Soạn bài Chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong văn tự sự ngắn nhất
Soạn bài Chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong văn tự sự
I. Khái niệm
II. Cách chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu
Câu 1 (trang 62 sgk Văn 10 Tập 1):
a. Tác giả kể câu chuyện về công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước của cha ông ta xưa, còn có câu chuyện về mối quan hệ giữa con người cá nhân và con người cộng đồng cùng với tình cha con, tình cảm vợ chồng.
b. Những sự việc và chi tiết trên là sự việc và chi tiết tiêu biểu trong truyện, bởi nếu không có hai chi tiết ấy thì sự việc không thể tiếp diễn.
Câu 2 (trang 62 sgk Văn 10 Tập 1):
Sau khi rời làng, một thời gian sau, con trai lão hạc lại quay trở về làng lần nữa. Anh đến từng nhà, cùng với những chiến sĩ cách mạng khác, thuyết phục bà con đứng vào hàng ngũ đi phá kho thóc Nhật. Bà con trong làng, vì cuộc sống thống khổ, nên một lòng theo cách mạng. Trong suốt mấy ngày trước khi kế hoạch diễn ra, anh cùng dân làng chuẩn bị vũ khí, sắp xếp kế hoạch. Sáng sớm ngày đi phá kho thóc Nhật, anh dẫn đầu đoàn người tiến thẳng đến kho thóc, trong mắt ngời lên mong muốn mang lại một cuộc sống tốt đẹp hơn, no đủ hơn cho dân làng.
Câu 3 (trang 62 sgk Văn 10 Tập 1):
Chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu phải xác định được chi tiết nào là chi tiết có tác dụng dẫn dắt câu chuyện, tô đậm tính cách của nhân vật và thể hiện được tập trung chủ đề của câu chuyện.
III. Luyện tập
Câu 1 (trang 63 sgk Văn 10 Tập 1):
a. Không thể bỏ sự việc hòn đá xấu xí được xác định là rơi từ vũ trụ xuống. Bởi vì nếu bỏ chi tiết ấy đi, mọi người không thể biết được giá trị thật sự của hòn đá có vẻ ngoài xấu xí ấy. Bỏ chi tiết này đi, ý nghĩa của câu chuyện về giá trị đích thực của sự vật hay chính con người trong cuộc sống cũng không được làm rõ.
b. Khi lựa chọn sự việc, chi tiết cho bài văn tự sự hoặc kể chuyện, phải chọn những chi tiết có tính then chốt, khiến cho câu chuyện có thể tiếp diễn, ý nghĩa, tư tưởng của câu chuyện cũng được nêu bật ra.
Câu 2 (trang 64 sgk Văn 10 Tập 1):
- Hô-me-rơ kể lại câu chuyện đoàn viên của Uy-lít-xơ với gia đình, với vợ con.
- Sự việc quan trọng trong đoạn trích là sự việc Pê-nê-lốp thử thách Uy-lít-xơ về chiếc giường. Những chi tiết tiêu biểu:
→ Uy-lít-xơ trách móc sự sắt đá của Pê-nê-lốp.
→ Pê-nê-lốp cố tình nói về chiếc giường cưới.
→ Uy-lít-xơ nói về bí mật chiếc giường.
- Có thể coi việc lựa chọn chi tiết này là thành công trong nghệ thuật kể chuyện của Hô-me-rơ bởi chi tiết này gia tăng kịch tính cho câu chuyện đồng thời khắc họa rõ nét hơn tính cách, phẩm chất của hai nhân vật Uy-lít-xơ và Pê-nê-lốp.
Nhận xét – Ý nghĩa
Qua bài học, học sinh thu nhận được kiến thức cho việc lựa chọn chi tiết, sự việc tiêu biểu cho một bài văn tự sự:
- Để viết một bài văn tự sự, cần lựa chọn được các sự việc, chi tiết tiêu biểu.
- Sự việc, chi tiết tiêu biểu có tác dụng dẫn dắt câu chuyện, tô đậm tính cách nhân vật và tập trung thể hiện chủ đề của câu chuyện.