Sách bài tập Ngữ Văn 9 Bài Mở đầu - Cánh diều


Haylamdo biên soạn và sưu tầm lời giải sách bài tập Ngữ Văn 9 Bài Mở đầu sách Cánh diều hay nhất, ngắn gọn sẽ giúp học sinh lớp 9 dễ dàng làm bài tập trong SBT Văn 9.

Giải SBT Ngữ Văn 9 Bài Mở đầu - Cánh diều

Câu 1 trang 5 SBT Ngữ Văn 9 Tập 1: Nội dung nào sau đây không phải là yêu cầu cần đạt của Bài Mở đầu?

A. Có được một số thông tin về nội dung chính của sách Ngữ văn 9

B. Hiểu được cấu trúc sách và cấu trúc các bài học

C. Biết cách vận dụng các yêu cầu đọc, viết, nói và nghe

D. Hiểu và biết cách sử dụng sách Ngữ văn 9

Trả lời:

Đáp án C. Biết cách vận dụng các yêu cầu đọc, viết, nói và nghe.

Câu 2 trang 5 SBT Ngữ Văn 9 Tập 1: Phương án nào nêu đúng những loại văn bản lớn trong sách giáo khoa (SGK) Ngữ văn 9?

A. Văn bản nghị luận, văn bản thông tin, văn bản truyện

B. Văn bản văn học, văn bản nghị luận, văn bản thông tin

C. Văn bản văn học, văn bản nghị luận, văn bản truyện

D. Văn bản nghị luận, văn bản thông tin, văn bản truyện truyền kì

Trả lời:

Đáp án A. Văn bản nghị luận, văn bản thông tin, văn bản truyện.

Câu 3 trang 5 SBT Ngữ Văn 9 Tập 1: Phương án nào nêu đúng toàn bộ tên các thể loại truyện trong SGK Ngữ văn 9?

A. Truyện ngắn, truyện thơ Nôm, truyện trinh thám, truyện lịch sử

B. Truyện ngắn, tiểu thuyết, truyện thơ Nôm, truyện trinh thám

C. Truyện cười, truyện thơ Nôm, truyện ngụ ngôn, truyện lịch sử

D. Truyện thơ Nôm, truyện ngắn, truyện truyền kì, truyện trinh thám

Trả lời:

Đáp án D. Truyện thơ Nôm, truyện ngắn, truyện truyền kì, truyện trinh thám.

Câu 4 trang 5 SBT Ngữ Văn 9 Tập 1: SGK Ngữ văn 9 hướng dẫn em đọc hiểu những thể loại thơ nào?

A. Thơ tám chữ, thơ tự do, thơ Đường luật, thơ song thất lục bát

B. Thơ sáu và bảy chữ, thơ tám chữ, thơ song thất lục bát

C. Thơ bốn và năm chữ, thơ Đường luật, thơ tự do

D. Thơ bốn và năm chữ, thơ lục bát, thơ tám chữ

Trả lời:

Đáp án A. Thơ tám chữ, thơ tự do, thơ Đường luật, thơ song thất lục bát.

Câu 5 trang 6 SBT Ngữ Văn 9 Tập 1: Dòng nào nêu đúng tên các văn bản bi kịch trong SGK Ngữ văn 9?

A. Đổi tên cho xã, Chị tôi

B. Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục, Người thứ bảy

C. Sống, hay không sống?, Đình công và nổi dậy

D. Đình công và nổi dậy, Đổi tên cho xã

Trả lời:

Đáp án C. Sống, hay không sống?, Đình công và nổi dậy.

Câu 6 trang 6 SBT Ngữ Văn 9 Tập 1: (Câu hỏi 1, SGK) Sách Ngữ văn 9 hướng dẫn các em đọc hiểu những thể loại văn học nào? So với sách Ngữ văn các lớp 6, 7 và 8, sách Ngữ văn 9 có thêm thể loại nào mới? Nội dung hướng dẫn cách đọc các thể loại có điểm gì chung?

Trả lời:

- Sách Ngữ văn 9 hướng dẫn các em đọc hiểu những thể loại văn học:

+ Văn bản truyện.

+ Văn bản thơ

+ Văn bản nghị luận

+ Văn bản bi kịch

+ Văn bản thông tin

- So với sách Ngữ Văn các lớp 6,7 và 8, sách Ngữ Văn 9 có thêm thể loại mới là: Truyện thơ Nôm, truyện truyền kì, truyện trinh thám, thơ song thất lục bát, thơ tám chữ, bi kịch

- Nội dung hướng dẫn cách đọc các thể loại có điểm chung là: nêu lưu ý cần tuân thủ khi đọc các thể loại lớn nói chung (yêu cầu chung về đọc truyện, thơ, kịch,...), sau đó yêu cầu chú ý các đặc điểm về thể loại cụ thể của văn bản.

Câu 7 trang 6 SBT Ngữ Văn 9 Tập 1: Dựa vào nội dung mục 2. Đọc hiểu văn bản thơ của Bài Mở đầu, từ thông tin ở cột giữa, xác định thể thơ ở cột bên trái và tên tác giả ở cột bên phải sao cho phù hợp trong bảng sau:

Thể thơ

Nhan đề văn bản

Tác giả

 

Khóc Dương Khuê

 

 

Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ

 

 

Cảnh vui của nhà nghèo

 

 

Sông núi nước Nam

 

 

Phò giá về kinh

 

 

Quê hương

 

 

Chiều xuân

 

 

Bếp lửa

 

 

Nhật kí đô thị hoá

 

 

Nói với con

 

Trả lời:

Thể thơ

Nhan đề văn bản

Tác giả

Thơ song thất lục bát

Khóc Dương Khuê

Nguyễn Khuyến

Thơ song thất lục bát

Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ

Đặng Trần Côn

Thơ song thất lục bát

Cảnh vui của nhà nghèo

Tản Đà

Thơ Đường luật

Sông núi nước Nam

Khuyết danh

Thơ Đường luật

Phò giá về kinh

Trần Quang Khải

Thơ tám chữ

Quê hương

Tế Hanh

Thơ tám chữ

Chiều xuân

Anh Thơ

Thơ tự do

Bếp lửa

Bằng Việt

Thơ tự do

Nhật kí đô thị hoá

Mai Văn Phấn

Thơ tự do

Nói với con

Y Phương

Câu 8 trang 6 SBT Ngữ Văn 9 Tập 1: (Câu hỏi 2, SGK) Văn bản nghị luận được học ở sách Ngữ văn 9 gồm những văn bản nào? Cần lưu ý gì về cách đọc?

Trả lời:

- Các văn bản nghị luận được học ở sách Ngữ văn 9 gồm những văn bản:

+ Nói thêm về “Chuyện người con gái Nam Xương" (Nguyễn Đinh Chủ)

+ Phân tích bài "Khóc Dương Khuê (Hoàng Hữu Yên)

+ Về truyện ngắn "Làng” của Kim Lân (Nguyễn Văn Long)

+ Hình ảnh con thuyền, người dân chài trong bài thơ "Quê hương" (Lê Huy Bắc).

+ …

- Cách đọc hiểu văn bản nghị luận ở sách Ngữ Văn 9 có những điểm gì cần lưu ý là: chú ý đến đề tài, ý nghĩa của vấn đề được bài viết nêu lên và các tác giả nêu luận đề, luận điểm, lí lẽ và bằng chứng tiêu biểu, độc đáo…

Câu 9 trang 6 SBT Ngữ Văn 9 Tập 1: (Câu hỏi 3, SGK) Nêu nhan đề của các văn bản thông tin ở sách Ngữ văn 9 và những lưu ý về cách đọc.

Trả lời:

- Các văn bản thông tin được học ở sách Ngữ văn 9 gồm những văn bản:

+ Vịnh Hạ Long: một kì quan thiên nhiên độc đáo và tuyệt mĩ (Thi Sảnh)

+ Khám phá kì quan thế giới: thác I-goa-du (Iguazu) (Đỗ Doãn Hoàng)

+ Vườn quốc gia Tràm Chim – Tam Nông (dulichviet.net.vn)

+ Cao nguyên đá Đồng Văn (Luyến Nguyễn).

+ …

- Cách đọc hiểu văn bản thông tin ở sách Ngữ Văn 9 có những điểm gì cần lưu ý là: Văn bản thông tin: chú ý nhận biết cách triển khai thông tin, tác dụng của các yếu tố hình thức, bố cục, mạch lạc của văn bản, cách trình bày dữ liệu, thông tin; đề tài, cách đặt nhan đề, thái độ, quan điểm người viết.

Câu 10 trang 6 SBT Ngữ Văn 9 Tập 1: (Câu hỏi 4, SGK) Những nội dung lớn của phần tiếng Việt được học trong sách Ngữ văn 9 là gì?

Trả lời:

- Những nội dung lớn của phần tiếng Việt được học trong sách Ngữ văn 9 là:

+ Từ ngữ

+ Ngữ pháp

+ Hoạt động giao tiếp

+ Sự phát triển của ngôn ngữ

+ …

Câu 11 trang 7 SBT Ngữ Văn 9 Tập 1: Đọc phần II. Học viết trong Bài Mở đầu và trả lời các câu hỏi sau:

a) Sách Ngữ văn 9 rèn luyện cho các em viết những kiểu văn bản nào? Yêu cầu cần đạt cụ thể của mỗi kiểu văn bản là gì? Hoàn thành vào vở theo bảng sau:

Kiểu văn bản

Yêu cầu cần đạt

Mẫu: Nghị luận

Viết được văn bản nghị luận về một vấn đề cần giải quyết; trình bày được giải pháp khả thi và có sức thuyết phục.

 

 

 

 

b) Những yêu cầu về quy trình và kĩ năng viết các kiểu văn bản có gì giống và khác so với sách Ngữ văn 8?

Trả lời:

a. Sách Ngữ văn 9 rèn luyện cho các em viết những kiểu văn bản:

Kiểu văn bản

Yêu cầu cần đạt

Tự sự

Viết được một truyện kể sáng tạo, có thể mô phỏng một truyện đã đọc, sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong truyện.

Biểu cảm

Bước đầu biết làm một bài thơ tám chữ. Viết được đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tám chữ.

Nghị luận

- Viết được văn bản nghị luận về một vấn đề cần giải quyết, trình bày được giải pháp khả thi và có sức thuyết phục.

- Viết được văn bản nghị luận phân tích một tác phẩm văn học: phân tích nội dung chủ đề, những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm và hiệu quả thẩm mĩ của nó.

Thuyết minh

Viết được văn bản thuyết minh về một danh lam thắng cảnh hay một di tích lịch sử, có sử dụng các sơ đồ, bảng biểu, hình ảnh minh họa.

Nhật dụng

Viết được văn bản quảng cáo hoặc tờ rơi về một sản phẩm hay một hoạt động, sử dụng kết hợp phương tiện ngôn ngữ và phương tiện phi ngôn ngữ.

b. Những yêu cầu về quy trình và kĩ năng viết các kiểu văn bản có gì giống và khác so với sách Ngữ văn 8 là:

- Giống:

+ Đều hướng dẫn rèn luyện kĩ năng viết văn bản theo bốn bước (chuẩn bị, tìm ý và lập dàn ý, viết bài, kiểm tra và chỉnh sửa.

+ Bổ sung yêu cầu rèn luyện kĩ năng viết, mỗi bài rèn luyện một kĩ năng cụ thể.

- Khác:

+ Sách Ngữ văn 8, phần tìm ý và lập dàn ý giới thiệu về các cách tìm ý khác nhau (suy luận, so sánh, đối chiếu,…).

+ Sách Ngữ văn 9, phần tìm ý và lập dàn ý  đặt ra các câu hỏi gợi mở liên quan đến nội dung câu hỏi.

Câu 12 trang 7 SBT Ngữ Văn 9 Tập 1: Đọc phần III. Học nói và nghe trong Bài Mở đầu, tóm tắt các yêu cầu cần đạt của kĩ năng nói và nghe theo bảng sau:

Kĩ năng

Yêu cầu cần đạt

Nói

 

Nghe

 

Nói – nghe tương tác

 

Trả lời:

Các yêu cầu cần đạt về việc rèn luyện kĩ năng nói và nghe trong sách Ngữ văn 9 là:

Kĩ năng

Yêu cầu cần đạt

Nói

- Kể được một câu chuyện tưởng tượng (có bối cảnh, nhân vật, cốt truyện …)

- Biết trình bày ý kiến về một sự việc có tính thời sự.

- Thuyết minh được về một danh lam thắng cảnh hay một di tích lịch sử, có sử dụng các sơ đồ, bảng biểu, hình ảnh minh họa.

Nghe

Nghe và nhận biết được tính thuyết phục của một ý kiến; chỉ ra được những hạn chế (nếu có).

Nói nghe

tương tác

- Biết thảo luận về một vấn đề đáng quan tâm trong đời sống phù hợp với lứa tuổi và những điều cần tránh trong quảng cáo.

- Thực hiện được một cuộc phỏng vấn ngắn, xác định được mục đích, nội dung và cách thức phỏng vấn.

Câu 13 trang 7 SBT Ngữ Văn 9 Tập 1: Đọc phần Cấu trúc của sách “Ngữ văn 9” và nêu nhiệm vụ của học sinh (HS) vào cột bên phải theo bảng sau:

Các phần của bài học

Nhiệm vụ của học sinh

YÊU CẦU CẦN ĐẠT

 

KIẾN THỨC NGỮ VĂN

 

ĐỌC

ĐỌC HIỂU VĂN BẢN

– Tên văn bản

– Chuẩn bị – Đọc hiểu

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

THỰC HÀNH ĐỌC HIỂU

 

VIẾT

– Định hướng

– Thực hành

 

NÓI VÀ NGHE

– Định hướng 

– Thực hành

 

TỰ ĐÁNH GIÁ

 

HƯỚNG DẪN TỰ HỌC

 

Trả lời:

Các phần của bài học

Nhiệm vụ của học sinh

YÊU CẦU CẦN ĐẠT

- Đọc trước khi học để có định hướng đúng.

- Đọc sau khi học để tự đánh giá.

KIẾN THỨC NGỮ VĂN

- Đọc trước khi học để có kiến thức  làm căn cứ thực hành.

- Vận dụng trong quá trình thực hành.

ĐỌC

ĐỌC HIỂU VĂN BẢN

– Tên văn bản

– Chuẩn bị – Đọc hiểu

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

THỰC HÀNH ĐỌC HIỂU

- Tìm hiểu thông tin về thể loại, bối cảnh, tác giả, tác phẩm…

- Đọc trực tiếp văn bản, các câu gợi ý ở bên phải và chú thích ở chân trang.

- Trả lời câu hỏi đọc hiểu.

- Làm bài tập thực hành tiếng Việt.

- Đọc hiểu văn bản tương tự về thể loại và kiểu văn bản đã học.

VIẾT

– Định hướng

– Thực hành

- Đọc và suy nghĩ về định hướng viết.

- Làm các bài tập thực hành viết.

NÓI VÀ NGHE

– Định hướng 

– Thực hành

- Đọc và suy nghĩ về định hướng nói và nghe.

- Làm các bài tập thực hành nói và nghe.

TỰ ĐÁNH GIÁ

Tự đánh giá kết quả đọc hiểu và viết thông qua đọc, trả lời các câu hỏi trắc nghiệm, tự luận về một văn bản tương tự các văn bản đã học.

HƯỚNG DẪN TỰ HỌC

- Đọc mở rộng theo gợi ý.

- Thu thập tư liệu liên quan đến bài học.

Xem thêm giải sách bài tập Ngữ Văn lớp 9 Cánh diều hay, chi tiết khác: