SBT Ngữ văn 12 Bài tập 6 trang 15 - Kết nối tri thức
Haylamdo biên soạn và sưu tầm lời giải sách bài tập Văn 12 Bài tập 6 trang 15 sách Kết nối tri thức hay nhất, ngắn gọn sẽ giúp học sinh dễ dàng làm bài tập trong SBT Ngữ Văn 12.
Giải SBT Ngữ văn 12 Bài tập 6 trang 15 - Kết nối tri thức
Bài tập 6 trang 16 SBT Ngữ văn 12 Tập 2: Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
“Sứ mệnh khai hoá” được thai nghén từ rất nhiều nguồn tư tưởng tôn giáo, chính trị và học thuật, được viết hay tuyên bố bởi một đội ngũ hùng hậu các nhà khoa học và chính trị gia. Và họ, hoặc bằng xác tín chính trị, hoặc bằng “thực chứng” khoa học, thành tâm và nhiệt thành tin tưởng ở “sứ mệnh” cao cả này.
Tuy nhiên, có những nhân vật, như Giuyn-lơ Hác-man (Jules Harmand) không tin vào sứ mệnh khai hoa, bằng những lí lẽ thẳng thừng:
“Tốt hơn hết là hãy cố mà điều chỉnh các hành động của chúng ta sao cho phù hợp với hoàn cảnh thống trị, sự thống trị bằng chinh phục này bản thân nó đã không dân chủ, và đừng có lạm dụng những trò đạo đức giả nhỏ mọn và cả những trò bịp bợm. về văn minh vì nó chẳng đánh lừa được ai sất. Hãy cố mà tìm cách biện minh cho sự thống trị vì lợi ích chung của cả kẻ thống trị và bị trị”.
Những thực tế trên địa hạt Đông Dương khiến cho nhà cầm quyền thuộc địa phải hiện thực hoá và cụ thể hoá sứ mạng này trên phương diện giáo dục bằng hai mô hình đồng hoá và hợp tác trong công cuộc chinh phục con tim dân bản xứ. Đồng hoa nhằm Pháp hoá con dân bị trị để đưa họ đến gần với văn minh [...]. Nhưng một hiểm hoạ và ám ảnh rình rập người Pháp, đó là đến thời điểm nào đó, dân bản xứ, sau một quá trình “tiến hoá” sẽ đòi hỏi bình đẳng với kẻ đi chinh phục. Hợp tác thực chất là một “khế ước, theo Giuyn-lơ Hác-man, giữa kẻ thống trị và bị trị. Thay vì san phẳng truyền thống, văn hoá hay ngôn ngữ bản địa, kẻ chinh phục phải tôn trọng nền văn minh lâu đời “độc đáo và khá phát triển” của các dân tộc Đông Dương, và chỉ nên giáo dục họ đủ để họ thoát ra khỏi tình trạng “trì trệ”. Kẻ bị trị phải chấp nhận sự thống trị thực dân, bù vào họ được hưởng những lợi ích (trật tự xã hội, tiến bộ kĩ nghệ, an ninh, giáo dục, y tế,...). Vì thế, vẫn nên hiểu sự hợp tác phải hoàn toàn nằm trong khuôn khổ đô hộ.
[...] Giuyn-lơ Hác-man đã cảnh báo giáo dục chính là “con dao hai lưỡi cầm vào rất nguy hiểm, thậm chí mũi dao đã bị tẩm độc”. Thực tế chứng minh, nhiều thập niên sau, giáo dục thuộc địa đã giúp hình thành nên giới trí thức tinh hoa bản xứ. Tiếp thu trực tiếp tư tưởng văn minh và khai sáng đích thực của Âu châu, giới tinh hoa này đối thoại và chất vấn với chính quyền thuộc địa tại chính quốc hay ở các xứ thuộc địa. Cùng với quần chúng, họ lật đổ và xoá bỏ chủ nghĩa thực dân, nhưng bằng những phương cách rất khác nhau.
(Nguyễn Thuỵ Phương, Nguồn gốc luận thuyết của “sứ mệnh khai hoá”,
tạp chí Tia sáng, ngày 07/8/2019)
Trả lời:
Thông tin chính được cung cấp trong văn bản là mối quan hệ giữa sứ mệnh khai hoá và giáo dục thuộc địa. Thông tin chính này được triển khai thành các ý phụ:
- Giới thiệu về sứ mệnh khai hoá.
- Phản biện của Giuyn-lơ Hác-man về sứ mệnh khai hoá.
- Sự cụ thể hoá sứ mệnh khai hoá trong thực tiễn giáo dục thuộc địa qua hai mô hình đồng hoá và hợp tác.
Trả lời:
Văn bản sử dụng hai trích dẫn trực tiếp của Giuyn-lơ Hác-man. Người viết có ý thức tuân thủ quy định về trích dẫn (sử dụng dấu ngoặc kép để đánh dấu trích dẫn, ghi rõ tên tác giả, nguồn tài liệu ở phần cước chú).
Trả lời:
Hình ảnh ẩn dụ con dao hai lưỡi nhằm ám chỉ tác động hai mặt của giáo dục: một mặt, giáo dục là công cụ trấn áp trong tay nhà cầm quyền, nhưng mặt khác, giáo dục cũng có thể là một vũ khí để chống lại sự trấn áp của nhà cầm quyền. Hình ảnh ẩn dụ mũi dao đã bị tẩm độc thể hiện sự nguy hiểm của giáo dục, một khi nó được sử dụng như một công cụ để phản kháng. Nhận định của Giuyn-lơ “ác-man cảnh báo giáo dục thuộc địa có thể là một mối nguy hiểm tiềm tàng đe doa chính quyền thực dân.
Trả lời:
Giuyn-lơ Hác-man là nhà chính trị, nhà ngoại giao người Pháp, người đã đại diện cho chính phủ Pháp kí hiệp ước đầu tiên với triều đình nhà Nguyễn. Trong phát ngôn của mình, Giuyn-lơ Hác-man đã chỉ ra tính chất dân chủ giả tạo, bản chất bịp bợm, đạo đức giả của tuyên ngôn về sứ mệnh khai hoá và cảnh báo những nguy cơ tiềm tàng của nền giáo dục thuộc địa. Việc trích dẫn lí lẽ phản biện của một quan chức người Pháp về sứ mệnh khai hoá văn minh nhằm thể hiện thông điệp: Sứ mệnh khai hoá văn minh là một chiêu trò mị dân, bị hoài nghi bởi chính những người thực thi nó.
Trả lời:
Các thông tin được cung cấp trong hai văn bản cho thấy bối cảnh lịch sử phức tạp của Việt Nam đầu thế kỉ XX cũng như vai trò của giáo dục trong sự vận động của lịch sử. Giáo dục Việt Nam đầu thế kỉ XX hình thành và phát triển trong hoàn cảnh thuộc địa, dưới sự kiểm soát, trấn áp gắt gao của chính quyền thực dân, nhằm thực thi chính sách khai hoá văn minh của người Pháp. Nhưng bằng cách tiếp thu chính những tư tưởng của phương Tây, giới trí thức Việt Nam đã nỗ lực vượt thoát ra khỏi sự kiềm toả đó, để tạo nên những cuộc cách mạng trong giáo dục, những luồng gió mới trong đời sống xã hội. Có thể nói, các phong trào giáo dục hình thành trong thời kì thuộc địa đã tạo ra những tiền đề quan trọng cho giáo dục Việt Nam hiện đại.
Trả lời:
Tuy không bày tỏ một cách trực tiếp quan điểm của mình, song có thể nhận ra sự phản biện của tác giả đối với những luận điệu về sứ mệnh khai hoá. Quan điểm này được bộc lộ một cách gián tiếp bằng hai cách: thứ nhất bằng việc viện dẫn lí lẽ phản biện của chính thành viên trong chính quyền thực dân; thứ hai, bằng cách đưa ra những dữ liệu thực tế (sự kháng cự của tầng lớp trí thức tinh hoa bản xứ với chính quyền thuộc địa).
Lời giải sách bài tập Ngữ Văn 12 Bài 8: Dữ liệu trong văn bản thông tin hay khác: