SBT Ngữ Văn 9 Bài tập 5 trang 28 - Kết nối tri thức
Đọc lại văn bản Tình sông núi (đoạn từ ... Tôi lim dim cặp mắt đến Tiếng thoi nghe dội rộn ràng vách nghiêng) trong SGK (tr. 102 – 103) và trả lời các câu hỏi:
Giải SBT Ngữ Văn 9 Bài tập 5 trang 28 - Kết nối tri thức
Bài tập 5 trang 28 SBT Ngữ Văn 9 Tập 2: Đọc lại văn bản Tình sông núi (đoạn từ ... Tôi lim dim cặp mắt đến Tiếng thoi nghe dội rộn ràng vách nghiêng) trong SGK (tr. 102 – 103) và trả lời các câu hỏi:
Trả lời:
Cần hình dung được nét vẽ phóng khoáng vớ hình thể sông núi với các đối tượng cụ thể hiện ra vừa chập chùng, vừa bất ngát; nhận ra bản hoà sắc của màu xanh có điểm xuyết màu vàng sống động nghe được tiếng thở dập dồn, phấn khích của nhà thơ hoa với tiếng lách cách rộn ràng của thoi đưa, tiếng reo trong trẻo của những giọt nước rơi xuống khí chiếc gàu được kéo từ giếng lên.
Trả lời:
– Câu thứ nhất không chỉ vẽ động tác (gieo – thả xuống, buông xuống, rơi xuống mà còn diễn tả được âm thanh (tiếng nước như tiếng vang rơi vang ngắn). Thậm chí, câu thơ còn gợi được sắc vàng nếu người đọc liên tưởng tới hai câu thơ của Bàng Bá Lân: Hỡi có tát nước bên đang, sao có lại múc trắng vàng để đi? (Tiếng hát trong trắng). Theo đó, có thể hình dung vàng ở đây là màu vàng của những vòng sóng đẫm ánh trăng toả lan trong lòng giếng khi chiếc gàu chạm vào mặt nước hay màu vàng của dòng nước lung linh rơi xuống từ chiếc gàu đầy. Rõ ràng, đây là một câu thơ đa nghĩa, trong đó hai từ gieo và vàng có thể được hiểu khác nhau tuỳ cảm nhận của mỗi người.
– Câu thứ hai vừa tái hiện được âm thanh sống động (dội) lại vừa tả được dáng nét nghiêng nghiêng của tấm vách. Thực ra, từ nghiêng không chỉ có giá trị tạo hình. Nó còn thể hiện được cảm giác ngất ngây của nhà thơ khí nghe trong không gian đầy ắp những tiếng động quen thuộc, biểu thị một cuộc sống thanh bình. Hai từ dội và nghiêng đều có thể được xem là “thi nhãn”.
Trả lời:
Câu “Tôi lim dim cặp mắt” không đơn thuần miêu tả dáng vẻ bề ngoài của nhà thơ mà còn thể hiện được tình cảm, trạng thái cảm xúc. Đó là cảm xúc mơ màng, đắm đuối, ngây ngất.
Trả lời:
- Những vị trí có gieo vần: mắt – đẹp, giàu – đèo, khoai – chài – người, ngang – vàng – ràng.
- Bài thơ Tình sông núi được viết theo thể tự do, không bắt buộc phải gieo vần. Tuy nhiên, tác giả vẫn dùng vần một cách phóng túng (không theo mô hình cố định, dùng cả vần chính và vần thông để tạo nhạc tính và tăng cường sự liên kết bên trong cho tác phẩm.
Trả lời:
Cặp lục bát biến thể:
Mấy sông là mấy vạn chài
Ngựa xe rào rạt đổ người sang ngang.
Gầu nước gieo vàng
Tiếng thoi nghe dội rộn ràng vách nghiêng.
Tác dụng: Tăng tính nhịp điệu, thể hiện cảm xúc của tác giả.
Lời giải sách bài tập Ngữ Văn 9 Bài 9: Đi và suy ngẫm hay khác: