Chữ bầu lên nhà thơ - tác giả, nội dung, bố cục, tóm tắt, dàn ý - Ngữ Văn 10 Kết nối tri thức
Haylamdo biên soạn tác giả tác phẩm bài Chữ bầu lên nhà thơ Ngữ Văn lớp 10 Kết nối tri thức hay, chọn lọc, hy vọng sẽ giúp các bạn có thêm tài liệu tham khảo và nắm vững kiến thức về tác giả, tác phẩm bài Tác giả - tác phẩm: Chữ bầu lên nhà thơ.
Tác giả - tác phẩm: Chữ bầu lên nhà thơ - Ngữ văn lớp 10 Kết nối tri thức
I. Tác giả văn bản Chữ bầu lên nhà thơ
- Lê Đạt (10/9/1929 - 21/4/2008) tên thật là Đào Công Đạt, quê ở Á Lữ, Bắc Giang. Ông tham gia phong trào Nhân Văn Giai Phẩm vào những năm 50 rồi vắng bóng trên văn đàn suốt 30 năm. Năm 2007, cùng với Trần Dần, Phùng Quán, Hoàng Cầm, ông được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật.
- Lê Đạt chủ trương dường lối thơ “tạo sinh” - thơ phải dựa vào “ý tại ngôn ngoại”, phải cô đúc, đa tầng, đa nghĩa, và đa ngã (phỏng theo nhà phê bình Thuỵ Khê). Thơ ông giàu nhạc điệu; nhiều sáng tạo, cách tân; phảng phất nhiều điển cố văn học và lịch sử; chất chứa vô vàn những lối “chơi chữ” tạo hình hóm hỉnh, đòi hỏi ở độc giả một trình độ thưởng thức cao.
- Đã xuất bản:
- Bài thơ trên ghế đá (chung với Vĩnh Mai, 1958)
- 36 bài thơ tình (chung với Dương Tường, 1990)
- Thơ Lê Đạt, Sao…
II. Tìm hiểu tác phẩm Chữ bầu lên nhà thơ
1. Thể loại: Nghị luận văn học
2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: Văn bản được trích trong Đối thoại với đời và thơ
3. Phương thức biểu đạt: Nghị luận
4. Tóm tắt:
Văn bản “Chữ bầu lên nhà thơ” của Lê Đạt đã nêu lên những quan niệm về một nhà thơ chân chính. Cái làm nên một nhà thơ không phải danh xưng mà người đời đặt cho họ mà là do tự thân những con chữ của họ làm nên. Vì vậy, sáng tác thơ phải dồn hết tâm trí dùi mài, lao động chữ, tạo ra thứ ngôn ngữ độc đáo thể hiện phong cách riêng của người nghệ sĩ.
5. Bố cục: Chia văn bản thành 3 phần:
- Phần 1: Từ đầu đến “về hóa trị”: Quan niệm về chữ trong thơ của tác giả.
- Phần 2: Tiếp theo đến “cuộc bỏ phiếu của chữ”: 2 quan điểm về làm thơ.
- Phần 3: Còn lại: Trách nhiệm của nhà thơ chân chính
6. Giá trị nội dung:
- Trình bày quan điểm, ý kiến của tác giả về nhà thơ chân chính
- Bày tỏ quan điểm của tác giả về nhà thơ thực thụ là nhà thơ phải biết nỗ lực, lao động, cố gắng chứ không chỉ phụ thuộc vào những cảm xúc bột phát trời cho.
7. Giá trị nghệ thuật:
- Các lí lẽ, dẫn chứng đưa ra thuyết phục, chính xác.
- Lập luận sắc bén, rõ ràng
III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Chữ bầu lên nhà thơ
1. Thơ gắn liền với những cảm xúc bộc phát, bốc đồng, làm thơ không cần cố gắng.
“Thơ gắn liền với những cảm xúc bộc phát, bốc đồng, làm thơ không cần cố gắng”, tác giả nêu ra lý lẽ “những cơn bốc đồng thường ngắn ngủi” và đưa ra dẫn chứng “làm thơ không phải đánh quả. Và không ai trúng số độc đắc suốt đời” cùng câu nói của Trang Tử: “vứt thánh bỏ trí”.
2. Thơ là vấn đề của những năng khiếu đặc biệt, xa lạ với lao động lầm lũi và nỗ lực trau dồi học vấn.
“Tôi ưa những nhà thơ một nắng hai sương, lầm lũi, lực điền trên cánh đồng giấy, đổi bát mồ hôi lấy từng hạt chữ” và đưa ra các dẫn chứng là những nhà thơ nổi tiếng như Lý Bạch, Xa-a-đi, Gớt, Ta-go.
3. Ý nghĩa của hoạt động sáng tạo thơ ca.
- Hoạt động sáng tạo thơ ca cũng là một hoạt động lao động chân chính như bao công việc khác. Để tạo nên một bài thơ, người nghệ sĩ không thể thảnh thơi với những khoảnh khắc đến bất chợt mà cũng phải lầm lũi, vất vả, tư duy, suy nghĩ, lựa chọn, gắng sức trên “cánh đồng giấy, đổi bát mồ hôi lấy từng hạt chữ”. Hoạt động sáng tạo thơ ca là một hành trình khó khăn, gian khổ và người nghệ sĩ phải tạo được cho mình những lối đi riêng, khẳng định phong cách nghệ thuật của bản thân.
Học tốt bài Chữ bầu lên nhà thơ
Các bài học giúp bạn để học tốt bài Chữ bầu lên nhà thơ Ngữ văn lớp 10 hay khác: