Đề thi môn Văn THPT Quốc gia năm 2022 (đề thi + gợi ý đáp án)
Sáng nay 7/7, hơn 1 triệu thí sinh cả nước bước vào môn thi đầu tiên cũng là môn thi tự luận duy nhất của kỳ thi tốt nghiệp THPT Quốc gia - môn Ngữ Văn. Môn Ngữ văn với hình thức thi tự luận trong thời gian 120 phút với 2 phần thi Đọc hiểu (3 điểm) và Làm văn (7 điểm). Truyện ngắn " Chiếc thuyền ngoài xa " của nhà văn Nguyễn Minh Châu đã xuất hiện trong đề thi Văn tốt nghiệp THPT phần Làm văn năm nay.
Đề thi THPT Quốc gia môn Ngữ Văn năm 2022 chính thức
A. Đề thi THPT Quốc gia môn Ngữ Văn năm 2022 chính thức
B. Đáp án Đề thi THPT năm 2022 - môn Văn
Haylamdo sưu tầm và biên soạn: Gợi ý giải đề thi môn ngữ văn thi THPT Quốc gia 2022 chính thức
I. ĐỌC HIỂU
Câu 1. Thể thơ: Tự do
Câu 2. Tính từ miêu tả vẻ đẹp: trong, tinh khiết, khỏe, mơn mởn
Câu 3.
– Đoạn thơ đã sử dụng biện pháp so sánh: “tuổi trẻ” được so sánh với “sao trời” và “lửa thiêng liêng”.
Ý nghĩa:
– Biện pháp so sánh giúp có hình ảnh được diễn đạt thêm sinh động, hấp dẫn, dễ hình dung.
– Sử dụng biện pháp so sánh "Tuổi trẻ" với "sao trời", như "ngọn lửa bùng cháy" nhằm nhấn mạnh vẻ đẹp, sức mạnh quật cường, kiên cường của tuổi trẻ khi đất nước bình yên cũng như khi đất nước bị xâm lược.
– Qua hình ảnh so sánh tác giả ngợi ca, tôn vinh vẻ đẹp của sức mạnh tuổi trẻ.
Câu 4.
Gợi ý: Nhận xét những suy ngẫm của tác giả về ý nghĩa sự hi sinh của tuổi trẻ:
- Đây là những suy ngẫm sâu sắc của tác giả, thấu trải của người từng trải.
- Tuổi trẻ là độ tuổi hồn nhiên, vui tươi, mang trong mình đầy những ước mơ, hoài bão.
- Khi đất nước bình yên, hay khi đất nước bị xâm lăng những người trẻ tuổi ấy không ngại từ bỏ những hoài bão của mình để đứng lên chống lại quân xâm lược.
II. LÀM VĂN
Câu 1. Viết đoạn văn về trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc tiếp bước các thế hệ đi trước
a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn
Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, móc xích hoặc song hành.
b. Xác định đúng vấn đề nghị luận
Trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc tiếp bước các thế hệ đi trước
c. Triển khai vấn đề nghị luận
Thí sinh có thể lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng phải làm rõ sự cần thiết phải biết sống cống hiến. Có thể theo hướng:
Thế hệ trẻ cần có trách nhiệm trong cả suy nghĩ và hành động để tiếp bước các thế hệ đi trước. Ở khía cạnh suy nghĩ, thế hệ trẻ cần có nhận thức đúng đắn về sức trẻ (khát vọng, mơ ước, nhiệt huyết,…) và những hiểu biết đúng đắn, sâu sắc về lịch sử hào hùng, vẻ vang, về truyền thống yêu nước của dân tộc; từ đó có ý thức trân trọng những di sản mà cha ông đã để lại, có ý thức giữ gìn, phát huy những truyền thống tốt đẹp của thế hệ trước. Ở khía cạnh hành động, thế hệ trẻ nên học tập, trau dồi bản thân, rèn luyện đạo đức, sống vì tập thể, sống có ước mơ, hoài bão, lí tưởng; tích cực tham gia vào các hoạt động công ích, các hoạt động tình nguyện, sẵn sàng chia sẻ, giúp đỡ người khác.
d. Chính tả, ngữ pháp
Bảo đảm chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.
e. Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.
Câu 2. Đề bài:
1. Mở bài:
* Giới thiệu tác giả, tác phẩm:
- Tác giả: Nguyễn Minh Châu là cây bút văn xuôi tài năng của văn học Việt Nam hiện đại. Trước những năm tám mươi, ông sáng tác theo khuynh hướng sử thi thiên về trữ tình, lãng mạn. Sau đó, ông chuyển sang cảm hứng thế sự với những vấn đề đạo đức, triết lí nhân sinh. Là người mở đường tinh anh, cây bút tiên phong trong văn học thời kì đổi mới.
- Tác phẩm: "Chiếc thuyền ngoài xa" là một trong những truyện in đậm phong cách tự sự triết lí của Nguyễn Minh Châu, thể hiện những chiêm nghiệm sâu sắc của ông về nghệ thuật và cuộc đời.
* Khái quát vấn đề nghị luận: Phát hiện thứ nhất của nhân vật Phùng, liên hệ hình ảnh chiếc thuyền trong đoạn trích với hình ảnh chiếc thuyền đang chống chọi với sóng gió giữa phá được miêu tả trong truyện để rút ra thông điệp về mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống.
2. Thân bài:
2.1 Phân tích đoạn trích - Phát hiện thứ nhất của nhân vật Phùng.
a. Giới thiệu vị trí đoạn trích.
Đoạn trích nằm ở phần đầu tiên của tác phẩm khi nhân vật Phùng sau bao ngày tìm kiếm cũng phát hiện được một "cảnh đắt trời cho".
b. Phân tích: Phát hiện thứ nhất - về cái tuyệt mĩ, tuyệt thiện:
- Khung cảnh biển buổi sáng trong sương mai hiện lên đẹp đẽ, tuyệt bích như bức họa mực tàu.
- Khung cảnh rộng lớn của biển cả với hình ảnh chiếc thuyền thơ mộng, thanh bình xuất hiện giữa bầu sương mù trắng như sữa lại pha chút hồng hồng do ánh mặt trời chiếu vào.
- Vài bóng người lớn lẫn trẻ con ngồi im như tượng trên chiếc mui khum khum đang hướng mặt vào bờ.
-> Cảm nhận tinh tế cùng với đôi mắt của người nghệ sĩ đã phát hiện ra vẻ đẹp của bức tranh cuộc sống mà anh cho rằng đây là "cảnh đắt trời cho". Đó là bức họa diệu kỳ do thiên nhiên, cuộc sống ban tặng cho con người; là sản phẩm quý hiếm của hóa công mà trong đời người nghệ sĩ nhiếp ảnh nào cũng khao khát được chứng kiến. Chính vì thế người nghệ sĩ cảm thấy bị rung động, hạnh phúc đó là niềm hạnh phúc của sự khám phá và sáng tạo, của sự cảm nhận cái đẹp tuyệt diệu.
- Trong giây lát, Phùng đã nhận ra được chân lý của sự hoàn mỹ, thì ra đứng trước cảnh đẹp, trước sự toàn bích, hài hòa, lãng mạn của cuộc đời, tâm hồn người nghệ sĩ có thể được thanh lọc để trở nên trong trẻo hơn.
=> Phát hiện đầu tiên của nhân vật Phùng cho chúng ta thấy hình ảnh của một người nghệ sĩ chân chính, một người nghệ sĩ với sự một tâm hồn nhạy cảm, tinh tế, yêu cái đẹp và trân trọng cái đẹp. Đối với anh cái đẹp chính là đạo đức. Thế nhưng cũng từ phát hiện này ta cũng nhận ra cái nhìn của nhân vật Phùng có chút phiến diện, chỉ toàn màu hồng, toàn những điều đẹp đẽ mà chưa mang sự từng trải, cái nhìn đa chiều.
2.2. Liên hệ với hình ảnh chiếc thuyền chống chọi với sóng gió giữa phá được miêu tả trong truyện để rút ra thông điệp về mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống.
- Hình ảnh chiếc thuyền trong đoạn trích: là hình ảnh đẹp, bình dị có chút thơ mộng. Đây chính là hình ảnh tượng trưng cho nghệ thuật, vẻ đẹp của cuộc sống.
- Hình ảnh chiếc thuyền phải chống chọi giữa phá: là hình ảnh mang tính hiện thực thể hiện những khó khăn, những góc khuất của cuộc đời.
-> Thông điệp về mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống:
