Phân tích nguyên tố

---

Phân tích nguyên tố

Để xác định công thức phân tử hợp chất hữu cơ người ta phải xác định :

- Thành phần định tính nguyên tố.

- Thành phần định lượng nguyên tố.

- Xác định khối lượng phân tử.

1. Phân tích định tính nguyên tố.

- Phân tích định tính nguyên tố để xác định thành phần các nguyên tố hóa học chứa trong một chất.

- Muốn xác định thành phần các nguyên tố , người ta chuyển các nguyên tồ trong hợp chất hữu cơ thành các hợp chất vô cơ đơn giản rồi nhận ra các sản phẩm đó.

a. Xác định cacbon và hidro.

- Nhận Cacbon: Đốt cháy hợp chất hữu cơ:

- Nhận Hiđro: Đốt cháy hợp chất hữu cơ:

Hoặc có thể dùng chất hút nước mạnh như : H₂SO₄ đđ, CaCl₂ khan, P₂O5.

b. Xác định nitơ và oxi.

- Nhận N: Đốt cháy hợp chất hữu cơ, nếu có mùi khét thì hợp chất đó có nitơ.

Hoặc đun hợp chất hữu cơ với H₂SO₄ đặc ( NaOH đặc) có mùi khai NH3 thì hợp chất đó có chứa nitơ.

- Nhận O : Khó phân tích định tính trực tiếp, thường xác định nhờ định lượng:

m_O = m_{hợp chất} – tổng khối lượng các nguyên tố

c. Xác định halogen.

Khi đốt cháy hợp chất hữu cơ chứa clo bị phân hủy, clo tách ra dưới dạng HCl, ta dùng dung dịch AgNO₃

HCl + AgNO₃ → AgCl↓ + HNO₃

2. Phân tích định lượng các nguyên tố:

- Phân tích định lượng các nguyên tố xác định khối lượng của mỗi nguyên tố hóa học chứa trong hợp chất hữu cơ.

- Muốn định lượng nguyên tố, người ta chuyển các nguyên tố trong hợp chất hữu cơ thành các hợp chất vô cơ đơn giản, định lượng chúng, từ đó suy ra khối lượng từng nguyên tố có trong một chất.

a. Định lượng cacbon và hidro.

VD: Đốt cháy chất hữu cơ A thu được CO₂ và H₂O và N₂

m_C (A) = m_C(CO₂) = n_CO2.12

m_H(A) = m_H(H₂O) = n_H2O.2

b. Định lượng nitơ

m_N(A) = n_N2.28

c. Định lượng oxi

m_O = m (A) – ( m_C + m_H + m_N ).

* Chú ý :

- Dùng H₂SO₄ đặc, P₂O5, CaCl₂ khan hấp thụ H₂O.

- Dùng NaOH, KOH, Ca(OH)₂ hấp thụ CO₂, độ tăng khối lượng của bình hay khối lượng kết tủa CaCO₃ giúp ta tính được CO₂

- Chỉ dùng CaO, Ca(OH)₂, NaOH hấp thụ sản phẩm gồm CO₂ và H₂O thì khối lượng bình tăng chính là tổng khối lượng CO₂ và H₂O.

3. Thành phần nguyên tố:

Tham khảo các bài Chuyên đề 4 Hóa 11 khác:

• Hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ.
• Phân tích nguyên tố
• Công thức chất hữu cơ
• Thuyết cấu tạo hóa học
• Tính chất cơ bản của hợp chất hữu cơ
• Bài tập trắc nghiệm Tính chất cơ bản của hợp chất hữu cơ
• Đồng đẳng, đồng phân và độ bất bão hòa của hợp chất hữu cơ
• Bài tập trắc nghiệm Đồng đẳng, đồng phân và độ bất bão hòa của hợp chất hữu cơ
• Xác định phần trăm khối lượng các nguyên tố trong hợp chất hữu cơ.
• Bài tập trắc nghiệm Xác định phần trăm khối lượng các nguyên tố trong hợp chất hữu cơ.