Soạn bài Tự do - Chân trời sáng tạo
Haylamdo soạn bài Tự do Ngữ văn lớp 12 Chân trời sáng tạo sẽ giúp học sinh trả lời câu hỏi từ đó dễ dàng soạn văn 12.
Soạn bài Tự do - Chân trời sáng tạo
* Nội dung chính: Bài thơ thể hiện tình yêu tự do tha thiết tuôn trào trong trái tim nhà thơ đã đồng vọng trong tâm hồn cả dân tộc. Khát khao tự do biến thành khát khao hành động để giành lấy tự do cho tất cả mọi người.
* Hướng dẫn đọc:
Câu 1 (trang 17 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Xác định chủ thể trữ tình của bài thơ.
Trả lời:
Đúng vậy, bạn đã xác định đúng chủ thể trữ tình của bài thơ “Tự do” của Hồ Xuân Hương. Tác giả đã sử dụng những hình ảnh tinh tế để thể hiện tình cảm và suy tư về ý nghĩa của tự do. Bài thơ này thường được đọc và thảo luận về ý nghĩa sâu sắc của tự do và tình yêu tự do trong cuộc sống và tâm hồn con người
Câu 2 (trang 17 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Liệt kê các hình ảnh liên kết với hành động “viết tên em” trong mỗi khổ thơ. Trong các hình ảnh đó, hình ảnh nào mang ý nghĩa tượng trưng, hình ảnh nào mang ý nghĩa siêu thực?
Trả lời:
- Trong bài thơ “Tự do” của Pôn Ê-luy-a, hình ảnh “viết tên em” xuất hiện liên tục và mang nhiều ý nghĩa:
+ Viết tên em lên trang vở, trên bàn học, trên cây xanh, trên đất cát, trên tuyết, trên gươm đao người lính, trên mũ áo các vua quan: Các hình ảnh này thể hiện sự hiện diện của tự do trong mọi khía cạnh cuộc sống, từ những vật cụ thể đến những khái niệm trừu tượng.
+ Viết tên em lên những cái trừu tượng, vô hình: Như viết lên tuổi thơ ấu, vào những ngày bánh mì trắng, trên ao mặt trời ẩm mốc, trên hồ vầng trăng lung linh. Các hình ảnh này mang ý nghĩa tượng trưng và siêu thực, thể hiện khát vọng tự do hoá thân khắp không gian và thời gia
Câu 3 (trang 17 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Trong khổ thơ cuối, hành động “viết tên em” được thay thế bằng hành động “gọi tên em”. Sự thay đổi này có ý nghĩa gì?
Trả lời:
Sự thay đổi từ hành động “viết tên em” sang “gọi tên em” trong khổ thơ cuối của bài “Tự do” của Pôn Ê-luy-a mang ý nghĩa sâu sắc về tình yêu và tự do.
- “Viết tên em”: Hành động viết tên của người khác lên các vật cụ thể (trang vở, bàn học, cây xanh, đất cát, tuyết, gươm đao, mũ áo) thể hiện sự ghi nhớ, tương tác với thế giới vật chất. Đây là hình ảnh đầy thực tế, tượng trưng cho việc tìm kiếm và gắn kết với tự do.
- “Gọi tên em”: Sự thay đổi này đưa chúng ta vào một tầm cao mới. Thay vì viết tên, tác giả muốn gọi tên em, tức là gọi tên người yêu, người mà tác giả yêu thương và tôn trọng. Hành động gọi tên mang ý nghĩa tinh thần, tượng trưng cho việc gọi đến tâm hồn, tình cảm, và tình yêu. Đây là hình ảnh siêu thực, thể hiện sự khao khát tự do tinh thần và tình yêu tự do.
Tóm lại, sự thay đổi này thể hiện sự chuyển từ thế giới vật chất đến thế giới tinh thần, từ việc ghi nhớ đến việc gọi đến tâm hồn, và từ tự do vật chất đến tự do tinh thần trong tình yêu.
Câu 4 (trang 17 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Chủ thể trữ tình “bắt đầu lại cuộc đời” với phép màu của “một tiếng” - TỰ DO. Theo bạn, tại sao tiếng TỰ DO có thể mang đến phép màu đó?
Trả lời:
Tiếng TỰ DO trong bài thơ “Tự do” của Pôn Ê-luy-a không chỉ là một từ ngữ thông thường, mà còn mang trong mình sức mạnh tượng trưng và phép màu. Xuất hiện chỉ một lần trong bài thơ nhưng lại được ẩn dụ sau từ “em”, “em” chính là tự do. Do vậy, nó bao chùm lên toàn bộ bài thơ, hướng về sự khát khao, tôn thờ TỰ DO. Và chính điều đó khiến cho chủ thể trữ tình như có phép màu để bắt đầu lại cuộc đời, để tiếp tục hành động, biến sự mong ước đến tột cùng ấy thành động lực để vực dậy tinh thần, để đứng lên mà giành lại sự TỰ DO thiêng liêng, đẹp đẽ ấy.
Câu 5 (trang 17 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Theo bạn, bài thơ thể hiện thông điệp gì? Biện pháp điệp cấu trúc đã góp phần thể hiện thông điệp đó như thế nào?
Trả lời:
Bài thơ “Tự do” của Pôn Ê-luy-a thể hiện thông điệp về tình yêu tự do và khát vọng giành lại tự do trong bối cảnh chiến tranh và áp bức. Biện pháp điệp cấu trúc đã góp phần thể hiện thông điệp này bằng cách sử dụng hình ảnh và lặp lại từ “viết tên em” để tạo ra một phép màu tượng trưng cho sự giải thoát và khao khát tự do. Tiếng TỰ DO trong bài thơ không chỉ là một từ ngữ, mà còn là một phép màu tạo nên sự thay đổi, hy vọng, và giải thoát trong cuộc sống của con người.
Câu 6 (trang 17 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Hãy xác định mối liên hệ giữa chủ đề, tư tưởng và cảm hứng chủ đạo của văn bản.
Trả lời:
Mối liên hệ giữa chủ đề, tư tưởng và cảm hứng chủ đạo của văn bản gắn bó chặt chẽ, xuyên suốt là khát vọng tự do, là lời kêu gọi hành động vì tự do của nhà thơ (và của cả dân tộc Pháp) khi đất nước bị phát xít xâm lăng.