Cảm nhận Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten năm 2023
Cảm nhận Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten năm 2023
Bài văn Cảm nhận Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten gồm dàn ý chi tiết, 3 bài văn phân tích mẫu được tuyển chọn từ các bài văn phân tích đạt điểm cao của học sinh trên cả nước giúp bạn đạt điểm cao trong bài kiểm tra, bài thi môn Ngữ văn 9.
Đề bài: Cảm nhận văn bản “Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten” của Hi-pô-lít Ten.
A/ Dàn ý chi tiết
I. Mở bài
- Vài nét về tác giả Hi-pô-lít Ten: tác giả tài năng với nhiều vai trò: triết gia, sử gia, nghiên cứu văn học.
- Đoạn trích Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La-phông-ten trích “La Phông- ten và thơ ngụ ngôn” là một đoạn trích tiêu biểu mà thông qua việc bàn luận về hai hình tượng chó sói và cừu, tác giả đã khéo léo làm rõ đặc trưng của sáng tác nghệ thuật
II. Thân bài
1. Hình tượng cừu trong thơ ngụ ngôn của La-phông-ten
- Đưa ra dẫn chứng nhận định: Con cừu non trong thơ La-phông-ten tội nghiệp, buồn rầu và dịu dàng
- So sánh hình tượng cừu dưới ngòi bút của Buy-phông: thấy con cừu ngu ngốc và sợ sệt => ngòi bút miêu tả chính xác những đặc tính của con vật => sự chính xác của ngòi bút khoa học
⇒ Hình tượng cừu trong thơ La-phông- ten: Thấy chú cừu thân thương và tốt bụng
- Dẫn chứng: Con cừu mẹ chạy tới khi nghe tiếng khóc của con cừu con, nhận ra con trong “cả đám đông cừu”, đứng yên trên “đất lạnh và bùn lầy” chờ con ⇒ Có tình cảm mẫu tử như con người
⇒ Khẳng định La-phong-ten đã động lòng thương cảm những chú cừu như thế => Nhà thơ phản ánh hiện thực bằng suy nghĩ, tình cảm của mình
2. Hình tượng sói trong thơ ngụ ngôn của La-phông-ten
- Đưa ra nhận định: Chó sói trong thơ La-phông-ten đáng thương, là một tên trộm cướp nhưng khốn khổ và bất hạnh, một gã vô lại, luôn đói dài và luôn bị ăn đòn
- So sánh hình tượng sói dưới ngòi bút của Buy-phông: thù ghét mọi sự kết bạn, dáng vẻ hoang dã, bản tính hư hỏng, thật đáng ghét, lúc sống thì có hại, chết rồi thì vô dụng ⇒ cái nhìn khách quan, chân thực của nhà khoa học => Buy-phông dựng bi kịch của sự độc ác
⇒ Hình tượng cừu trong thơ La-phông- ten: cũng là bạo chúa khát máu, giọng khàn khàn, tiếng gầm dữ dội nhưng vụng về => Kẻ săn mồi ăn tươi nuốt sống loài vật yếu ớt, bé nhỏ, một tên tàn bạo, lí sự cùn nhưng nhìn sâu lại thấy khía cạnh khác: khổ sở, vụng về => LPT dựng hài kịch về sự ngu ngốc
⇒ Gửi gắm đặc trưng của sáng tác nghệ thuật: Khác với các nhà khoa học nhìn mọi vật dưới lăng kính khách quan, chính xác, các nhà thơ sáng tác tác phẩm nghệ thuật dựa trên hiện thực được nhìn qua cách cảm nhận của riêng mình
III. Kết bài
- Khái quát những nét nghệ thuật tiêu biểu làm nên thành công đoạn trích: cách trình bày và sắp xếp luận điểm chặt chẽ giàu thuyết phục, dẫn chứng khoa học…
- Cho đến nay đoạn trích Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La-phông-ten nói riêng và công trình “La Phông- ten và thơ ngụ ngôn” vẫn được đánh giá là công trình xuất sắc của Hi-po-lít- ten
B/ Sơ đồ tư duy
C/ Bài văn mẫu
Cảm nhận Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten – mẫu 1
Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông – ten là những hình tượng nghệ thuật vừa cụ thể vừa khái quát. Qua ngòi bút phóng khoáng và tâm hồn nghệ thuật của mình, ông đã khiến chúng có tiếng nói, có cảm xúc, có đời sống tâm hồn như con người, và đồng thời qua đó cũng thể hiện những khía cạnh khác nhau của cuộc sống.
Chú cừu non trong bài thơ ngụ ngôn cũng biết “lí sự” đâu ra đó trước lão sói già nham hiểm và độc ác : Chú uống nước phía dưới, làm sao khuấy đục nước ở phía trên nguồn được? Chú còn đang bú tí mẹ, thì làm sao có thể nói xấu lão sói từ… năm ngoái? Điều đó cho ta thấy chú cừu non vừa thông minh lại vừa cứng cỏi trước kẻ thù. Bên cạnh đó, nhà thơ còn thấy được ở những chú cừu sự thân thương và tốt bụng. Nghe tiếng cừu con kêu thì cừu mẹ liền chạy tới, nó có thể nhận ra con mình trong đàn cừu, nó đứng yên trên miền đất lạnh và bùn lầy cho con bú xong, với vẻ nhẫn nhục, mắt nhìn lơ đãng. Có thể nói, hình tượng con cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten còn ngụ ý về tình mẫu tử và đức hi sinh của người mẹ trong cuộc đời. Còn hình tượng chó sói trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten cũng được tác giả nhân cách hóa để bản chất gian ác và điêu trá hiện lên rõ nét. Chó sói vu khống cừu non đến mức trắng trợn và phi lí. Hễ cừu non “cãi” được điều này thì chó sói lại vu cho điều khác, khiến “tội” của cừu non càng ngày càng nặng. Qua “chân dung” của con sói già trong bài thơ, La Phông- ten muốn ám chỉ hạng người xấu xa, độc ác chuyên cậy thế, cậy quyền áp bức kẻ yếu đuối, luôn lấy câu chân lí thuộc kẻ mạnh làm phương châm sống ở đời. Nhưng bên cạnh sự độc ác, nham hiểm, nhà thơ còn nhìn thấy ở chó sói khía cạnh đáng thương. Nó là một tên trộm cướp nhưng khốn khổ và bất hạnh. Mắt thì lấm lét, cơ thể gầy gò, bị truy đuổi. Nó là một gã vô lại, luôn luôn đói dài và luôn luôn bị ăn đòn. Nhà thơ hiểu rằng những tật xấu của chó sói là do nó vụng về, vì chẳng có tài trí gì, nên nó luôn đói meo, và vì đói nên nó hóa rồ. Từ thế giới tự nhiên, chó sói và cừu non đã được nhà thơ La Phông-ten đưa vào thế giới văn chương với tính cách khái quát rõ nét, tiêu biểu cho những hạng người cụ thể trong xã hội.
H. Ten đã so sánh, chỉ ra sự giống và khác nhau ở hai hình tượng này trong sáng tác của La Phông-ten (một tác giả văn học) và Buy-phông (một nhà khoa học) thông qua hình tượng chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten. Qua việc so sánh ấy tác giả ngụ ý một thông điệp về đặc trưng của sáng tác nghệ thuật: sáng tác nghệ thuật bao giờ cũng mang đậm dấu ấn cách nhìn và cách nghĩ riêng của người sáng tác.
Cảm nhận Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten – mẫu 2
Văn bản Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten là của Hi-pô-lít Ten (1828 – 1893), viện sĩ Viện Hàn lâm Pháp, nhà nghiên cứu văn học, vị triết gia, sử gia lỗi lạc của Pháp trong thế kỉ XIX. Qua văn bản này, tác giả đã chỉ ra sự khác nhau giữa Buy-phông (1707 – 1788) nhà vạn vật học và La Phông-ten (1621 – 1695), nhà thơ ngụ ngôn Pháp khi nói về con chó sói và con cừu.
Phần thứ nhất nói về con cừu. Buy-phông trong công trình khoa học của mình, đã mô tả và chỉ ra những đặc tính tự nhiên của con cừu như ngu ngốc và sợ sệt, hay tụ tập thành bầy, co cụm lại với nhau, sợ sệt và đần độn, chỉ biết đứng nguyên trong mưa hay trên tuyết, chỉ biết làm theo con đầu đàn nếu không bị gã chăn cừu thôi thúc hay bị chó xua đi.Còn La Phông-ten trong bài thơ ngụ ngôn của mình, đã chỉ ra đời sống tâm hồn của con cừu. Con cừu rất "thân thương và tốt bụng". Nghe tiếng cừu con kêu thì cừu mẹ liền chạy tới, nó có thể nhận ra con mình trong đàn cừu, nó đứng yên trên miền đất lạnh và bùn lầy cho con bú xong, với vẻ nhẫn nhục, mắt nhìn lơ đãng. Có thể nói, hình tượng con cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten còn ngụ ý về tình mẫu tử và đức hy sinh của người mẹ trong cuộc đời. Đúng như Hi-pô-lít Ten đã nói: "La Phông-ten đã động lòng thương cảm với bao nỗi buồn rầu và tốt bụng như thế... "
Phần thứ hai nói về con sói. Chó sói trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten là một tên trộm cướp nhưng khốn khổ và bất hạnh. Mắt thì lấm lét, cơ thể gầy gò, bị truy đuổi. Nó là "một gã vô lại, luôn luôn đói dài và luôn luôn bị ăn đòn". Buy-phông đã nói lên bản năng của chó sói, một thú dữ, hoang dã. Chúng chỉ biết kết bầy lúc săn mồi, khi cuộc chinh chiến đã xong xuôi thì mỗi con một nơi, sống lặng lẽ và cô đơn. Bộ mặt lấm lét, dáng vẻ hoang dã, tiếng hú rùng rợn, mùi hôi gớm ghiếc... là đặc tính tự nhiên của loài sói.Sói trong thơ La Phông-ten là một bạo chúa. Hắn vu khống đặt điều. Hắn gầm lên. Và cuối cùng "Sói nhai Chiên nhỏ, chẳng cần đôi co". Nếu nhà bác học Buy - phông chỉ nhìn thấy sói là con vật có hại thì nhà thơ với đầu óc phóng khoáng và trí tưởng tượng đã phát hiện ra những khía cạnh khác: Con sói độc ác mà khổ sở, thường bị mắc mưu, vụng về, bị đói meo, và vì đói mà hóarồ! Buy-phông "dựng một vở bi kịch về sự độc ác" (thú dữ hoang dã), còn La Phông-ten "dựng một vở hài kịch về sự ngu ngốc" (bị đói khát, mắc mưu và ăn đòn).
Qua sự so sánh và khám phá, văn bản của Hi-pô-lít Ten đã chỉ ra sự khác biệt giữa hai loại văn bản khoa học và văn bản nghệ thuật. Văn bản khoa học đi sâu nghiên cứu những đặc điểm tự nhiên, rút ra những phán đoán về đặc tính, về tính chất của sự vật. Văn bản nghệ thuật xây dựng hình tượng, miêu tả đời sống tâm hồn, sự vật bằng tưởng tượng.
Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn là một văn bản nghệ thuật. Chó sói là một bạo chúa, độc ác, quỷ quyệt. Cừu là một thần dân, một vật tế thần đau khổ, đáng thương.
Cảm nhận Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten – mẫu 3
Nghệ thuật là thế giới của sự sáng tạo độc đáo, bằng cách nhìn nhận đa chiều, đa diện của người nghệ sĩ, số phận của từng nhân vật trong mỗi tác phẩm được thể hiện bằng nhiều cách khác nhau, không đơn thuần chỉ là cách nhìn khô khan, cứng nhắc, một chiều như những văn bản khoa học thường thấy, mà người nghệ sĩ chú tâm đi vào sâu tâm hồn và số phận của từng nhân vật, đem đến cho độc giả những quan Điểm mới, thú vị và sâu sắc. Tác phẩm Chó sói và Cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten của Hi-pô-lít Ten, là một tác phẩm xuất sắc lột tả được các khía cạnh đặc sắc của quan điểm nghệ thuật trên.
Mở đầu tác phẩm, Hi-pô-lít Ten đưa vào một trích đoạn trong bài thơ ngụ ngôn Chó sói và cừu non của Buy-phông. Cừu ta hiện lên với dáng vẻ của một “thần dân” chính hiệu, khúm núm, sợ sệt và rất thật thà đúng kiểu một dân đen khi gặp quân vương tối cao. Buy-phông thấy ở cừu sự hèn nhát “ngu ngốc và sợ sệt”, thích “tụ tập thành bầy” để cảm thấy an toàn hơn, lại còn đặc biệt “đần độn”, “không biết trốn tránh nguy hiểm”, nhiều khi ta còn cảm thấy chúng rất lười biếng và bị động khi “ở đâu là cứ đứng nguyên ở đấy, ngay dưới trời mưa, ngay trong tuyết rơi”. Ông còn chỉ ra tính thích “yên ổn”, muốn đi vào lối mòn đã có sẵn của loài cừu, chúng chỉ đi khi con đầu đàn bước đi, thậm chí hài hước hơn là con đầu đàn, vốn phải dẫn dắt, chỉ huy lại cũng cứ đứng ỳ ra, và chỉ chịu lê bước đi bị người chăn cừu thôi thúc hoặc chó xua đi. Đó là cách nhìn dõi theo tự nhiên, theo những tập tính sinh học của loài cừu, khó có thể thay đổi. Nhưng với đôi mắt thương cảm và tinh thần nghệ thuật đầy nhân văn của mình, La Phông-ten lại thấy cừu hiện lên với một dáng vẻ khác, thân thương và gần gũi đến thế. Tình mẫu tử của cừu cũng sâu sắc chẳng khác gì con người, khi cừu mẹ nghe thấy tiếng rên bé xíu xiu của con, nó đã tìm ra ngay con mình trong đám đông toàn cừu là cừu. Hình ảnh người phụ nữ thương con đầy cảm động hiện lên khi cừu mẹ “đứng yên trên nền đất lạnh và bùn lầy, vẻ nhẫn nhục, mắt nhìn lơ đãng phía trước cho đến khi con đã bú xong”, một sự cam chịu, hi sinh đầy buồn rầu, cừu cũng biết yêu thương và lo lắng cho đứa con bé bỏng của mình, tình mẫu tử thật thiêng liêng quá, nó chẳng phân biệt bất kỳ giống loài nào cả.
Với chó sói, Buy-phông nhìn nhận nó với một ánh mắt trực quan và khoa học, chúng “thù ghét mọi sự kết bè, kết bạn”, đi theo bầy chỉ để hợp tác cùng săn mồi, xong cuộc chúng lại trở về với “sự lặng lẽ và cô đơn của chúng” . Sói mang “bộ mặt lấm lét, dáng vẻ hoang dã, tiếng hú rùng rợn, mùi hôi gớm ghiếc, bản tính hư hỏng,…”, tất cả đều là những đặc điểm có thực của loài chó sói, và người ta cảm thấy chúng thật đáng ghét “lúc sống thì có hại, lúc chết thì vô dụng”, không được tích sự gì cả, không như loài cừu, chí ít thì như cừu vẫn có thể cho chúng ta bộ lông hoặc sữa của chúng. Cả Buy-phông và La Phông-ten đều có cái nhìn chung về sói, chúng là loài máu lạnh vô tình là “bạo chúa khát máu”. Nhưng qua ánh mắt sâu sắc, tinh tế La Phông-ten còn nhận ra, kỳ thực sói cũng “đáng thương” chẳng kém chi loài cừu, chúng có một cuộc sống bị khinh miệt, ghét bỏ là những “tên trộm cướp, đầy bất hạnh và khốn khổ”, ngay từ khi ra đời chúng đã bị ấn định với cái số phận là một “gã vô lại”, với thân hình “gầy trơ xương” nghèo hèn, phải chịu cảnh “đói dài” và “luôn bị ăn đòn”, âu cũng thật đáng thương. Chúng chẳng thể thay đổi số phận của mình bằng cách cố gắng hay một cách nào khác, chúng cũng đang bất lực và vô vọng trước cuộc sống này chăng? Sói chỉ là bậc quân vương với những chú cừu ngây thơ, yếu đuối, nhưng bậc quân vương này cũng thật hài hước, bởi chúng chẳng có tài cán gì, chỉ biết hóa rồ vì quá đói, và càng trở nên ngu xuẩn khi toàn bị mắc bẫy nhiều hơn. Mãi rồi người ta cũng không biết chó sói vì độc ác mà khổ sở, hay là vì cuộc sống khó khăn quá mà trở nên độc ác, nhưng chung quy lại chúng cũng đáng thương và tội nghiệp, chật vật một cách vụng về với cuộc sống, có lẽ điều thông minh nhất trong đời là chúng biết săn mồi theo bầy, có sự hợp tác lẫn nhau. Như vậy bằng sự so sánh của mình Hi-pô-lít Ten đã chỉ ra những nét đối lập trong việc nhìn nhận sự vật, hiện tượng của một khoa học gia và một nhà văn. Buy-phông nghiên cứu về cừu và sói bằng cái nhìn trung thực, chú tâm vào những gì biểu hiện trên thực tế, tập tính tự nhiên của giống loài và đưa ra những kết luận không mang theo nhiều tình cảm cá nhân. Còn với La Phông-ten, ông biểu trưng cho trường phái những nghệ sĩ có cái nhìn đầy nhân văn, tích cực, chăm chú đi sâu hơn vào nội tâm của nhân vật cừu và sói, lý giải cho tập tính vốn được coi là bản chất của chúng. Ông dùng trí tưởng tượng phong phú cùng tâm hồn phóng khoáng của mình, đưa những đặc điểm vốn đáng ghét, xấu xí phơi bày ra bằng một góc độ khác nhẹ nhàng hơn, bằng đôi mắt thương cảm và sự thấu hiểu sâu sắc nỗi khổ trần thế.
Với lời lẽ thuyết phục, dẫn chứng lập luận sâu sắc, chặt chẽ, Chó sói và Cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten, xứng đáng là một tác phẩm nghiên cứu văn học xuất sắc. Vừa chỉ ra được sự khác biệt giữa khoa học và nghệ thuật, đồng thời đưa ra quan điểm: Nghệ thuật là sức sáng tạo mạnh mẽ, mang đậm dấu ấn về cách nhìn nhận, tư tưởng riêng của mỗi một nghệ sĩ, càng khẳng định tài năng, tinh thần nhân văn, cách nhìn đa chiều của La Phông-ten trong việc sáng tạo và cảm nhận về hình tượng chó sói và cừu với tác phẩm thơ ngụ ngôn Chó sói và cừu.
