Soạn bài Thuyền trưởng tàu viễn dương - ngắn nhất Chân trời sáng tạo
Haylamdo biên soạn và sưu tầm soạn bài Thuyền trưởng tàu viễn dương trang 116 → 123 ngắn nhất mà vẫn đủ ý được biên soạn bám sát sách Ngữ văn lớp 8 Chân trời sáng tạo giúp học sinh soạn văn 8 dễ dàng hơn.
Soạn bài Thuyền trưởng tàu viễn dương - ngắn nhất Chân trời sáng tạo
* Hướng dẫn đọc
Nội dung chính:
Văn bản đề cập, phê phán tính “sĩ diện hão”, ham thành tích của một số người trong xã hội thời kì đổi mới nhưng vẫn có ý nghĩa thời sự trong cả cuộc sống hôm nay.
Câu 1 (trang 123 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 1 – Chân trời sáng tạo): Những dấu hiệu nào giúp em nhận biết văn bản trên là hài kịch?
Trả lời:
Những dấu hiệu giúp em nhận biết văn bản trên là hài kịch:
+ Có bố cục rõ ràng, có lời kể, lời thoại, lời dẫn.
+ Tình huống truyện vừa mỉa mai, vừa hài hước, thể hiện nét châm biếm của tác giả.
Câu 2 (trang 123 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 1 – Chân trời sáng tạo): Phân tích một số thủ pháp trào phúng trong văn bản.
Trả lời:
- Tạo ra các tình huống xung đột giữa các nhân vật để làm nổi bật hậu quả của sự giả dối.
- Ngôn từ mang tính châm biếm.
Câu 3 (trang 123 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 1 – Chân trời sáng tạo): Nêu một số ví dụ trong văn bản về lợi đối thoại và lời chỉ dẫn sân khấu.
Trả lời:
Lời thoại (của nhân vật) |
Lời chỉ dẫn sân khấu (của tác giả) |
|
Tiến |
Tiến: - Điên à? Trời rét thế này! Xem nào (suy nghĩ). Mình sẽ ….. Xoan xuất hiện) |
….(suy nghĩ)…. ….(chỉ vào…cái cốc) …. (Đẩy Hưng chui vào hòm, đóng nắp lại.Nhàn và Xoan xuất hiện). |
Xoan |
Xoan: - (giật mình) Ối chị ơi!...Eo ơi! |
(giật mình) …(vội nhảy khỏi cái hòm)… |
Ông Toàn Nha |
Ông Toàn Nha: - (cố ngồi dậy, nửa nằm nửa quỳ vung tay) … (ngã gục). |
(cố ngồi dậy, nửa nằm nửa quỳ vung tay) … … (ngã gục). |
Câu 4 (trang 123 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 1 – Chân trời sáng tạo): Tóm tắt các hành động làm nảy sinh xung đột và giải quyết xung đột giữa một trong các nhóm nhân vật sau: giữa Tiến, Hưng và Xoan, Nhàn; giữa Hưng và Nhàn.
Trả lời:
Các bên của xung đột |
Các hành động làm nảy sinh xung đột |
Các hành động giải quyết xung đột |
Tiến, Hưng – Nhàn, Xoan |
- Tiến, Hưng: Tiến bày cho Hưng tránh mặt Nhàn, Xoan bằng cách chui vào thùng và nói dối là “thuyền trưởng” đi vắng. Núp trong thùng, Hưng vô tình tạo ra tiếng động,… - Xoan, Nhàn: tỏ ý ngờ vực, sốt ruột; phát hiện tiếng động, nghe Tiến giải thích (nói dối) là tiếng chuột chạy. Xoan tỏ rõ sự sốt sắng muốn tìm cách diệt chuột (vì ghét lũ chuột phá hoại mùa màng). |
Tiến, Hưng: Hưng vẫn núp trong thùng, Tiến tìm lời chống chế. Xoan, Nhàn: Xoan muốn ném cái thùng gỗ xuống sông để nhấn chết con chuột. Tiến lợi tìm lời chống chế để cứu nguy cho Hưng. Nhàn cho rằng đó là lòng nhân đạo rất lạ lùng. Giữa lúc đó thì có tiếng nổ và tiếng kêu cứu. Hưng buộc phải chui ra. |
Câu 5 (trang 123 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 1 – Chân trời sáng tạo): Từ câu nói của ông Toàn Nha ở gần cuối văn bản: “Chính anh Hưng thân chinh lái con tàu này để chở tôi, chính đồng chí thuyền trưởng viễn dương tự tay lái đưa đồng chí giám đốc bố cợ anh đi. Đúng lắm! Phải Thế! Rất tốt! Toàn Nha này không đi thì thôi, đã đi thì phải….”, em có nhận xét gì về nhân vật này?
Trả lời:
Ông Toàn Nha là hiện thân sinh động cho những kẻ mắc bệnh sĩ rất nặng nề:
+ Tỏ rõ sự sung sướng, hãnh diện khi nghĩ rằng ông đang được “chính đồng chí thuyền trưởng viễn dương tự tay lái” con tàu đưa ông đi cấp cứu. Thực tế, người lái chỉ là 1 thợ lái tàu đường sông, chở phân đạm.
+ Ông là người ảo tưởng, chậm hiểu, thiếu nhạy cảm. Dùng các từ ngữ, chức vụ to tát do chính mình đặt ra: “Chính đồng chí….bố cợ anh đi”.
+ Giọng khen ngợi phấn chấn, hồ hởi: “Đúng lắm….Rất tốt!”.
→ Làm bật tiếng cười mang tính khôi hài.
Câu 6 (trang 123 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 1 – Chân trời sáng tạo): Theo em, giữa người coi trọng “sĩ diện” với người mắc “bệnh sĩ” có gì khác nhau? Văn bản trên (và đoạn tóm tắt vở kịch Bệnh sĩ) cho thấy nhân vật nào hiện thân đầy đủ cho người mắc “bệnh sĩ” Phân tích một số chi tiết tiêu biểu để làm rõ ý kiến.
Trả lời:
- Theo em người coi trọng “sĩ diện” với người mắc “bệnh sĩ” có những điểm khác nhau như: Người coi trọng sĩ diện sẽ làm mọi việc để bảo vệ danh dự, nhân phẩm và lòng tự trọng của mình còn người mắc bệnh sĩ diện sẽ làm mọi thứ để khoe khoang và thể hiện bản thân, cho mình là hơn người.
- Văn bản trên (và đoạn tóm tắt vở kịch Bệnh sĩ) cho thấy nhân vật Ông Toàn Nha là hiện thân đầy đủ cho người mắc “bệnh sĩ”. Bởi ông vì háo danh mà phát động cuộc thay trời đổi đất dù ông chỉ học hết lớp 4, khoe khoang người con rể tương lai đóng giả thuyền trưởng tàu viễn dương… Ông làm mọi việc để có thể thể hiện bản thân, nâng cao tên tuổi của mình mà bất chấp thật giả, thậm chí có thể hại người khác.
Câu 7 (trang 123 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 1 – Chân trời sáng tạo): Cùng các bạn trong nhóm phân vai, diễn xuất hoặc đọc diễn cảm một cảnh trong văn bản trên.
Trả lời:
Để có thể diễn được vở kịch cần chọn nhân vật phù hợp. Thực hiện đóng vai diễn theo lời thoại và phần chỉ dẫn về trang phục, cử chỉ, điệu bộ…
Để nhập được vai nhân vật cần tìm hiểu kỹ văn bản, chuẩn bị theo chỉ dẫn.
