Lịch Sử và Địa Lí lớp 5 Bài 10: Triều Trần và kháng chiến chống Mông - Nguyên - Chân trời sáng tạo
Haylamdo biên soạn và sưu tầm với lời giải bài tập Lịch Sử và Địa Lí lớp 5 Bài 10: Triều Trần và kháng chiến chống Mông - Nguyên sách Chân trời sáng tạo hay nhất, chi tiết sẽ giúp học sinh dễ dàng trả lời câu hỏi & làm bài tập Lịch Sử Địa Lí 5.
Giải Lịch Sử và Địa Lí lớp 5 Bài 10: Triều Trần và kháng chiến chống Mông - Nguyên - Chân trời sáng tạo
Khởi động (trang 40)
Câu hỏi trang 40 Lịch sử và Địa lí 5: Kể tên một số nhân vật lịch sử tiêu biểu dưới Triều Trần mà em biết
Lời giải:
- Một số nhân vật lịch sử tiêu biểu dưới Triều Trần mà em biết là: Trần Nhân Tông, Trần Quốc Toản, Trần Quốc Tuấn, Trần Khánh Dư,...
Khám phá (trang 40, 41, 42)
Câu hỏi trang 40 Lịch sử và Địa lí 5: Đọc thông tin và quan sát các hình 1, 2, 3, em hãy:
- Trình bày một số nét chính về công cuộc xây dựng đất nước dưới Triều Trần.
- Kể lại câu chuyện về một nhân vật Triều Trần mà em có ấn tượng.
Lời giải:
♦ Yêu cầu số 1:
- Một số nét chính về công cuộc xây dựng đất nước dưới Triều Trần:
+ Bộ máy nhà nước được tổ chức chặt chẽ.
+ Quân đội được tổ chức quy củ, chặt chẽ, nhiều tướng giỏi đã có công lớn trong kháng chiến chống ngoại xâm.
+ Giáo dục, khoa cử được chú trọng, trường học được mở ở nhiều địa phương, đào tạo được nhiều nhân tài cho đất nước.
♦ Yêu cầu số 2:
- Kể lại câu chuyện về thầy giáo Chu Văn An:
+ Chu Văn An là người có tính cương trực, học vấn tinh thông, ông được mời ra làm quan nhưng từ chối để về quê mở trường học.
+ Học trò của ông đỗ đạt cao, có công giúp nước. Nhờ đó, Chu Văn An được mời làm người đứng đầu Quốc Tử Giám, trực tiếp dạy học cho các hoàng tử.
+ Dưới thời vua Trần Dụ Tông, Chu Văn An đã dâng sớ đòi chém 7 viên quan nịnh thần nhưng vua không nghe, ông liền từ quan và về Hải Dương dạy học, viết sách.
Câu hỏi trang 42 Lịch sử và Địa lí 5: Đọc thông tin và quan sát các hình 4, 5, em hãy:
- Kể tên những chiến thắng và nhân vật lịch sử tiêu biểu trong cuộc kháng chiến chống quân Mông-Nguyên.
- Kể lại chiến thắng của quân dân nhà Trần trên sông Bạch Đằng. Qua đó, cho biết Trần Quốc Tuấn đã sử dụng kế sách nào đánh bại quân Nguyên.
Lời giải:
♦ Yêu cầu số 1:
- Những chiến thắng và nhân vật lịch sử tiêu biểu trong cuộc kháng chiến chống quân Mông-Nguyên là: Trận thuỷ chiến trên sông Bạch Đằng năm 1288, Phạm Ngũ Lão, Trần Quốc Toản, Trần Quốc Tuấn,…
♦ Yêu cầu số 2:
- Chiến thắng của quân dân nhà Trần trên sông Bạch Đằng:
- Được tin quân Nguyên kéo về cửa sông Bạch Đằng để đón đoàn thuyền lương, Hưng Đạo Đại Vương đã cho đóng cọc gỗ xuống sông Bạch Đằng.
- Ngày 9-4-1288, đoàn thuyền của quân Nguyên đến sông Bạch Đằng. Nhân lúc nước triều lên, Hưng Đạo Đại Vương cho quân ra khiêu chiến rồi giả vờ thua chạy. Quân Nguyên dẫn binh thuyền đuổi theo. Nước triều xuống, thuyền giặc sa vào bãi cọc. Phục binh của quân nhà Trần đổ ra đánh cùng với quân tiếp ứng. Quân Nguyên bị tiêu diệt.
- Trần Quốc Tuấn đã sử dụng kế sách đóng cọc thành trận địa để đánh bại quân Nguyên.
Giải Lịch Sử và Địa Lí lớp 5 trang 43
Luyện tập (trang 43)
Luyện tập 1 trang 43 Lịch sử và Địa lí 5: Hoàn thành bảng thông tin về một số thành tựu trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước dưới Triều Trần theo mẫu dưới đây vào vở:
|
Nét chính |
Thành tựu |
|
Kinh tế |
|
|
Văn hoá |
|
|
Chống ngoại xâm |
|
Lời giải:
|
Nét chính |
Thành tựu |
|
Kinh tế |
Có nhiều chính sách để phát triển kinh tế như đắp đê, khuyến khích sản xuất. |
|
Văn hoá |
Được quan tâm và có bước phát triển mới. Thi cử đặt lệ lấy đỗ Tam Khôi, tuyển được nhiều người tài giúp vua cai trị nước. |
|
Chống ngoại xâm |
3 lần đánh tan quân xâm lược Mông-nguyên, giữ vững nền độc lập của dân tộc |
Luyện tập 2 trang 43 Lịch sử và Địa lí 5: Nêu những điều em đã học được từ một nhân vật lịch sử dưới Triều Trần.
Lời giải:
Thông qua nhân vật Trần Quốc Toản, em đã học được về tinh thần quả cảm, dù còn nhỏ tuổi nhưng đã có chí khí, lòng căm thù giặc, sẵn sàng đứng lên chiến đấu để bảo vệ nền độc lập của Tổ quốc.
Vận dụng (trang 43)
Vận dụng trang 43 Lịch sử và Địa lí 5: Sưu tầm và giới thiệu về một nhân vật lịch sử dưới Triều Trần (gợi ý: Nguyễn Hiền, Mạc Đĩnh Chi, Yết Kiêu, Dã Tượng,...).
Lời giải:
Giới thiệu về nhân vật lịch sử: Nguyễn Hiền:
- Nguyễn Hiền là người làng Nam Định, xuất thân từ một gia đình bình thường, mồ côi cha từ nhỏ.
- Ngay từ lúc nhỏ ông đã rất thông minh, được mệnh danh là "thần đồng". Năm 1247, vua Trần mở khoa thi ở kinh đô, ông thi đỗ, trở thành trạng nguyên trẻ nhất trong lịch sử khoa cử Việt Nam khi chỉ mới 12 tuổi.
- Những năm làm quan trong triều, Nguyễn Hiền có nhiều kế sách hay để phò tá vua giúp nước. Khi nước ta bị giặc Chiêm Thành xâm lược, Nguyễn Hiền được giao trách nhiệm đánh giặc giữ nước và giành chiến thắng.
- Về nông nghiệp, ông cho đắp đê ngăn lũ lụt ở sông Hồng, phát triển sản xuất mùa màng cho nông dân no ấm. Về quân sự, ông mở mang võ đường để rèn quân luyện sĩ, tăng cường sức mạnh quốc phòng.
- Trạng nguyên Nguyễn Hiền đã làm rạng danh thế hệ trẻ của Việt Nam, xứng danh là một tấm gương sáng về năng lực tự học thành tài, về đức độ và lòng yêu nước thương dân.