SBT Ngữ văn 10 Bài tập 1 trang 3 - Kết nối tri thức
Với giải sách bài tập Ngữ Văn lớp 10 Bài tập 1 trang 3 sách Kết nối tri thức hay nhất, ngắn gọn sẽ giúp học sinh dễ dàng làm bài tập trong SBT Ngữ Văn 10.
Giải SBT Ngữ văn 10 Bài tập 1 trang 3 - Kết nối tri thức
Bài tập 1 trang 3 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 2: Đọc lại văn bản Tác gia Nguyễn Trãi trong sách giáo khoa (SGK) Ngữ văn 10, tập hai (tr. 6 - 10) và trả lời các câu hỏi:
Trả lời:
|
Thời gian |
Sự kiện |
|
Năm 1400 |
Nguyễn Trãi thi đỗ và làm quan dưới triều Hồ. |
|
Khoảng năm 1423 |
Nguyễn Trãi tìm vào Lam Sơn theo giúp Lê Lợi. Tham gia khởi nghĩa Lam Sơn. |
|
Năm 1427 |
Nguyễn Trãi viết Bình Ngô đại cáo. |
|
Năm 1437 |
Xin về ở ẩn tại Côn Sơn |
|
Năm 1442 |
Bị bọn gian thần vu cho tội giết vua và phải chịu án “tru di tam tộc” |
|
Năm 1464 |
Vua Lê Thánh Tông minh oan cho Nguyễn Trãi. |
Nhận xét về cuộc đời và con người Nguyễn Trãi:
- Nguyễn Trãi là một con người vì dân vì nước, có những đóng góp quan trọng trong sự nghiệp văn học và thơ ca dân tộc. Ông có nhiều tác phẩm có giá trị lớn về văn học, sử học, địa lí học như Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo, Chí Linh sơn phú, Quốc âm thi tập, Dư địa chí…
- Cuộc đời ông có thăng trầm, oan ức nhưng trong những sáng tác thơ văn ông luôn nêu cao lòng nhân nghĩa, yêu nước, thương dân.
- Có những đóng góp quan trọng trong phát triển tư tưởng nhân nghĩa “yên dân”. “trừ bạo.”
Trả lời:
- Nội dung cốt lõi trong tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi là yên dân, trừ bạo. Tư tưởng nhân nghĩa của ông gắn liền với tư tưởng thân dân - yêu thương, tôn trọng, biết ơn dân; khẳng định sức mạnh, vai trò to lớn của nhân dân,...
- Dẫn chứng minh hoạ cho những nội dung cơ bản này có thể lấy từ các văn bản đã đọc và một số tác phẩm khác:
+ “Tuy đà chửa có tài lương đống/ Bóng cả nhờ còn rợp đến dân” (Cây đa già)
+ “Hổ phách phục linh nhìn mới biết/ Dành còn để trợ dân này” (Tùng)
+ “Vua Nghiêu Thuấn, dân Nghiêu Thuấn/ Dường ấy ta đà phỉ sở nguyền” (Tự thán, bài 4)
+ “Ăn lộc đều ơn kẻ cấy cày” (Bảo kính cảnh giới, bài 19)
+ “Phúc chu thuỷ tín dân do thuỷ” (Thuyền bị lật rồi mới biết dân như nước, Quan hải
+ “Thánh tâm dục dữ dân hưu tức” (Lòng thánh muốn được cùng dân nghỉ ngơi, Quan duyệt thuỷ trận),.
Trả lời:
- Thiên nhiên có vẻ đẹp hùng vĩ, tráng lệ: Bạch Đằng hải khẩu (Cửa biển Bạch Đằng), Thân Phù hải khẩu (Cửa biển Thần Phù), Đề Yên Tử sơn Hoa Yên tự (Đề chùa Hoa Yên núi Yên Tử), Vân Đồn,...
- Thiên nhiên có vẻ đẹp thanh sơ, bình dị, gần gũi: Mộ xuân tức sự (Cuối xuân
tức sự), Trại đầu xuân độ (Bến đò xuân đầu trại), Cây chuối, Thuật hứng (bài 24),
Ngôn chí (bài 3, bài 11, bài 20),...
Trả lời:
- Nỗi buồn thời thế, nỗi thất vọng trước thực tại nhiều bất công, ngang trái: “Ở thế nhiều phen thấy khóc cười/ ... Phượng những tiếc cao, diều hãy liệng/ Hoa thì hay héo, cỏ thường tươi” (Tự thuật, bài 9);“Ai ai đều đã bằng câu hết/ Nước chẳng còn có Sử Ngư” (Mạn thuật, bài 14);...
- Niềm tự hào, tự tin vào phẩm cách thanh cao, khí tiết cứng cỏi, bản lĩnh kiên cường: “Đống lương tài có mấy bằng mày/ Nhà cả đòi phen chống khoẻ thay” (Tùng);“Thế sự dầu ai hay buộc bện/ Sen nào có bén trong lầm” (Thuật hứng, bài 25); “Chớ cậy sang mà ép nề/ Lời chăng phải vuỗn khôn nghe” (Trần tình, bài 8); “Vườn quỳnh dầu chim kêu hót/ Cõi trần có trúc đứng ngăn” (Tự thán, bài 40),...
- Lí tưởng sống cao cả, khát vọng xả thân vì chính nghĩa, vì dân, vì nước: “Trừ độc,
trừ tham, trừ bạo ngược/ Có nhân, có trí, có anh hùng” (Bảo kính cảnh giới, bài 5);
“Vua Nghiêu Thuấn, dân Nghiêu Thuấn/ Dường ấy ta đà phỉ sở nguyễn” (Tự thán,
bài 4);...
Trả lời:
Các yếu tố cơ bản làm nên sức thuyết phục trong văn chính luận của Nguyễn Trãi:
- Hiểu rõ đối tượng, bối cảnh chính trị và các vấn đề thời sự có liên quan đến vấn đề.
- Lập luận chặt chẽ dựa trên nền tảng chính nghĩa và quy luật khách quan của đời sống.
- Ngôn ngữ hàm súc, giọng điệu biến đổi linh hoạt.
- Sử dụng nhuần nhuyễn các yếu tố tự sự, biểu cảm,...
