Quê hương - tác giả, nội dung, bố cục, tóm tắt, dàn ý - Ngữ Văn lớp 7 Kết nối tri thức


Haylamdo biên soạn tác giả tác phẩm bài Quê hương Ngữ Văn lớp 7 Kết nối tri thức hay, chọn lọc, hy vọng sẽ giúp các bạn có thêm tài liệu tham khảo và nắm vững kiến thức về tác giả, tác phẩm bài Quê hương.

Tác giả - tác phẩm: Quê hương - Ngữ văn lớp 7 Kết nối tri thức

I. Tác giả văn bản Quê hương

Quê hương | Ngữ văn lớp 7 Kết nối tri thức

- Tế Hanh (1921- 2009), tên khai sinh là Trần Tế Hanh

- Quê quán: sinh ra tại một làng chài ven biển tỉnh Quảng Ngãi

- Cuộc đời và sự nghiệp sáng tác

   + Ông có mặt trong phong trào thơ Mới ở chặng cuối với những bài thơ mang nỗi buồn và tình yêu quê hương

   + Sau năm 1945, Tế Hanh sáng tác phục vụ cách mạng và kháng chiến

   + Ông được nhà nước trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật

- Phong cách sáng tác: thơ ông chân thực với cách diễn đạt bằng ngôn ngữ giản dị, tự nhiên và rất giàu hình ảnh, bình dị mà tha thiết

II. Tìm hiểu tác phẩm Quê hương

1. Thể loại: Bài “Quê hương”dược viết theo thể thơ 8 tiếng (thơ mới)

2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: 

Quê hương | Ngữ văn lớp 7 Kết nối tri thức

- Bài thơ viết năm 1939, khi Tế Hanh đang học tại Huế trong nỗi nhớ quê hương - một làng chài ven biển tha thiết. Bài thơ được rút trong tập Nghẹn ngào (1939) và sau đó được in trong tập Hoa niên (1945)

3. Phương thức biểu đạt : 

Bài thơ Quê hương có phương thức biểu đạt là biểu cảm

4. Bố cục: 

- 2 câu đầu: Giới thiệu chung về làng quê.

- 6 câu tiếp: Cảnh dân chài bơi thuyền ra khơi đánh cá

- 8 câu tiếp: Cảnh thuyền cá về bến.

- 4 câu tiếp: Nỗi nhớ làng chài, nhớ quê hương

7. Giá trị nội dung: 

- Bài thơ đã vẽ ra một bức tranh tươi sáng, sinh động về một làng quê miền biển. Trong đó nổi bật lên hình ảnh khỏe khoắn, đầy sức sống của người dân chài và cảnh sinh hoạt lao động chài lưới. Qua đó cho thấy thấy tình cảm quê hương trong sáng, tha thiết của nhà thơ.

8. Giá trị nghệ thuật: 

- Giọng thơ mộc mạc, giản dị, ngôn ngữ giàu giá trị biểu cảm.

- Hình ảnh so sánh giàu hình ảnh, có giá trị biểu cảm cao, phép nhân hóa. 

- Phép ẩn dụ, đảo trật tự từ trong câu. 

- Hàng loạt động từ mạnh, tính từ, phép liệt kê. 

- Sử dụng phương pháp biểu đạt tự sự đan xen miêu tả và biểu cảm.

III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Quê hương

1. Lời giới thiệu làng chài:

Quê hương | Ngữ văn lớp 7 Kết nối tri thức

1. Giới thiệu về làng quê của tác giả:

- Hai câu đầu: Tác giả giới thiệu về quê hương thật hồn nhiên và giản dị:

+ Quê hương của nhà thơ ở cửa sông gần biển, người dân làm nghề chài lưới.

+ Lời giới thiệu bình dị, chân thật như bản chất người dân làng chài quê ông vậy.

→ Toát lên tình cảm trong trẻo, thiết tha, đằm thắm bằng lời thơ bình dị.

2. Cảnh dân chài bơi thuyền ra khơi: 

- Không gian: Vào một buổi sớm, gió nhẹ, trời trong 

→ Thiên nhiên tươi đẹp, lý tưởng cho những ai làm nghề chài lưới.

- Chiếc thuyền: Hăng như tuấn mã

→ Ca ngợi vẻ đẹp dũng mãnh của con thuyền khi lướt ra khơi.

- Cánh buồm: Giương như mảnh hồn làng 

→ Con thuyền như mang linh hồn, sự sống của làng chài.

- Hình ảnh người dân chài mang vẻ đẹp và sức sống nồng nhiệt của biển cả, vẻ đẹp lãng mạn.

- Hình ảnh chiếc thuyền: nằm im bến mỏi trở về nằm, nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.

→ Con thuyền như một cơ thể sống, như một phần sự sống lao động ở làng chài, gắn bó mật thiết với con người nơi đây.

3. Cảnh đón thuyền về bến: 

Quê hương | Ngữ văn lớp 7 Kết nối tri thức

- Cả dân làng.

- Âm thanh ồn ào.

- Trạng thái tấp nập. 

=> Không khí vui vẻ, rộn ràng.

- Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe. 

=> Lời cảm tạ trời đất. Chỉ có những ai đã từng làm nghề chài mới hiểu hết lời cảm tạ mang tính công đồng này.

- Hình ảnh dân chài vừa chân thực vừa lãng mạn, họ mang vẻ đẹp và sự sống nồng nhiệt của biển cả.

- Những chiếc thuyền bây giờ mệt mỏi trở về thư giãn và lắng nghe chất muối đang râm ran khắp cơ thể

- Con thuyền như sinh thể, như một phần của sống lao động của làng chài, gắn bó với làng chài.

4. Nỗi nhớ quê hương: 

- Tình yêu quê hương luôn thường trực trong lòng nhà thơ: lòng tôi luôn tưởng nhớ

- Nhà thơ nhớ rất cụ thể: 

+ Màu nước xanh, con cá bạc, chiếc buồm vôi, nhớ con thuyền rẽ sóng ra khơi và đặc biệt nhớ cái mùi nồng mặn quá. Cái mùi đặc trưng của vùng biển.

Học tốt bài Quê hương

Các bài học giúp bạn để học tốt bài Quê hương Ngữ văn lớp 7 hay khác:

Xem thêm các bài giới thiệu tác giả tác phẩm Ngữ Văn lớp 7 sách Kết nối tri thức hay, chọn lọc khác: