địa và phát triển lực lượng.
+ Cuối năm 1958, Nghĩa quân tổng công kích xuống đồng bằng, giải phóng các đô thị và nhiều vùng ở nông thôn.
+ Ngày 1-1-1959, Nghĩa quân tiến về Thủ đô La Ha-ba-na. Chế độ độc tài Ba-ti-xta bị lật đổ. Cách mạng giành thắng lợi, nước Cộng hoà Cu-ba được thành lập
♦ Công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội
- Từ năm 1961, Cu-ba tiến hành xây dựng chủ nghĩa xã hội và đạt được nhiều thành tựu to lớn trên các lĩnh vực.
+ Về kinh tế: từ một nền nông nghiệp độc canh (trồng mía), nền công nghiệp đơn nhất (khai thác mỏ) với kĩ thuật lạc hậu, Cu-ba đã xây dựng được công nghiệp chế tạo máy móc, năng lượng; nền nông nghiệp đa canh (trồng rau quả, thuốc lá, chăn nuôi,...) từng bước cơ giới hoá.
+ Về văn hóa - xã hội: đời sống của người dân không ngừng được cải thiện. Giáo dục phát triển đạt mức cao nhất khu vực Mỹ La-tinh. Mạng lưới chăm sóc y tế, số lượng bác sĩ,... phát triển vượt bậc…
