Gen xác định nhóm máu có 3 alen là IA, IB và IO. Trong quần thể người, sự tổ hợp của chúng tạo nên 4 nhóm máu
Bài 27: Phương pháp nghiên cứu di truyền người
Bài 5 trang 111 sgk Sinh học 12 nâng cao: Gen xác định nhóm máu có 3 alen là IA, IB và IO. Trong quần thể người, sự tổ hợp của chúng tạo nên 4 nhóm máu: nhóm máu A có 2 kiểu gen IAIA, IAIO; nhóm máu B có 2 kiểu gen IBIB, IBIO; nhóm máu AB có 1 kiểu gen IAIB; nhóm máu O có 1 kiểu gen IOIO. Một gia đình có hai anh em sinh đôi cùng trứng. Vợ của người anh có nhóm máu A; 2 con của họ một người có nhóm máu B và một người có nhóm máu AB. Vợ của người em có nhóm máu B, 2 con của họ một người có nhóm máu A và một người có nhóm máu AB. Hãy xác định kiểu gen và kiểu hình của những người trong gia đình 2 anh em sinh đôi này, viết sơ đồ lai minh họa.
Lời giải:
Xác định kiểu gen của gia đình người anh và gia đình người em:
* Xét gia đình người anh:
- Vợ người anh mang nhóm máu A nên không sinh giao tử IB.
- Con có nhóm máu AB suy ra kiểu gen là IAIB.Vậy người anh phải tạo ra giao tử IB.
- Con có nhóm máu B nhận 1 giao tử IB từ bố vậy giao tử kia nhận từ mẹ chỉ có thể là IO.Kiểu gen của người con này là: IBIO.
- Kết hợp phân tích trên mẹ có kiểu gen là IAIO.
* Xét gia đình người em:
- Vợ người em mang nhóm máu B nên không sinh giao tử IA.
- Con có nhóm máu AB, suy ra kiểu gen là IAIB, chỉ có thể nhận giao tử IA từ bố. Vậy người em phải tạo ra giao tử IA.
- Con có nhóm máu A nhận 1 giao tử IA từ bố vậy giao tử kia nhận từ mẹ chỉ có 1 thể là IO. Kiểu gen của người con này là: IAIO.
- Kết hợp phân tích trên mẹ có kiểu gen là: IBIO.
* Xác định kiểu gen của hai người bố sinh đôi:
Từ hai phân tích trên thấy rằng 2 anh em sinh đôi cùng trứng có kiểu gen trong nhân tế bào. Người anh tạo được một giao tử IB, người em tạo được giao tử IA, nên 2 anh em có cùng kiểu gen là IAIB và kiểu hình là nhóm máu AB.
* Sơ đồ lai minh họa:
- Gia đình người anh:
P: IAIB × IAIO
Gt: IA ; IB IA ; IO
F1: IAIB ; IBIO
- Gia đình người em
P: IAIB × IBIO
Gt: IA ; IB IB ; IO
F1: IAIB ; IAIO
