Lý thuyết Hóa học 11 (Chân trời sáng tạo) Bài 5: Một số hợp chất với oxygen của nitrogen có đáp án

Haylamdo biên soạn và sưu tầm tóm tắt lý thuyết Hóa 11 Bài 5: Một số hợp chất với oxygen của nitrogen sách Chân trời sáng tạo hay nhất, chi tiết sẽ giúp học sinh lớp 11 nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt môn Hóa học 11.

Lý thuyết Bài 5: Một số hợp chất với oxygen của nitrogen - Hóa học 11 Chân trời sáng tạo

1. Các oxide của nitrogen – Hiện tượng mưa acid

a. Nguồn gốc của các oxide của nitrogen trong không khí

Nitrogen oxide được hình thành từ những hiện tượng trong tự nhiên hoặc các thiết bị hoạt động ở nhiệt độ cao. Các khí này độc, có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ con người. Chúng cũng là một trong những nguyên nhân chính gây nên hiệu ứng nhà kính và hiện tượng mưa acid.

$2N_2+O_2\stackrel{{3000}^{o}C}{\rightleftharpoons }2NO$

2NO + O₂ → 2NO₂

b. Hiện tượng mưa acid

Mưa acid tạo thành do lượng khí thải SO₂ và NO₂ từ các quá trình tiêu thụ than đá, dầu mỏ và các nhiên liệu tự nhiên khác trong sản xuất, sinh hoạt của con người.

$2S{O}_2+O_2+2H_{2}O\stackrel{xt}{\to }2H_{2}S{O}_4$

4NO₂ + O₂ + 2H₂O → 4HNO₃

2. Nitric acid

- Cấu tạo phân tử:

- Tính chất vật lí:

+ Nitric acid tinh khiết là chất lỏng không màu, bốc khói mạnh trong không khí ẩm, có khối lượng riêng là 1,53 g/cm³, sôi ở 86C°.

+ Nitric acid tan trong nước theo bất kì tỉ lệ nào. Nitric acid thương mại thường có nồng độ 68%, khối lượng riêng là 1,40 g/cm³.

- Tính chất hoá học:

$HN{O}_3\to H^{+}+N{O}_3^{-}$

+ Dung dịch HNO₃ làm quỳ tím hoá đỏ; tác dụng với oxide base, base và muối của acid yếu hơn tạo thành muối nitrate.

+ HNO₃ oxi hoá được hều hết các kim loại trừ vàng (Au), platinum (Pt),…

+ Trong hoá học hữu cơ, dung dịch HNO₃ 68% được sử dụng chế tạo thuốc nổ như TNT, nitrobenzene.

+ Hỗn hợp HNO₃ đặc và HCl đặc (tỉ lệ thể tích/mol là 1 : 3) được gọi là nước cường toan. Dung dịch này có khả năng hoà tan platinum và vàng.

Chú ý: Một số kim loại như Al, Fe và Cr bị thụ động hoá trong dung dịch HNO₃ đặc, nguội, do tạo ra màng oxide bền, bảo vệ kim loại khỏi tác dụng của acid.

Kết luận: Nitric acid là một acid mạnh và có tính oxi hoá mạnh. Dung dịch nitric acid có nhiều ứng dụng quan trọng trong đời sống và sản xuất.

3. Hiện tượng phú dưỡng

Hiện tượng phú dưỡng xảy ra khi dư thừa chất dinh dưỡng trong môi trường nước như nitrate và phosphate, làm suy giảm chất lượng nước, gây ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống con người cũng như các loài động vật sống dưới nước.