X

Soạn văn 9 Kết nối tri thức

* Yêu cầu khi viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết (con người trong mối quan hệ với tự nhiên) 


Câu hỏi:

* Yêu cầu khi viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết (con người trong mối quan hệ với tự nhiên) 

- Nêu được vấn đề thể hiện mối quan hệ giữa con người với tự nhiên để bàn luận 

- Trình bày được mối quan hệ hai chiều giữa con người với tự nhiên (trong phạm vi vấn đề nghị luận), triển khai hệ thống luận điểm chặt chẽ, sử dụng lẽ sắc bén, bằng chứng xác thực tiêu biểu. 

- Nêu được quan điểm trái chiều về vấn đề hoặc khía cạnh nào đó của vấn đề phản bác một cách sở 

- Đề xuất được giải pháp khả thi để giải quyết những bất ổn trong ứng xử của con người với tự nhiên. 

* Phân tích bài viết tham khảo 

Văn bản: Con người đã làm với tự nhiên?   

- Giới thiệu vấn đề nghị luận: Mối quan hệ giữa con người với tự nhiên; ý nghĩa của mối quan hệ này; sự nhận thức chưa thấu đáo của 1 số người về điều đó; nhu cầu bàn luận sâu hơn về vấn đề 

- Trình bày ý kiến về vấn đề: Quả vậy, giữa con người với tự nhiên mối quan hệ phong phú, đa chiều. Đó vấn đề muôn thuở. Tuy nhiên, không phải bao giờ con người cũng nhận thức được một cách sâu sắc, thấu đáo để biết ứng xử đúng đắn với tự nhiên. 

- Dùng lẽ bằng chứng làm sáng tỏ luận điểm 1: Thể chất của con người mang tính tự nhiên 

- Dùng lẽ bằng chứng làm sáng tỏ luận điểm 2: Tự nhiên thế giới bao quanh con người 

- Dùng lẽ bằng chứng làm sáng tỏ luận điểm 3: Tự nhiên còn nguồn sống của tâm hồn con người 

- Dùng lẽ bằng chứng làm sáng tỏ luận điểm 4: Con người đã đối xử tệ bạc với tự nhiên 

- Dùng lẽ bằng chứng làm sáng tỏ luận điểm 5: Con người phải trả giá đã tác động vào tự nhiên 1 cách thiếu khoa học 

- Phản bác ý kiến trái chiều về 1 khía cạnh của vấn đề 

- Khái quát lại vấn đề nghị luận, nêu trách nhiệm của mọi người đề xuất phương hướng hành động

Trả lời:

* Thực hành viết theo các bước   

Bước 1: Trước khi viết  

a. Lựa chọn đề tài  

- Em cần huy động vốn kiến thức của mình, tham khảo sách báo, theo dõi thông tin trên các phương tiện truyền thông quan sát thế giới xung quanh để chọn đề tài đáp ứng được yêu cầu. thể tham khảo một số đề tài sau: 

- Vấn đề khai thác sử dụng tài nguyên thiên nhiên phục vụ sản xuấtđịa phương em. 

- Khai thác bảo vệ nguồn lợi hải sản trong phát triển kinh tế biển của nước ta.  

- Quan điểmsống xanh ý nghĩa của  

- Tình trạng thiếu nguồn nước sạch trong cuộc sống của con người hiện nay. 

- Tác động của biến đổi khí hậu đối với cuộc sống của con người 

b. Tìm ý 

Để tìm ý cho bài viết, thể đặt ra trả lời một số câu hỏi sau: 

- Vấn đề cần được giải quyết ? 

- Ý kiến của em về vấn đề như thế nào? 

- thể xuất hiện ý kiến nào trái ngược với ý kiến của người viết? Cần dùng những lẽ, bằng chứng nào để phản bác? 

- Cần giải pháp nào để giải quyết vấn đề? 

c. Lập dàn ý 

Trả lời các câu hỏimục b, người viết sẽ tìm được các ý. Trên sở đó, phân bổ, sắp xếp từng ý vào các phần của dàn ý: điều chỉnh, thay đổi vị trí của các ý sao cho hợp . 

- Mở bài: Giới thiệu vấn đề thể hiện mối quan hệ giữa con người với tự nhiên, nêu sự cần thiết của việc bàn luận về vấn đề. 

- Thân bài: 

+ Triển khai các luận điểm thể hiện quan điểm của người viết xét trên từng khía cạnh của vấn đề. 

• Luận điểm 1: Bản chất của vấn đề nghị luận; quan hệ giữa con người với tự nhiên thể hiệnvấn đề (nêu lẽ bằng chứng). 

• Luận điểm 2: Mặt tích cực của mối quan hệ giữa con người với tự nhiên lợi ích thể thu được (nêu lẽ bằng chứng). 

• Luận điểm 3: Mặt tiêu cc của mối quan hệ giữa con người với tự nhiên hậu quả thể gánh chịu (nêu lẽ bằng chứng). 

…  

+ Nêu ý kiến trái chiều phản bác. 

+ Đề xuất giải pháp tính khả thi để giải quyết vấn đề. 

- Kết bài: Khẳng định tầm quan trọng của việc nhận thức đúng giải quyết hiệu quả vấn đề nêu ra. 

Bước 2: Viết bài   

- Bám sát dàn ý, nắm vững yêu cầu về nội dung của từng phần để viết bài. 

- Vận dụng kinh nghiệm đã đọc lại bài viết tham khảo để viết phần Mở bài cho hấp dẫn; triển khai các luận điểm của phần Thân bài cho chặt chẽ, lô-gíc; viết phần Kết bài gây được ấn tượng. 

- Phần Mở bài, Kết bài cũng như từng luận điểm của phần Thân bài nên viết thành một đoạn văn. Căn cứ yêu cầu cụ thể của việc triển khai ý để lựa chọn viết kiểu đoạn văn diễn dịch, quy nạp, song song hay phối hợp. 

- Chú ý sử dụng từ ngữ liên kết để các câu trong đoạn các đoạn trong bài quan hệ chặt chẽ, mạch lạc. 

- viếtlớp hay ở nhà, bài viết cũng cần được thực hiện trong thời lượng nhất định. Tuân thủ nghiêm túc điều này, em sẽ khả năng chủ động về thời gian khi làm bài thi. 

Bước 3: Chỉnh sửa bài viết  

Dựa vào yêu cầu của kiểu bài, đối chiếu với dàn ý, đọc soát từng phần của bài viết để chỉnh sửa, hoàn thiện. Khi chỉnh sửa, cần chú ý các tiêu chí: 

- Sự ràng của vấn đề được nêu để bàn luận (ở phần Mở bài). 

- Sự đầy đủ của các luận điểm cần triển khai (ở phần Thân bài). 

- Sự chặt chẽ trong lập luận (thể hiệncách sử dụng lẽ bằng chứng, sức thuyết phục trong cách nêu ý kiến bác bỏ quan điểm trái chiều...). 

Mức độ đáp ứng yêu cầu về quy cách trình bày, chính tả diễn đạt (dùng từ đặt câu...). 

* Bài viết tham khảo: 

Từ bao đời nay, thiên nhiên nguồn sống tận của con người: cơm, gạo, thịt, , cây trái, nhà để ở, nước để uống, quần áo để mặc, khí trời để thởđều do thiên nhiên cung cấp. Con người càng lúc càng văn minh, càng tiến bộ đã tự mình tạo nên nhiều sản phẩm. Muốn làm được những điều ấy, con người rất cần sự giúp đỡ của thiên nhiên, từ đó ta lại càng thấy sự ích lợi của thiên nhiên nhiều hơn. 

Xưa kia con người cần mặt trời chỉ để sưởi ấm chiếu sáng nay con người cần mặt trời để làm nguồn năng lượng quan trọng trong sản xuất đời sống. Rừng xanh giờ đây không chỉ nguồn lâm sản dồi dào với những cây gỗ quý, những cây thuốc chữa bệnh còn nguồn điều hòa lụt, phổi khổng lồ để cho con người hít thở. Những dòng thác gầm réo, những con suối trong mát, những dòng sông cuồn cuộn chảy không chỉ một bức tranh phong cảnh còn con đường giao lưu, nguồn thủy sản, hơn thế còn nguồn cung cấp điện năng khổng lồ. Hơn nữa, thiên nhiên còn rất cần cho đời sống tinh thần của con người. Sau những ngày tháng làm việc vất vả cực nhọc trong phòng làm việc, trong nhà máy, ở trong thành phố chật hẹp đầy khói bụi, con người đến với thiên nhiên sẽ cảm thấy cùng sảng khoái, thiên nhiên sẽ giúp con người tái tạo lại sức khỏe, niềm vui sống nhiệt tình lao động. Đôi khi được nhìn ngắm màu xanh của , nghe tiếng suối róc rách bên rừng, vui đùa trên bãi biển cũng đã khiến cho tâm hồn con người lấy được sự thư thái thanh thản. Nhìn đóa hoa nở, ngắm cảnh chân trời, con người cũng thể cảm nhận một niềm vui lớn quên hết những phiền muộn ưu . 

Chính thiên nhiên đã làm cho tâm hồn con người trở nên cao rộng mênh mông như trời như biển. Vẻ đẹp của thiên nhiên còn đem đến cho con người khát vọng suy nghĩ về cái đẹp sáng tạo nên cái đẹp cho mình. Cái đẹp của một cảnh bình minh, một cảnh hoàng hônlàm xao xuyến bao nghệ để tạo nên thơ, ca, nhạc, họa. Nhà khoa học từ thiên nhiên rút ra những quy luật của sự sống để từ đó sáng tạo nên những công trình phục vụ cho cuộc sống con người.