Giáo án Địa Lí 12 Bài 41: Vấn đề sử dụng hợp lí và cải tạo tự nhiên ở Đồng bằng sông Cửu Long

Hoạt động 1: Tìm hiểu các bộ phận hợp thành ĐBSL. ( cả lớp)

- Bước 1: Hs dụa vào bản đồ Việt Nam cho biết:

+ Vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ

+ Các bộ phận hợp thành đồng bằng sông CL.

- Bước 2:

+ HS trả lời

+ GV nhận xét, bổ sung kiến thức và ghi những ý chính lên bảng.

1. Các bộ phận hợp thành ĐBSCL:

- ĐBSCL gồm 13 tỉnh/thành phố

- Vị trí địa lí:

+ Bắc giáp ĐNB

+ Tây BẮc giáp Campuchia

+ Tây giáp vịnh Thái Lan

+ Đông giáp biển Đông

- Là đồng bằng châu thổ lớn nhất nước ta, bao gồm:

+ Phần đất nằm trong phạm vi tác động trực tiếp của sông Tiền và sông Hậu (thượng châu thổ và hạ châu thổ):

+ Phần nằm ngoài phạn vi tác động trực tiếp của 2 sông trên.

Hoạt động 2: Tìm hiểu những thế mạnh và hạn chế chủ yếu của vùng (nhóm/tập thể).

- Bước 1: GV chia lớp và phân công nhiệm vụ cho HS:

+ Nhóm chẵn: tìm hiểu về tài nguyên đất và cho biết: tại sao ĐBSCL ccos nhiều đất phèn và đất mặn.

+ Nhóm lẻ: tìm hiểu về các thế mạnh khí hậu, sông ngòi, sinh vật

- Bước 2:

+ Đại diện nhóm trình bày kết quả

+ GV nhận xét và bổ sung

2.Các thế mạnh và hạn chế chủ yếu:

a)Thế mạnh:

* Đất

- Có 3 nhóm:

+ Đất phù sa:

+ Đất phèn

+ Đất mặn

+ Các loại đất khác:

* Khí hậu

- Cận xích đạo, thuận lợi cho phát triển, sản xuất nông nghiệp

* Sông ngòi:

- Chằng chịt

- Thuận lợi cho giao thông đường thủy, sản xuất và sinh hoạt

* Sinh vật

- Thực vật: rừng tràm, rừng ngập mặn…

- Động vật: cá và chim…

* Tài nguyên biển: nhiều bãi cá, tôm…

* Khoáng sản: đã vôi, than bùn,…

b)Hạn chế:

- Thiếu nước về mùa khô

- Đất bị nhiễm phèn, nhiễm mặn

- Một vài loại đất thiếu dinh dưỡng, đất quá chặt, khó thoát nước…

- Tài nguyên khoáng sản bị hạn chế…

Hoạt động 3: Tìm hiểu vấn đề sử dụng hợp lí và cải tạo tự nhiên ở ĐBSCL (cả lớp).

- Bước 1: HS dựa vào SGK

+ So sánh cơ cấu sử dụng đất giữa ĐBSCL và ĐBSH.

+ Tại sao vào mùa khô nước ngọt lại là vấn đề quan trọng hàng đầu trong việc sử dụng hợp lí đất đai.

+ Nêu các biện pháp để sử dụng hợp lí và cải tạo tự nhiên ở đồng bằng này.

- Bước 2:

+ HS trả lời

+ GV chuẩn kiến thức.

3.Sử dụng hợp lí và cải tạo tự nhiên ở đồng bằng sông Cửu Long.

* Sự cần thiết phải đặt vấn đề sử dụng hợp lí và cải tạo tự nhiên ở ĐBSCL:

- ĐBSCL có nhiều thế mạnh về tự nhiên để PT LTTP nhất là cây lúa nước.

- ĐBSCL cũng là đồng bằng có nhiều khó khăn và han chề về tự nhiên như đất nhiễm mặn nhiễm phèn rất lớn.

* Sử dụng hợp lí và cải tạo tự nhiên ở đồng bằng sông Cửu Long.

- Có nhiều ưu thế về tự nhiên

- Sử dụng hợp lí và cải tạo tự nhiên là vấn đề cấp bách:

+ Cần có nước ngọt để tháo chua rửa mặn vào mùa khô

+ Duy trì và bảo vệ rừng.

+ Chuyển dịch cơ cấu nhằm phá thế độc canh.

+ Kết hợp khai thác vùng đất liền với mặt biển, đảo, quần đảo.

+ Chủ động sống chung với lũ.