Mắc mưu Thị Hến - Tác giả tác phẩm (mới 2022) - Ngữ văn lớp 10 Cánh diều
Với tác giả, tác phẩm Mắc mưu Thị Hến Ngữ văn lớp 10 hay nhất, chi tiết sách Cánh diều trình bày đầy đủ nội dung chính quan trọng nhất về tác phẩm Mắc mưu Thị Hến gồm bố cục, tóm tắt, nội dung chính, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, dàn ý, ....
Tác giả - tác phẩm: Mắc mưu Thị Hến - Ngữ văn lớp 10 Cánh diều
I. Tìm hiểu tác phẩm Mắc mưu Thị Hến
1. Thể loại: Tuồng hài: tuồng là một loại hình sân khấu truyền thống của dân tộc, ra đời từ xa xưa, do các tác giả dân gian sáng tác và được lưu truyền tới ngày nay.
2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:
Đoạn trích “Mắc mưu Thị Hến” được trích trong vở tuồng nổ tiếng “Ngao, Sò, Ốc, Hến”
3. Phương thức biểu đạt : tự sự
4. Bố cục:
- Phần 1: từ đầu đến ...“sẽ bày tự tình”
- Phần 2: tiếp đến ... “ hễ phá giới tức hành trảm quyết”
- Phần 3: tiếp đến... “ giữ dạ đừng ham của lạ”
- Phần 4: còn lại
5. Tóm tắt:
Ốc và Ngao rủ nhau đi ăn trộm nhà phú hộ Trùm Sò. Chúng đem bán tang vật cho Thị Hến. Lý Hà phát hiện của gian trói Thị Hến lên quan huyện xét xử. Bởi vì quan huyện và thầy Đề u mê trước vẻ đẹp của nàng nên đã tha bổng cho Thị Hến. Nghêu là một thầy tu phá giới, sa đọa cũng có ý với Hến. Hến cho mời cả ba đến nhà vào một buổi tối, và đã dùng mưu, tại đây đã diễn ra một cuộc hội ngộ đầy bẽ bàng và nhục nhã.
6. Giá trị nội dung:
- Thị Hến là đại diện cho hình ảnh người phụ nữ Việt Nam hiện đại, mưu trí, ứng biến mọi tình huống rất tinh tế và vô cùng khôn khéo.
- Thầy Để, Nghêu, Quan Huyện: tác giả phơi bày cho ta thấy những thói hư tật xấu, bộ mặt tham lam giả dối, hèn nhát với những dục vọng tầm thường của tầng lớp cường hào ác bá phong kiến.
7. Giá trị nghệ thuật:
- Nghệ thuật xây dựng tuyến nhân vật với những tính cách đa dạng thể hiện được mọi góc nhìn về xã hội đương thời
- Tình huống tuồng đắt giá giúp các nhân vật bộc lộ hết bản chất
II. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Mắc mưu Thị Hến
1. Nhân vật Thị Hến
- Thị Hến là một người đàn bà góa chồng nhưng trẻ trung, xinh đẹp nhưng trong mắt mọi người nàng lại lẳng lơ, điêu ngoa.
- Thị Hến mua nhầm phải tang vật của vụ ăn trộm từ Ốc và Ngao
- Sau đó bị Lý Hà phát hiện bắt giải Thị Hến quan huyện xét xử
- Nhưng trước nhan sắc của Thị Hến cả Đề Hầu và Huyện Trìa đều mê mẩn.
- Huyện Trìa ưu ái xử cho Thị Hến thắng kiện
“Chào thầy mới tới
trà nước vội vàng”
=> Lịch sự, lễ phép chào mời khách đến chơi nhà
“Đành lòng đây đó giao duyên
sợ nỗi thế gian đàm tiếu”
=> Thị Hến sợ mang tai tiếng về danh dự và nhân phẩm, lẳng lơ
- Gài bẫy để cả ba người là thầy Đề, Nghêu, quan Huyện đều phải xuất đầu lộ diện trong tình huống xấu hổ, nhục nhã ê chề
2. Nhân vật Nghêu
- “ Kệ kinh chuông mõ trả cho chùa”
=> Là một thầy tu lừa bịp, đểu cáng, dựa dịp
- Hắn đã gieo quẻ chỉ hướng cho Ốc vào ăn trộm nhà Trùm Sò
- “ Này! Này! Thím ơi! Mỗ đã sang, mở cửa cho mình vào với”
=> Nghêu gõ cửa nhà Hến, hành động phá giới luật, không trang nghiêm, đường hoàng.
- Thái độ của Nghêu khi biết Đề Hầu đang gõ cửa nhà Hến
- “Trốn chỗ nào khác chỉ cho min”
=> Hoảng hốt, luống cuống, tìm chỗ ẩn nấp
- “Chớ ra cửa có thầy Đề đứng đó”
=> Dặn Hến không được mở cửa cho thầy Đề vào vì sợ bị lộ thân phận, còn mình trốn xuống gầm phản
- Khi nghe thấy lời của Đề Hầu xỉa xói
=> Tức tối, soi sục trong lòng, một phần thấy nhục nhã
3. Nhân vật thầy Đề
- “Ơn mỗ cứu cho bữa trước
….
Sao đã cùng ông Huyện kết duyên
Mà vội phụ thầy Đề tình ngãi”
=> Nhắc nhở Thị Hến về công lao của mình hôm xử kiện ở công đường
=> Bày tỏ tình cảm với Hến, trách Hến sao lại đồng ý qua lại với quan Huyện
- Mỉa mai, châm biếm Nghêu giữa nhà Hến
+ “ Lỗ tai nghe quá chướng
Hễ phá giới tức hành trảm quyết”
- Khi biết tin thầy Huyền đến
+ “ Chắc hẳn thầy Đề mang khổ”
=> Tâm trạng lo lắng, sợ sệt, hoảng loạn
4. Nhân vật Huyện Trìa
- Nịnh bợ Thị Hến tha lỗi ch mình vì đã đến muộn
+ “Thôi chớ làm giận, làm hờn nữa mà”
- Lại tiếp tục mỉa mai, nói móc Ngêu
+ “Phàm tu hành mà đã xuất gia
Có phá giới đánh đòn phát lạc”
=> Nghêu không chịu được sự xỉ nhục thêm nữa, lồm cồm bò ra , dùng những lời lẽ ngon ngọt để nịnh quan huyện
=> Đề Hầu cũng lộ diện, tố cáo Thị Hến và Nghêu mưu mẹo lừa gạt hắn ta và chịu lỗi trước quan huyện
=> Tất cả cùng đối mặt với nhau trong một tình huống thật chớ trêu và căng thẳng
Kết luận
- Thị Hến là đại diện cho hình ảnh người phụ nữ Việt Nam hiện đại, mưu trí, ứng biến mọi tình huống rất tinh tế và vô cùng khôn khéo.
- Thầy Để, Nghêu, Quan Huyện: tác giả phơi bày cho ta thấy những thói hư tật xấu, bộ mặt tham lam giả dối, hèn nhát với những dục vọng tầm thường của tầng lớp cường hào ác bá phong kiến.
Học tốt bài Mắc mưu Thị Hến
Các bài học giúp bạn để học tốt bài Mắc mưu Thị Hến Ngữ văn lớp 10 hay khác: