Nêu sự khác nhau giữa ADN ti thể và lục lạp với ADN trong nhân. Nêu chức năng của các bộ gen ti thể và lạp thể
Bài 16: Di truyền ngoài nhiễm sắc thể
Bài 2 trang 68 sgk Sinh học 12 nâng cao: Nêu sự khác nhau giữa ADN ti thể và lục lạp với ADN trong nhân. Nêu chức năng của các bộ gen ti thể và lạp thể.
Lời giải:
| ADN trong ti thể, lạp thể | ADN trong nhân | |
|---|---|---|
| Vật chất di truyền | - Lượng ADN ít. -ADN trần. - Chuỗi xoắn kép, mạch vòng. | - Lượng AND nhiều. - ADN tổ hợp với histôn. - Chuỗi xoắn kép, mạch thẳng. |
| Phạm vi ảnh hưởng | - Các tính trạng do gen ngoài nhân quy định chỉ có ảnh hưởng ở bào quan, không ảnh hưởng toàn cơ thể. | - Các tính trạng do gen trong nhân quy định ảnh hưởng toàn cơ thể. |
| Ví dụ | Đột biến bạch tạng ở lục lạp làm cho lục lạp màu trắng, trong cùng 1 lá có hai loại lạp thể xanh và trắng. | Đột biến bạch tạng ở gen trong nhân làm toàn cây hóa trắng |
Chức năng của bộ gen ti thể
Bộ gen của ti thể được kí hiệu là mtADN (mitochondrial DNA), có hai chức năng chủ yếu:
- Mã hóa nhiều thành phần của ti thể: hai loại rARN trong ti thể và nhiều loại prôtêin có trong thành phần của màng bên trong ti thể.
- Mã hóa cho một số prôtêin tham gia chuỗi chuyền êlectron.
VD: Người ta đã làm nhiều thực nghiệm chứng minh cơ sở di truyền của tính kháng thuốc từ gen ti thể. Các tế bào kháng thuốc được tách nhân, cho kết hợp với tế bào bình thường mẫn cảm thuốc tạo ra tế bào kháng thuốc. Điều đó chứng tỏ tính kháng thuốc được truyền qua gen ngoài nhân.
Sự di truyền lục lạp.
- Bộ gen của lục lạp được kí hiệu cpADN (chloroplast ADN) : cpADN chứa các gen mã hóa rARN và nhiều tARN lục lạp. Nó cũng mã hóa một số prôtêin của ribôxôm, của màng lục lạp cần thiết cho việc chuyền êlectron trong quá trình quang hợp.
- Sự di truyền lục lạp là sự di truyền tế bào chất hay di truyền theo dòng mẹ được xác định ở các đối tượng khác nhau.
VD: khi cho cây ngô lá xanh bình thường thụ phấn với cây ngô lá xanh có đốm trắng thì thế hệ con đều là lá xanh bình thường; còn khi cho cây ngô lá xanh đốm trắng thụ phấn với cây lá xanh bình thường thì thế hệ con xuất hiện một số cây lá xanh, một số đốm và một số hoàn toàn bạch tạng.
