SBT Ngữ văn 12 Bài tập 5 trang 30 - Kết nối tri thức
Haylamdo biên soạn và sưu tầm lời giải sách bài tập Văn 12 Bài tập 5 trang 30 sách Kết nối tri thức hay nhất, ngắn gọn sẽ giúp học sinh dễ dàng làm bài tập trong SBT Ngữ Văn 12.
Giải SBT Ngữ văn 12 Bài tập 5 trang 30 - Kết nối tri thức
Bài tập 5 trang 30 SBT Ngữ văn 12 Tập 1: Đọc lại phần tóm tắt vở kịch Thợ cạo thành Xê-vin (Séville) và văn bản Cẩn thận hão trong SGK Ngữ văn 12, tập một (tr. 153 – 157) và trả lời các câu hỏi:
Trả lời:
Vở kịch “Thợ cạo thành Xê-vin” (Séville) của Beaumarchais và đoạn trích “Cẩn thận hão” trong SGK Ngữ văn 12, tập một, đều thể hiện rõ nét đặc trưng của hài kịch với kết cấu có hậu và vui vẻ.
- Kết cấu có hậu:
+ Thợ cạo thành Xê-vin: Vở kịch kể về Bá tước Almaviva và cô gái Rosina, người bị giam giữ bởi bác sĩ Bartolo. Với sự giúp đỡ của thợ cạo Figaro, Almaviva đã thành công trong việc giải cứu Rosina và kết hôn với cô. Kết thúc này mang lại niềm vui và hạnh phúc cho các nhân vật chính, đồng thời giải quyết mọi xung đột một cách tích cực1.
+ Cẩn thận hão: Đoạn trích này cũng thể hiện sự hài hước và kết thúc có hậu khi những mưu mẹo và kế hoạch của các nhân vật đều dẫn đến những tình huống hài hước và cuối cùng là sự giải quyết tích cực2.
- Vui vẻ:
+ Thợ cạo thành Xê-vin: Vở kịch chứa đựng nhiều tình huống hài hước, từ những mưu mẹo của Figaro đến những tình huống dở khóc dở cười của bác sĩ Bartolo. Những yếu tố này không chỉ mang lại tiếng cười mà còn tạo nên không khí vui vẻ và lạc quan cho vở kịch.
+ Cẩn thận hão: Đoạn trích này cũng chứa đựng nhiều yếu tố hài hước, từ những tình huống hiểu lầm đến những kế hoạch không thành công của các nhân vật. Sự hài hước này giúp làm giảm bớt căng thẳng và mang lại niềm vui cho người đọc
Câu 2 trang 30 SBT Ngữ Văn 12 Tập 1: Xác định tình huống gây cười trong văn bản Cẩn thận hão.
Trả lời:
Tình huống gây cười trong văn bản Cẩn thận hão vừa là loại “tình huống hài hước diễn ra trong cuộc sống sinh hoạt, thế sự với những ảo tưởng, toan tính đờ thường, làm nổi bật những thói tật đáng cười của con người”, vừa là “tình huống hiểu lầm, trớ trêu, dở khóc dở cười, song không bi đát và luôn có thể được giải quyết tốt đẹp”. Trong quá trình miêu tả tình huống, chú ý đến sự đảo ngược tình thế trong đoạn trích – đây cũng là một trong những điều thường xuất hiện trong hài kịch.
Trả lời:
Thủ pháp châm biếm và chỉ trích: hủ pháp phóng đại giúp làm nổi bật những điểm yếu và sự lố bịch của các nhân vật, từ đó châm biếm và chỉ trích những thói hư tật xấu trong xã hội. Ví dụ, một nhân vật có thể được miêu tả với những đặc điểm quá mức, như tham lam, ngu ngốc hoặc tự cao, để làm rõ sự lố bịch của họ.
Trả lời:
- Bác-tô-lô thuộc nhóm nhân vật chính trong vở kịch, cụ thể là “nhân vật tiêu biểu cho một thói tật đáng cười, đáng phê phán”, nhân vật “có cách ứng xử không phù hợp với hoàn cảnh thực tế”.
- Bác-tô-lô là bác sĩ và người đỡ đầu cho cô gái quý tộc xinh đẹp, mồ côi Rô-din (Rosine), nhưng lại hám lợi, bất chấp lẽ phải và luân thường đạo lí, lợi dụng việc đỡ đầu để giam lỏng cô, âm mưu lấy cô làm vợ nhằm thừa kế tài sản. Trong đoạn trích, ông ta bày mưu tính kế để kết hôn với Rô-din ngày hôm đó, song nhờ sự mưu trí của Phi-ga-rô, tình thế bị đảo ngược, Rô-din và người yêu là An-ma-vi-va (Almaviva) đã làm lễ cưới. Khi nhân vật này nhận ra mình đã bị “lừa gạt” cũng là lúc những toan tính, ảo tưởng đáng cười bị sụp đổ.
Trả lời:
Việc tác giả làm rõ sự khác nhau trong hành động lí giải của Bác-tô-lô và Phi-ga-rô có thể đưa đến một số thông điệp quan trọng:
- Sự khác biệt trong cách nhìn nhận vấn đề:
+ Bác-tô-lô cho rằng nguyên nhân của sự đảo ngược tình thế là do “thiếu cẩn mật”. Điều này phản ánh cách nhìn nhận vấn đề của ông ta, tập trung vào các biện pháp phòng ngừa và sự cẩn thận trong hành động. Bác-tô-lô đại diện cho những người luôn lo lắng về việc bảo vệ tài sản và quyền lợi của mình, nhưng lại thiếu sự linh hoạt và sáng suốt.
+ Phi-ga-rô lại cho rằng nguyên nhân là do “thiếu lương tri”. Điều này thể hiện cách nhìn nhận vấn đề của Phi-ga-rô, tập trung vào đạo đức và lương tri. Phi-ga-rô đại diện cho những người có tư duy sáng suốt, biết phân biệt đúng sai và hành động theo lương tri.
- Phê phán và châm biếm:
+ Tác giả sử dụng sự khác biệt này để phê phán và châm biếm những người như Bác-tô-lô, những người chỉ biết lo lắng về sự an toàn và lợi ích cá nhân mà không quan tâm đến đạo đức và lương tri. Điều này cho thấy sự hạn chế và lố bịch của họ.
+ Ngược lại, tác giả khẳng định giá trị của lương tri và đạo đức thông qua nhân vật Phi-ga-rô. Sự thông minh và lương tri của Phi-ga-rô giúp anh ta vượt qua mọi khó khăn và đạt được mục tiêu.
- Thông điệp về giá trị đạo đức: Tác giả muốn gửi gắm thông điệp rằng, trong cuộc sống, sự cẩn thận và phòng ngừa là cần thiết, nhưng quan trọng hơn cả là lương tri và đạo đức. Chỉ khi hành động theo lương tri và đạo đức, con người mới có thể đạt được những kết quả tốt đẹp và bền vững.
Trả lời:
- Sự đối lập giữa tuổi trẻ và tuổi già: Phi-ga-rô nhấn mạnh sự đối lập giữa tuổi trẻ và tuổi già. Tuổi trẻ thường được liên kết với sự năng động, sáng tạo và tình yêu mãnh liệt, trong khi tuổi già thường gắn liền với sự bảo thủ, lo lắng và cẩn thận quá mức. Câu nói này cho thấy rằng, khi tuổi trẻ và tình yêu kết hợp, chúng có thể vượt qua mọi rào cản và sự ngăn ngừa của tuổi già.
- Sự châm biếm và hài hước: Câu nói của Phi-ga-rô chứa đựng sự châm biếm và hài hước. Ông ta gọi những nỗ lực ngăn ngừa của ông già là “cẩn thận hão”, tức là sự cẩn thận vô ích. Điều này không chỉ làm nổi bật sự lố bịch của những nỗ lực này mà còn mang lại tiếng cười cho người đọc.
- Thông điệp về sức mạnh của tình yêu và tuổi trẻ: Câu nói này cũng gửi gắm thông điệp về sức mạnh của tình yêu và tuổi trẻ. Tình yêu và tuổi trẻ có thể vượt qua mọi khó khăn và trở ngại, kể cả những nỗ lực ngăn ngừa của những người lớn tuổi. Đây là một thông điệp lạc quan và tích cực, khẳng định giá trị của tình yêu và sự năng động của tuổi trẻ.
- Phê phán sự bảo thủ và lo lắng quá mức: Phi-ga-rô cũng phê phán sự bảo thủ và lo lắng quá mức của những người lớn tuổi. Ông ta cho rằng những nỗ lực ngăn ngừa này không chỉ vô ích mà còn làm mất đi niềm vui và sự tự do của tuổi trẻ. Điều này khuyến khích người đọc suy nghĩ về sự cân bằng giữa sự cẩn thận và sự tự do, giữa bảo thủ và tiến bộ.
Như vậy, câu nói của Phi-ga-rô không chỉ mang lại tiếng cười mà còn chứa đựng nhiều thông điệp sâu sắc về tình yêu, tuổi trẻ và sự bảo thủ. Nó phản ánh tinh thần của hài kịch và tư tưởng của tác giả, đồng thời khẳng định giá trị của những điều tốt đẹp và tiến bộ.
Lời giải sách bài tập Ngữ Văn 12 Bài 5: Tiếng cười của hài kịch hay khác: