Hãy phân biệt các phương pháp chọn giống thực vật bằng kĩ thuật nuôi cấy tế bào
Bài 24: Tạo giống bằng công nghệ tế bào
Bài 1 trang 97 sgk Sinh học 12 nâng cao: Hãy phân biệt các phương pháp chọn giống thực vật bằng kĩ thuật nuôi cấy tế bào.
Lời giải:
| Đặc điểm | Nuôi cấy hạt phấn | Nuôi cấy tế bào thực vật invitro tạo mô sẹo | Tạo giống bằng chọn dòng xôma có biến dị | Dung hợp tế bào trần |
|---|---|---|---|---|
| Nguồn nguyên liệu ban đầu | Hạt phấn (n) | Tế bào 2n | Tế bào 2n | 2 dòng tế bào có bộ NST 2n của 2 loài khác nhau |
| Cách tiến hành | Nuôi trên môi trường nhân tạo, chọn lọc các dòng đơn bội có biểu hiện tính trạng mong muốn khác nhau, cho lưỡng bội hóa. | Nuôi trên môi trường nhân tạo để tạo thành mô sẹo, bổ sung hoocmôn kích thích sinh trưởng cho phát triển thành cây trưởng thành. | Nuôi trên môi trường nuôi cấy nhân tạo, chọn lọc các dòng tế bào xoma có biến dị số lượng NST khác nhau, sử dụng để tạo ra các giống cây trồng mới. | Tạo tế bào trần, cho dung hợp hai khối nhân và tế bào chất thành một, nuôi trong môi trường nhân tạo cho phát triển thành cây lai. |
| Cơ sở di truyền của phương pháp | Tạo dòng thuần lưỡng bội từ dòng đơn bội. | Mô sẹo gồm nhiều tế bào chưa biệt hóa, có khả năng sinh trưởng mạnh, điều khiển cho tế bào biệt hóa thành các mô khác nhau, tái sinh ra cây trưởng thành. Tạo dòng thuần đơn bội. | Dựa vào biến dị số lượng NST tạo thể dị bội khác nhau. | Lai xa, lai khác loài tạo thể song nhị bội, không thông qua lai hữu tính, tránh hiện tượng bất thụ. |
| Hiệu quả | Hiệu quả cao khi chọn các dạng cây có đặc tính: kháng thuốc diệt cỏ, chịu lạnh, chịu hạn, kháng bệnh…, tính trạng chọn lọc rất ổn định. | Nhân nhanh giống cây trồng có năng suất cao, chất lượng tốt, thích nghi với điều kiện sinh thái, chống chịu tốt. | Sử dụng để tạo ra các giống cây trồng mới, có các kiểu gen khác nhau của cùng một giống ban đầu. | Giống mới mang đặc điểm của hai loài khác nhau, vượt qua hàng rào sinh học trong lai xa. |
