Lý thuyết Vật Lí 11 Cánh diều Bài 3: Giao thoa sóng

Haylamdo biên soạn và sưu tầm với tóm tắt lý thuyết Vật Lí 11 Bài 3: Giao thoa sóng sách Cánh diều hay nhất, chi tiết sẽ giúp học sinh lớp 11 nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt môn Vật Lí 11.

Lý thuyết Vật Lí 11 Cánh diều Bài 3: Giao thoa sóng

I. Sự giao thoa của hai sóng mặt nước

1. Sự tạo thành vân giao thoa

- Hiện tượng hai sóng kết hợp, khi gặp nhau tại những điểm xác định, luôn luôn hoặc làm tăng cường, hoặc làm yếu nhau được gọi là hiện tượng giao thoa của sóng.

- Khi hai sóng đến điểm M đồng pha thì dao động tại đó có biên độ lớn nhất. Điều kiện những điểm dao động với biên độ lớn nhất: $x_2-x_1=k\lambda$(k là số nguyên).

- Khi hai sóng đến điểm M ngược pha thì biên độ dao động tại M là nhỏ nhất. Điều kiện những điểm dao động với biên độ nhỏ nhất: $x_2-x_1=\left(k+\frac{1}{2}\right)\lambda$(k là số nguyên).

- Tập hợp các điểm dao động với biên độ lớn nhất hoặc nhỏ nhất tạo thành các đường xác định trong vùng giao thoa của hai sóng. Các đường này được gọi là hệ vân giao thoa của hai sóng.

2. Thí nghiệm kiểm tra

Điều kiện để có hiện tượng giao thoa sóng là hai sóng phải xuất phát từ hai nguồn dao động có cùng tần số, cùng phương dao động và có độ lệch pha không đổi theo thời gian.

II. Giao thoa ánh sáng

· Sử dụng nguồn laser S₀ chiếu đồng thời hai khe hẹp S₁ và S₂. Hai khe này trở thành nguồn sáng kết hợp, sử dụng màn E để thu hệ vân giao thoa.

- Khoảng cách giữa hai vân sáng hoặc hai vân tối liên tiếp thì bằng nhau và được gọi là khoảng vân, kí hiệu là i.

- a là khoảng cách giữa hai khe hẹp S₁ và S₂.

- D là khoảng cách từ trung điểm của hai nguồn sáng S₁, S₂ đến màn E.

- Công thức khoảng vân: $i=\frac{\lambda D}{a}$

- Vị trí vân sáng bậc k: $x_s=ki$

- Vị trí vân tối thứ k: $x_t=\left(k-\frac{1}{2}\right)i$

· Nếu dùng nguồn phát ánh sáng trắng tại S₀ thì trên màn quan sát ta sẽ thấy vạch sáng trắng ở chính giữa, hai bên vạch này có những dải màu như cầu vồng.