Lý thuyết Công nghệ 8 Bài 30. Biến đổi chuyển động hay, ngắn gọn
Lý thuyết Công nghệ 8 Bài 30. Biến đổi chuyển động hay, ngắn gọn
Haylamdo biên soạn và sưu tầm Tóm tắt Lý thuyết Công nghệ 8 Bài 30. Biến đổi chuyển động hay, ngắn gọn nhất sẽ tóm tắt kiến thức trọng tâm về bài học từ đó giúp học sinh học tốt môn Công nghệ 8.
I. Tại sao cần biến đổi chuyển động?
Các bộ phận trong máy có nhiều dạng chuyển động rất khác nhau.
- Chuyển động của bàn đạp: chuyển động lắc.
- Chuyển động của thanh truyền: toàn thanh chuyển động lên xuống, đầu trên chuyển động theo vòng tròn, đầu dưới chuyển động theo cung tròn có tâm là bàn đạp.
- Chuyển động của vô lăng: chuyển động quay.
- Chuyển động của kim máy: chuyển động tịnh tiến.
Từ một dạng chuyển động ban đầu, muốn biến thành các dạng chuyển động khác cần phải có cơ cấu biến đổi chuyển động, chúng gồm:
- Cơ cấu biến đổi chuyển động quay thành chuyển động tịnh tiến hoặc ngược lại.
- Cơ cấu biến đổi chuyển động quay thành chuyển động lắc hoặc ngược lại.
II. Một số cơ cấu biến đổi chuyển động
1. Biến chuyển động quay thành chuyển động tịnh tiến (cơ cấu tay quay – con trượt)
a) Cấu tạo
Gồm các bộ phận chính: tay quay, thanh truyền, con trượt, giá đỡ.
Con trượt và giá đỡ được nối ghép với nhau bằng khớp tịnh tiến, các chi tiết còn lại được nối ghép với nhau bằng khớp quay.
b) Nguyên lí làm việc
Khi tay quay 1 quay quanh trục A, đầu B của thanh truyền chuyển động tròn, làm cho con trượt 3 chuyển động tịnh tiến qua lại trên giá đỡ 4. Nhờ đó chuyển động của tay quay được biến thành chuyển động tịnh tiến qua lại của con trượt.
c) Ứng dụng
Cơ cấu trên thường được dùng ở các máy khâu đạp chân; máy cưa gỗ; ôtô; máy hơi nước, các máy có động cơ đốt trong ...
Ngoài ra còn có: Cơ cấu bánh răng – thanh răng, vít – đai ốc.
2. Biến chuyển động quay thành chuyển động lắc (cơ cấu tay quay – thanh lắc)
a) Cấu tạo
Gồm các bộ phận chính: tay quay, thanh truyền, thanh lắc, giá đỡ. Các chi tiết đều được nối ghép với nhau bằng khớp quay.
b) Nguyên lí làm việc
Khi tay quay 1 quay đều quanh trục A thông qua thanh truyền 2, làm thanh lắc 3 lắc qua lắc lại quanh trục D một góc nào đó.
c) Ứng dụng
Được ứng dụng trong nhiều loại máy như: máy dệt, máy khâu đạp chân, xe tự đẩy, …