Dàn ý Phân tích nhân vật Phùng trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa năm 2023

Dàn ý Phân tích nhân vật Phùng trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa năm 2023

Bài văn Phân tích nhân vật Phùng trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa gồm 2 dàn ý chi tiết, 3 bài văn phân tích mẫu được tuyển chọn từ các bài văn phân tích đạt điểm cao của học sinh trên cả nước giúp bạn đạt điểm cao trong bài kiểm tra, bài thi môn Ngữ văn.

Dàn ý Phân tích nhân vật Phùng trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa - mẫu 1

1. Mở bài: Nguyễn Minh Châu một trong những cây bút tinh anh tiên phong của thời đại mới.

– Giới thiệu tác phẩm: truyện ngắn chiếc thuyền ngoài xa mang đậm phong cách tự sự triết lí của ông với ngôn ngữ dung dị đời thường,

truyện kể lại chuyến đi thực tế của một nghệ sĩ và những gì chiêm nghiệm sâu sắc của ông về cuộc đời.

– Nhân vật: Nhân vật chính của truyện, là một người nghệ sĩ tài năng, có tâm với nghề nghiệp, để lại cho bạn đọc nhiều ấn tượng.

2. Thân bài

a. Người nghệ sĩ có tài

– Được tin tưởng giao đi tìm một bức ảnh có sương vào giữa tháng 7 việc đi tìm 1 vùng biển có sương mù là cả một thử thách khó khăn

gần như đánh đố.

– Nhưng sau đó Phùng đã phát hiện ra một bức tranh thiên nhiên giàu giá trị nghệ thuật cái đẹp đã khiến cho một người nghệ sĩ chân

chính có cảm xúc chân thật.

– Rung động -> thanh lọc -> hạnh phúc

– Bức ảnh ấy mãi về sau vẫn còn được treo trong các gia đình sành nghệ thuật.

b. Trách nhiệm nghề nghiệp

– Phục kích mấy buổi sáng mà chưa chụp được

– Phùng trăn trở với thiên chức nghệ thuật của mình, hành trình đến với vùng biển miền trung nơi chiến trường xưa cũng là hành trình

tự nhận thức tự khám phá mối quan hệ giữa nghệ thuật và đời sống của Phùng

c. Trách nhiệm cuộc đời

– Khi chứng kiến cảnh bạo lực gia đình:

+ Sau cái đẹp toàn mĩ là hiện thực trần trụi

+ Đằng sau cái đẹp toàn thiện toàn mĩ là một cảnh tượng tàn nhẫn

– Cách hành xử

– Nán lại khá lâu vì lo cho sự bất ổn gia đình

* Nghệ thuật:

– Trần thuật

– Khắc họa nhân vật

– Xây dựng cốt truyện

– Ngôn từ linh hoạt

3. Kết bài

– Nêu suy nghĩ bản thân, nhận xét nhân vật.

Dàn ý Phân tích nhân vật Phùng trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa - mẫu 2

I. Mở bài

- Nguyễn Minh Châu là nhà văn không ngừng trăn trở về số phận nhân dân và trách nhiệm của nhà văn, của người nghệ sĩ.

- Chiếc thuyền ngoài xa là tác phẩm kết tinh những đặc sắc nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu.

- Tác phẩm cũng đưa ra những quan niệm của tác giả về trách nhiệm, vai trò của một người nghệ sĩ, điều này thể hiện qua hình tượng nhân vật nhiếp ảnh Phùng.

II. Thân bài

1. Một tâm hồn nghệ sĩ nhạy cảm, say mê với cái đẹp

- Phùng là người say mê nghệ thuật, có trách nhiệm với công việc: sẵn sàng bỏ cả vài tuần để đi săn lùng một bức ảnh đẹp, loay hoay suốt mấy ngày vẫn chưa tìm được bức ảnh ưng ý.

- Tâm hồn nghệ sĩ nhạy cảm với cái đẹp: trong một thoáng nhìn anh đã phát hiện ra cảnh đắt trời cho để chớp lấy,

+ Nhận xét “một bức tranh mực tàu của một danh họa thời cổ”, một vẻ đẹp toàn bích.

+ Bối rối trước cái đẹp: “trong trái tim như có cái gì bóp thắt vào”, nhận ra rằng “bản thân cái đẹp chính là đạo đức”

- Nhận xét: Không chỉ nhạy bén trước cái đẹp, Phùng còn có cả những suy tưởng sâu sắc về quan hệ giữa cái đẹp với cái thiện: cái đẹp thực sự phải có khả năng thanh lọc tâm hồn con người.

2. Một tấm lòng luôn trăn trở về thân phận con người

- Trước cảnh bạo hành trong gia đình hàng chài, lúc đầu Phùng kinh ngạc tột độ: “chỉ biết há mồm ra mà nhìn”, nhưng sau đó đã vứt máy ảnh xuống chạy nhào tới. Khi chứng kiến thêm một lần nữa, Phùng đã can ngăn, rồi bị thương phải vào viện điều trị.

- Sau câu nói của người đàn bà ở tòa án (xin không bỏ chồng), Phùng cảm thấy bức xúc, “cảm thấy gian phòng ngủ lồng lộng gió biển của Đẩu bị hút hết không khí, trở nên ngột ngạt” nên đã vén màn bước ra ngoài như muốn đòi lại công lí cho chị ta.

- Khi nghe câu chuyện của người đàn bà, trăn trở, ám day dứt trong lòng cho số phận những gia đình giống như gia đình Phác, anh xách máy ảnh đi lang thang.

- Nhận xét: Mặc dù chưa quen nghịch lí trong cuộc đời nhưng trong anh vẫn là phẩm chất tốt đẹp của người chiến sĩ căm ghét những bất công, sẵn sàng hành động vì lẽ công bằng.

3. Là nhân vật tự ý thức

- Ban đầu, Phùng là người nghệ sĩ có thái độ dễ bằng lòng, nhìn đời bằng con mắt đơn giản một chiều (nghĩ đơn giản rằng những kẻ đi theo ngụy là xấu “lão ta hồi 75 có đi ính ngụy không?”), không sẵn sàng đối mặt với nghịch lí cuộc đời.

- Phùng cảm thông cho số phận của người đàn bà hàng chài, cuộc đời và câu chuyện của chị ở tòa án đã giúp Phùng vỡ lẽ ra nhiều điều, anh biết chấp nhận những điều nghịch lí ở đời.

- Thông qua những cảm nhận của Phùng, nhà văn gửi đến người đọc những nhận thức sâu sắc về cuộc đời, về nghệ thuật: cần phải có cái nhìn đa diện nhiều chiều để phát hiện ra bản chất sau vẻ đẹp của hiện tượng

III. Kết bài

- Khái quát giá trị nghệ thuật: khắc họa nhân vật, xây dựng tình huống truyện, sử dụng ngôn ngữ linh hoạt, ...

- Trong tác phẩm, nhà văn đã tỏ ra cảm thông sâu sắc trước cuộc đời khốn khổ của người đàn bà hàng chà, đồng thời ngợi ca và phát hiện những phẩm chất mạnh mẽ của chị, tố cáo hậu quả chiến tranh để lại.

Phân tích nhân vật Phùng trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa - mẫu 1

Nguyễn Minh Châu với tác phẩm tiêu biểu cho cả phong cách lẫn nghệ thuật là Chiếc thuyền ngoài xa”là thuộc trong số những nhà văn mở đường tài năng, tinh anh nhất cho văn học nước ta hiện nay. Quá trình đổi mới tư duy nghệ thuật chuyển từ cảm hứng sử thi lãng mạn sang cảm hứng thế sự đời thường đã được thể hiện rõ ở. “Chiếc thuyền ngoài xa”. Ở tác phẩm này ông thật sự thành công với nghệ thuật miêu tả nhân vật, ông đã xây dựng được các nhân vật để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc và Phùng là một nhân vật như thế.

Trong tác phẩm này, nhân vật Phùng là một người quý trọng và say mê nghề nghiệp nhiếp ảnh của mình, anh được trưởng phòng giao nhiệm vụ chụp một bức ảnh thuyền và biển trong sương mù vào giữa tháng bảy để in trong bộ lịch năm sau. Chính vì muốn tìm tới những điều mới lạ và đẹp đẽ cho nên Phùng đã tìm về vùng ven biển miền Trung nơi chiến trường xưa.

Để có được những khoảnh khắc và bức hình ăn ý, Phùng đã bỏ ra thời gian là một tuần lễ suy nghĩ tìm kiếm, phục kích mới chụp được một bức ảnh ưng ý, một cảnh đắt trời cho.

Phùng còn là người nghệ sĩ có tâm hồn nhạy cảm, yêu tha thiết cái đẹp. Trước vẻ đẹp toàn bích của cảnh vật, tâm hồn người nghệ sĩ trở nên khó tả: “tôi trở nên bối rối, trong trái tim như có cái gì đó bóp thắt vào…tôi tưởng như chính mình vừa tham gia vừa khám phá thấy cái chân lý của sự toàn thiện, khám phá thấy cái khoảnh khắc trong ngần của tâm hồn. Trong giờ phút thăng hoa cùng cái đẹp anh cảm nhận cái đẹp chính là đạo đức”. Là người yêu cái đẹp khi mà được chứng kiến được chạm vào vẻ đẹp ấy thì quả là một điều tuyệt vời khó có thể diễn tả nổi.

Trong tác phẩm này, anh không chỉ là người yêu cái đẹp mà thờ ơ với mọi thứ mà còn là người căm ghét áp bức bất công, dám đối diện với cái ác và hành động chống lại cái ác. Sau phút ngỡ ngàng thấy cái ác, diễn ra ngay trước mắt, Phùng đã phản xạ một cách tự nhiên như một người yêu sự công bằng. Anh vội vàng vứt chiếc máy ảnh xuống đất chạy đến ngăn cản người đàn ông vũ phu.

Là người từng chiến đấu cho sự nghiệp giải phóng đất nước, giải phóng con người. Anh vẫn giữ quan điểm từ thời chiến tranh “cái xấu ắt là từ phía địch”, vì thế anh đã ngộ nhận “gã đàn ông vũ phu kia hẳn là từng đi lính ngụy”, rồi đặt ra một câu hỏi “ lão ta trước hồi 75 có đi lính ngụy không?”, Anh cho rằng hành động của anh là hành động của một người anh hùng “tôi nện hắn ta bằng tay không nhưng cú nào ra cú ấy, không phải bằng bàn tay của một anh thợ chụp ảnh mà bằng bàn tay của một người lính đã từng mười năm cầm súng”..

Câu chuyện của người đàn bà ở tòa án huyện đã giúp Phùng hiểu ra nhiều điều. Lúc đầu anh phẫn nộ sau đó lại cảm thông chua xót cho số phận của người đàn bà. Bỗng nhiên Phùng hiểu ra đằng sau vẻ đẹp lãng mạn của chiếc thuyền là sự thật đầy tăm tối, gai góc của cuộc đời. Cuộc sống luôn chứa đựng những mặt sần sùi không phải khi nào cũng là màu hồng. Người đàn ông độc ác kia cũng chỉ là nạn nhân đáng thương của hoàn cảnh, người đàn bà thô kệch, xấu xí đầy cam chịu ấy chính là người hiểu sâu sắc lẽ đời. Đồng thời ai cũng nhận ra mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống, Nghệ thuật không thể tách rời cuộc sống mà phải chính là cuộc sống, gắn bó mật thiết với cuộc sống.

Sau khi khắc họa và tạo tình huống cho truyện, Phùng nổi bật với tấm lòng âu lo, trắc ẩn về con người. Khi nhiệm vụ đã hoàn thành anh đã khoác chiếc máy ảnh đi lang thang tới tận khuya để suy ngẫm. Phùng nhìn thấy một chiếc thuyền lưới vó đang đậu giữa phá trong cơn gió bão cấp 11. Đó chính là biểu tượng của tấm lòng âu lo, trăn trở của Phùng về cuộc sống nhân sinh, cũng chính về tấm lòng đó mà Phùng luôn nhìn thấy người đàn bà lam lũ bước ra từ bức tranh hoàn toàn tĩnh vật.Là người luôn luôn khát khao bùng cháy tìm tới và khát khao cái đẹp, nhưng anh không về thế mà quay lưng lại với sự thật cuộc đời cho dù sự thật ấy phũ phàng, trần trụi. Điều đáng quý nhất ở Phùng là tấm lòng dành cho con người trong cuộc sống, cái nhìn của anh về người đàn bà hàng chài, chị em thằng Phát vì thế thấm thía niềm cảm thông trân trọng. Những tưởng câu chuyện chỉ có bề nổi như vậy nhưng đằng sau ấy là cả một dụng ý của tác giả, cũng ẩn ý cho cách nhìn đời nhìn người một cách khác biệt sâu sắc.

Đọc truyện ngắn, Phùng hiện ra cùng với những nét đẹp của một nghệ sĩ đam mê cái đẹp, yêu tha thiết sự công bằng. Qua câu chuyện của người đàn bà ở tòa án huyện, anh nhận ra được nhiều điều về hiện thực cuộc sống và từ đó có những phát hiện mới mẻ về mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc đời. Cuộc đời và nghệ thuật có mối quan hệ gần gũi với nhau không tách rời nhau.

Phân tích nhân vật Phùng trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa - mẫu 2

Nguyễn Minh Châu là nhà văn mở đường tài năng và tinh anh nhất của văn học ta hiện nay. Ông đã đi sâu khám phá sự thật đời sống ở bình diện đạo đức thế sự. Tâm điểm những khám phá nghệ thụât của ông là con người trong cuộc mưu sinh, trong hành trình nhọc nhằn kiếm tiền hạnh phúc và hoàn thiện nhân cách. Chiếc thuyền ngoài xa là một trong những sáng tác tiêu biểu của ông. Truyện đã xây dựng thành công hình tượng nhân vật Phùng, một nghệ sĩ khao khát khám phá, sáng tạo ra cái đẹp, người luôn lo lắng, trăn trở, suy tư về nhân cách và đời sống con người.

Truyện Chiếc thuyền ngoài xa in đậm phong cách tự sự – triết lí của Nguyễn Minh Châu, rất tiêu biểu cho hướng tiếp cận đời sống từ góc độ thế sự của nhà văn ở giai đoạn sáng tác thứ hai. Truyện ra đời trong hoàn cảnh đất nước ta đang dần đổi mới, cuộc sống kinh tế có nhiều mặt trái, nhiều tồn tại khiến người ta phải băn khoăn. Truyện ngắn lúc đầu được in trong tập Bến quê (1985), sau được nhà văn lấy làm tên chung cho một tuyển tập truyện ngắn (in năm 1987).

Để có thể xuất bản một bộ lịch nghệ thuật về thuyền và biển thật ưng ý, trưởng phòng đề nghị nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng đi thực tế chụp bổ sung một bức ảnh với cảnh biển buổi sáng có sương mù. Phùng đi tới một vùng biển từng là chiến trường cũ của anh thời chống Mĩ. Sau gần một tuần lễ suy nghĩ, tìm kiếm, Phùng đã chụp được một bức ảnh thật đẹp và toàn bích. Nhưng chính từ chiếc thuyền ngoài xa thật đẹp ấy lại bước xuống một đôi vợ chồng hàng chài, lão đàn ông thẳng tay quật vợ chỉ để giải toả nỗi uất ức, buồn khổ của mình. Thằng Phác, con lão che chở người mẹ đáng thương. Ba hôm sau, Phùng lại chứng kiến cảnh lão đàn ông đánh vợ, cô chị gái tước đoạt con dao găm mà thằng em trai định dùng làm vũ khí để bảo vệ mẹ. Phùng xông ra buộc lão phải chấm dứt hành động độc ác. Lão đàn ông đánh trả, Phùng bị thương, anh được đưa về trạm y tế của toà án huyện. Ở đây, anh đã nghe câu chuyện của người đàn bà hàng chài với bao cảm thông và ngỡ ngàng, ngạc nhiên. Anh hiểu:không thể đơn giản và sơ lược khi nhìn nhận mọi hiện tượng của cuộc đời.

Từ câu chuyện về một bức tranh nghệ thuật và sự thật cuộc đời đằng sau bức ảnh, truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” mang đến một bài học đúng đắn về cách nhìn nhận cuộc sống và con người: một cách nhìn đa diện, nhiều chiều, phát hiện ra bản chất thật sau vẻ đẹp bên ngoài của hiện tượng.

Phùng trong truyện vừa là nhân vật chính đồng thời lại là người kể chuyện. Mọi diễn biến của tác phẩm đều được soi chiếu qua lời kể và suy nghĩ của anh. Trong tác phẩm, Phùng đã có những phát hiện quan trọng về cuộc sống và nghệ thuật.

Trước hết là nhận thức của Phùng về cái đẹp của nghệ thuật. Phùng đang đứng trước cảnh biển sớm khi mặt trời mới thức dậy qua đám mây ánh hồng.Phùng bộc lộ rung động trước “ Một cảnh đắt trời cho” mà “ suốt đời cầm máy chưa bao giờ thấy”. Nó đẹp “ như bức tranh mực tàu của một danh hoạ thời cổ” Cảnh đó được nhìn từ xa nên “ Mũi thuyền in một nét mơ hồ loè nhoè vào bầu sương mù trắng như sữa có pha chút hồng hồng do ánh mặt trời chiếu vào”. Tất cả khung cảnh ấy nhìn qua đôi mắt của người nghệ sĩ.Anh khẳng định “ toàn bộ khung cảnh từ đường nét đến ánh sáng đều hài hoà và đẹp,một vẻ đẹp thực đơn giản và toàn bích”.Phùng thực sự rung động “ Đứng trước nó tôi trở nên bối rối.Trong trái tim như có cái gì bóp thắt vào” và “ phát hiện ra khoảnh khắc trắng ngần của tâm hồn”. Phùng là một nghệ sĩ trên đường săn tìm cái đẹp.Anh thực sự biết quan sát lựa chọn cái đẹp của thiên nhiên,cảnh vật,con người.Sự rung động của người nghệ sĩ đã đến đúng lúc.Sự rung động thực sự khi đứng trước cái đẹp.Cái đẹp tự nhiên “ đắt giá”, “trời cho”,mới thực sự làm rung động lòng người. Từ đây, ta thấy người nghệ sĩ phải là người phát hiện và mang cái đẹp đến cho đời. Phùng còn nhận ra trong suy nghĩ của mình “ chẳng biết ai đó lần đầu phát hiện ra bản thân cái đẹp là đạo đức”.Đó là cái đẹp phải kết hợp với cái tâm,cái tài kết hợp với cái thiện.

Nhận thức thứ 2 của Phùng là về bạo lực gia đình. Từ chiếc thuyền đẹp như mơ, Phùng thấy bước ra một đôi vợ chồng làng chài mệt mỏi, xấu xí, thô kệch.. “ Người đàn bà đứng lại, đưa cặp mắt nhìn xuống chân”. “ Lão đàn ông lập tức trở nên hùng hổ,mặt đỏ gay,lão rút trong người ra một chiếc thắt lưng của lính nguỵ ngày xưa, chẳng nói chẳng rằng lão trút cơn giận như lửa cháy, dùng cái thắt lưng quật tới tấp lên lưng người đàn bà, lão vừa đánh vừa thở hồng hộc, hai hàm răng ngiến vào nhau ken két.Cứ mỗi nhát quất xuống lão lại nguyền rủa bằng cái giọng rên rỉ đau đớn “ Mày chết đi cho ông nhờ.Chúng mày chết đi cho ông nhờ”. “ Người đàn bà có vẻ cam chịu nhẫn nhục không hề kêu một tiếng,không chống trả,cũng không tìm cách trốn chạy. Bạo lực trong gia đình thuyền chài ấy diễn ra thường xuyên “ Ba ngày một trận nhẹ,năm ngày một trận nặng”. Bạo lực gia đình là vấn đề tồn tại trong xã hội.Bước sang thế kỉ XXI chúng ta vẫn chưa dứt điểm được.ở đâu có bạo lực gia đình thì nạn nhân của nó là người vợ,người mẹ và những đứa con tội nghiệp.Bạo lực là dấu hiệu của sự đau khổ,rạn nứt của hạnh phúc gia đình.Nó làm tổn thương bao mối quan hệ của đời sống tình cảm con người

Bạo lực gia đình lại diễn ra ngay sau chiếc xe dò phá mìn của mĩ trên bãi cát.Phải chăng cuộc chiến đầu giành độc lập tự do ta đã giải quyết được trọn vẹn,mang lại niềm vui cho mọi người. Nhưng sau khi miền Nam hoàn toàn giải phóng còn biết bao vấn đề đặt ra: Đói kém,bệnh tật,bạo lực gia đình …

Từ sự thật phũ phàng trên bãi biển về chiếc thuyền đánh ca đẹp như mơ, nghệ sĩ Phùng đã dần dần vỡ ra bao điều về cuộc sống của những người dân chài lưới. Biết bao cảnh đời cứ phơi bày ra trước mắt: Một người đàn bà trạc ngoài bốn mươi, cao lớn với những đường nét thô kệch. Mụ rỗ mặt. Khuôn mặt mệt mỏi sau một đêm thức trắng kéo lưới, tái ngắt và dường như đang buồn ngủ. Người đàn ông đi sau. Tấm lưng rộng và cong như một con thuyền. Mái tóc tổ quạ.Lão đi chân chữ bát,hàng lông mày cháy nắng rủ xuống hai con mắt đầy vẻ độc dữ. Cặp vợ chồng làng chài là nạn nhân của cái nghèo khổ, vất vả lao động cật lực mà vẫn ngặt nghèo vì miếng cơm manh áo vì đông con. Người đàn bà thú nhận: “ giá tôi đẻ ít và chúng tôi sắm được cái thuyền rộng hơn”.Thì ra đẻ nhiều,thuyền nào cũng từ mười đến hơn mười đứa.Đây là nguyên nhân của sự đói nghèo. Rồi thiên tai, trời làm động biển “ vợ chồng con cái phải ăn xương rồng chấm muối” Cái lí ở đời “ ông trời sinh ra người đàn bà là để đẻ con và nuôi con cho đến khi khôn lớn,cho nên phải gánh lấy cái khổ.Đàn bà ở thuyền chúng tôi phải sống cho con chứ không thể sống như mình trên đất được”. Do con người, do thiên tai do cái lẽ ở đời đã ăn sâu,bám bám rễ hàng ngàn đời nay mà người đàn bà phải chịu đau khổ.Người đàn ông vì vất vả cực nhọc,không biết đổ cái bực tức, uất ức vào đâu, chỉ còn biết trút lên người vợ.

Cậu bé Phác thương mẹ nhưng hành động liều lĩnh, thiếu suy nghĩ. Nó chỉ nghĩ thương mẹ bị đánh mà sẵn sàng bỏ quên tình phụ tử. Xét cho cùng, Phác cũng là nạn nhân của bạo lực gia đình. Cứ xem cử chỉ của nó thì thấy: “ Cái thằng nhỏ lặng lẽ đưa mấy ngón tay khẽ sờ lên khuôn mặt người mẹ như muốn lau đi những giọt nước mắt”. Hành động nhất thời của Phác “ Như viên đạn” bắn vào người bố và lúc này “ đang xuyên qua tâm hồn” người mẹ.Tình cảnh thật đau lòng. Làm thế nào để xoá đi những chuyện đau lòng trong gia đình này.

Phùng còn có nhận thức về cách giải quyết tấn bi kịch gia đình. Cách giải quyết của chánh án toà án huyện là: Gọi người đàn bà tới cơ quan và nói bằng giọng giận dữ: “ Chị không sống nổi với lão vũ phu ấy đâu” Cách giải quyết này tuy đứng về phía người đàn bà nhưng thiếu thực tế. Đáng lẽ phải tìm hiểu nguyên nhân, phân tích cụ thể, nắm bắt yêu cầu nguyện vọng. Cách giải quyết này thực sự chưa ổn. Không thể áp dụng lí thuyết sách vở mà phải căn cứ vào thực tế đời sống. Cách gợi ý của Đâủ làm cho căn phòng “ lồng lộng gió biển tự nhiên bị hút hết không khí trở nên ngột ngạt”. Cảm giác của Phùng thấy như vậy. Pháp luật phải gắn liền với đạo đức, không thể áp dụng tuỳ tiện. Giải quyết li hôn càng làm cho gia đình rạn nứt và tan vỡ. Những đứa con rồi sẽ ra sao? Những người làm ăn lam lũ khó nhọc ra khơi vào lộng cần phải có bàn tay của người đàn ông. Người đàn ông là trụ cột trong nhà.

Cuối truyện Đẩu đi gặp người đàn ông. Phùng đi gặp thằng Phác. Kết quả như thế nào, tác giả còn bỏ ngỏ. Chỉ biết bức ảnh anh chụp có chiếc thuyền lưới vó và suy nghĩ của Phùng “ bao giờ tôi cũng thấy người đàn bà ấy đang bước ra khỏi tấm ảnh,đó là người đàn bà vùng biển cao lớn với đường nét thô kệch,tấm lưng áo bạc phếch có miếng vá,nửa thân dưới ướt sũng,khuôn mặt rỗ đã nhợt trắng vì kéo lưới suốt đêm”.Phải chăng đây là sự trăn trở trước cuộc sống còn nhiều điều khó khăn, vất vả của người làm nghệ thuật. Đó là mối quan hệ giữa văn chương với cuộc đời.

Truyện Chiếc thuyền ngoài xa qua những phát hiện của Phùng về vẻ đẹp của thiên nhiên, về sự thật cay đắng, đầy bi kịch, nghèo khổ của những con người lao động bằng nghề chài lưới, đã bộc lộ những lo lắng, trăn trở của nhà văn về nhân cách, đời sống con người, bộc lộ lòng thương cảm, trắc ẩn, trân trọng những vẻ đẹp trong tâm hồn người dân lao động. Truyện đậm chất tự sự, triết lý, tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu.

Phân tích nhân vật Phùng trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa - mẫu 3

Nguyễn Minh Châu thuộc thế hệ nhà văn trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Cùng với nhà văn Nguyễn Khải, Nguyễn Minh Châu có những đống góp quan trọng đối với nền văn học kháng chiến chống Mỹ và nền văn học thời kì đầu đổi mới. “Nguyễn Minh Châu là người kế tục xuất sắc những bậc thầy của nền văn xuôi Việt Nam và cũng là người mở đường rực rỡ cho những cây bút trẻ tài năng sau này” (Nguyễn khải).

Chiếc thuyền ngoài xa là một tác phẩm xuất sắc của Nguyễn Minh Châu. Đây là một tác phẩm tiêu biểu cho đề tài đời tư, thế sự của Nguyễn Minh Châu sau 1975. Tác phẩm thuộc kiểu truyện luận đề và nhân vật Phùng là người phát biểu các luận đề ấy. Qua nhân vật Phùng và các nhân vật khác nhà văn đề cập đến tính trung thực của người nghệ sĩ, nêu lên mối quan hệ chặt chẽ giữa văn học và hiện thực cũng như những vấn để phức tạp của cuộc sống, kể cả bi kịch số phận con người.

Vốn là một người lính chiến đã từng vào sinh ra tử, Phùng căm ghét mọi sự áp bức bất công. Anh sẵn sàng làm tất cả vì điều thiện và lẽ công bằng. Anh thực sự xúc động ngỡ ngàng trước trước vẻ đẹp mát mẻ tinh khôi của con thuyền và biển cả lúc bình minh. Đó là sự rung đông của người nghệ sĩ trước cái đẹp trên cuộc đời này và nó thúc đầy anh khao khát đi tìm.

Phùng là con người nghệ sĩ có tài năng. Ở anh lại có một tâm hồn mơ mộng và luôn khát khao hướng tới một cái đẹp toàn bích, toàn thiện. Sự từng trải qua cuộc đời người lính càng khiến anh biết quý trọng cuộc sống và nâng niu từng vẻ đẹp mà anh có được. Anh tin rằng còn có những vẻ đẹp khác đang bị ẩn giấu, che khuất. Với trách nhiệm của người nghệ sĩ chân chính, anh phải đi tìm, phát hiện và làm cho nó tỏa sáng.

Bắt gặp cuộc sống của một gia đình làng chài tưởng chừng như bình yên mà lại vô cùng khốc liệt khiến anh vô cùng sửng sốt. Một con người nhạy cảm như Phùng làm sao tránh khỏi nỗi tức giận khi phát hiện đằng sau cảnh đẹp của chiếc thuyền ngoài xa là sự bạo hành của cái xấu, cái ác. Mới đầu, chứng kiến cảnh lão đàn ông đánh vợ và người đàn bà nhẫn nhục chịu đựng, Phùng hết sức “kinh ngạc”. Anh “há mồm ra mà nhìn”. Rồi như một phản xạ tự nhiên, anh “vứt chiếc máy ảnh xuống đất, chạy nhào tới”.

Hành động ấy đã nói lên được rất nhiều điều đáng để suy ngẫm. Thứ nhất, chiếc thuyền nghệ thuật thì ở ngoài xa. Nó đang ở một khoảng cách đủ để tạo nên một vẻ đẹp huyền ảo. Nhưng sự thật cuộc đời thì lại ở rất gần. Thứ hai, đừng vì nghệ thuật mà quên cuộc đời. Bởi lẽ, nghệ thuật chân chính luôn là cuộc đời và vì cuộc đời. “Trước khi là một nghệ sĩ biết rung động trước cái đẹp hãy là một con biết yêu ghét vui buồn tức trước mọi lẽ đời thường tình, biết hành động để có một cuộc sống xứng đáng với con người”(Trăng sáng – Nam Cao).

Nguyễn Minh Châu đã không có tạo nên những mảnh đời đối lập. Song, cứ tự nhiên, cuộc đời lại vẽ lên những bức tranh màu đầy ảm đạm. Cuộc sống của gia đình trên con thuyền chật hẹp cứ từng lớp, từng lớp được phơi bày trước mắt Phùng. Anh đi từ trạng thái này đến trạng thái khác, vừa hân hoan, vừa hết sức đau thương, vừa mãn nguyện vừa xung đột mãnh liệt.

Nam Cao cũng đã từng khắc họa hình ảnh người nghệ sĩ trong điểm nhìn nghệ thuật đầy xung đột. Điền là một nhà văn, nhà giáo nghèo. Mặc dù cuộc sống vất vả, khó khăn nhưng tâm hồn Điền lại đẫm thơ văn lãng mạn. Những đêm trăng sáng, Điền ngắm trăng và mơ mộng một cuộc sống khác, đối lập với cuộc sống hiện tại của Điền. “Nghệ thuật không phải là ánh trăng lừa dối, không nên là ánh trăng lừa dối. Nghệ thuật chỉ có thể là tiếng đau khổ kia, thoát ra từ những kiếp sống lầm than” (Trăng sáng – Nam Cao).

Đằng sau mỗi vẻ đẹp trắng lệ luôn ẩn giấu một nỗi đau nào đó của trần thế. Điều quan trọng là người nghệ sĩ có nhìn thấy hoặc dám nhìn thẳng vào nó để phản ảnh hay không. Đó là thử thách lớn đối với cả Điềm và Phùng khi họ bất ngờ bị đặt vào tình thế gây cấn để phản ngộ.

Điều mà nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng “ngộ” ra khi chứng kiến cảnh người đàn ông đánh vợ một cách tàn bạo chính là tình người ẩn sâu trong trái tim đầy đau khổ của người đàn bà kia. Nếu quan sát từ “ngoài xa” thì khung cảnh con thuyền và mặt biển mờ sương thật đẹp, thật mơ mộng. Thậm chí nó đạt đến sự “toàn bích’’, hiếm khi được may mắn bắt gặp. Nhưng khi tới gần, nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng mới nhận ra đằng sau khung cảnh đẹp ấy chứa bao nghịch cảnh đau lòng. Người chồng đánh vợ một cách tàn nhẫn. Đứa con trai thì cầm dao xong vào bố. Cuộc sống ấy đối vói người đàn bà chẳng khác gì địa ngục thế nhưng không thể rời bỏ được, ….

Như vậy, giữa nghệ thuật và cuộc đời có một khoảng cách quá xa khiến người nghệ sĩ có sự ngộ nhận. Phải chăng qua tình huống này, nhà văn Nguyễn Minh Châu muốn gửi tới người đọc một thông điệp sâu sắc. Để phản ảnh đúng về bản chất của cuộc sống, con người. Người nghệ sĩ đích thực không thể đứng ngoài xa để quan sát mà phải sống gắn bó với hiện thực đời sống, phải nhìn nhận sự vật một cách đầy đủ, toàn diện. Mặt khác, muốn có được một bức ảnh nghệ thuật đẹp theo đúng nghĩa của nó thì trước hết phải làm cho cuộc sống đẹp đẽ, mới mẽ với những con người có tâm hồn trong sáng, tinh khôi.