Top 10 Viết văn bản nghị luận về một tác phẩm thơ Thời gian
Haylamdo biên soạn và sưu tầm tổng hợp trên 10 văn bản nghị luận về một tác phẩm thơ Thời gian hay nhất giúp học sinh có thêm tài liệu tham khảo để viết văn hay hơn.
Trong bài thơ “Thơ bình phương, đời lập phương”, nhà thơ Chế Lan Viên từng viết:
“Cái kết tinh của vần thơ và muối bể
Muối lắng ở ô nề, thơ đọng ở bề sâu”.
Quả thực, những gì đẹp đẽ nhất, quý giá nhất, tinh diệu nhất của thơ ca luôn “lắng ở bề sâu”, bề sâu của tình cảm, cảm xúc, của tư tưởng, ngôn ngữ... Nếu những gì quý giá nhất của nước biển kết tinh trong những hạt muối “lắng ở ô nề” dễ thấy thì những gì tinh túy nhất của thơ lại “đọng ở bề sâu”, bề sau, bề xa không dễ thấy, không dễ cảm, “không thể lấy mắt thường mà xem, miệng thường mà nếm được” (Hoàng Đức Lương). Đến với bài thơ “Thời gian” của Văn Cao, người đọc thêm một lần cảm nhận được sự dồn nén cô đọng của cảm xúc, của tư tưởng qua những vần thơ đầy ám ảnh, hàm súc:
Thời gian qua kẽ tay
Làm khô những chiếc lá
Kỷ niệm trong tôi
rơi
như tiếng sỏi
trong lòng giếng cạn.
Riêng những câu thơ
còn xanh
Riêng những bài hát
còn xanh
Và đôi mắt em
như hai giếng nước
(1988)
Cảm thức về thời gian, suy tư, cắt nghĩa về thời gian là một trong những chủ đề lớn trong văn học. Từng đã đi về trong thơ Đường nỗi sầu nhân thế mênh mang của Trần Tử Ngang: “Ai người trước đã qua/ Ai người sau chưa tới?/ Ngẫm trời đất vô cùng/ Ngậm ngùi rơi giọt lệ” trong “Đăng U Châu đài ca”, từng đã in dấu ấn một “con mắt thời gian” Xuân Diệu với nỗi băn khoăn: “Còn trời đất nhưng chẳng còn tôi mãi/ Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời” trong “Vội vàng”, và ngay cả “cánh chuồn trong giông bão”-nữ sĩ Xuân Quỳnh-cũng khắc khoải vì sự trôi chảy của thời gian trong tiếng thở dài thảng thốt: “Cuối trời mây trắng bay/ Lá vàng thưa thớt quá…”.
Tiếp nối mạch suy tưởng về thời gian, bài thơ của Văn Cao được chia thành hai khổ liền mạch, tạo ra một cấu tứ tương phản. Sáu câu thơ đầu là những suy tư của nhà thơ- nhạc sĩ tài danh về tác động khủng khiếp của thời gian với con người, cuộc đời:
Thời gian qua kẽ tay
Làm khô những chiếc lá
Kỷ niệm trong tôi
rơi
như tiếng sỏi
trong lòng giếng cạn.
Thời gian vốn là đại lượng vô hình, vô ảnh, nhưng trong cảm nhận của Văn Cao, thời gian có thể trôi chảy, lọt “qua kẽ tay”. Câu thơ 5 chữ, gợi ra liên tưởng con người với khao khát muốn nắm giữ, cầm nắm được thời gian vĩnh viễn trong lòng bàn tay. Đằng sau khát vọng mãnh liệt ấy là nỗi đau, là sự bất lực của con người trước dòng chảy miên viễn của thời gian.
Khi “thời gian qua kẽ tay”, nó sẽ làm sự sống tàn phai, “làm khô” những chiếc lá xanh tươi giàu nhựa sống ngày nào. Nhưng tác động khủng khiếp của thời gian đâu chỉ dừng lại ở những thứ hữu hình như chiếc lá kia. Thời gian còn làm phai nhạt, làm mờ đi những giá trị vô hình nhưng rất đẹp đẽ, quý giá của đời người, ấy là kỷ niệm:
Kỷ niệm là một trong những ký ức quý giá nhất mà người ta có thể lưu giữ lại trong tâm trí về những người, những vật, những việc đã qua trong đời. Nhờ kỉ niệm, đời sống của con người không bị biến thành hư vô, không trở nên vô nghĩa. Ấy vậy mà dưới tác động của thời gian khắc nghiệt, ngay cả những giá trị tinh thần ấy cũng bị mài mòn, phai nhạt.
Khổ thơ đầu gợi ra ý niệm mang tính triết học bi quan về tác động nghiệt ngã của thời gian với con người, sự sống. Ngỡ như ta sẽ gặp lại “nỗi sầu nhân thế” ngày nào trong thơ ca, nhưng đến khổ thơ tiếp theo, Văn Cao lại cho người đọc thấy có những điều sẽ bất chấp qui luật khắc nghiệt đó của thời gian, đó là “những câu thơ”, “những bài hát” và “đôi mắt em”:
Riêng những câu thơ
còn xanh
Riêng những bài hát
còn xanh
Và đôi mắt em
như hai giếng nước
Điệp từ “riêng”, điệp ngữ “còn xanh” được lặp lại hai lần, như một sự khẳng định mạnh mẽ, thể hiện thái độ bướng bỉnh, thách thức chống lại tác động của thời gian. “Câu thơ”, “bài hát” là hình ảnh ẩn dụ để chỉ những sáng tạo nghệ thuật làm giàu đẹp cho tâm hồn con người. Chỉ có những câu thơ, bài hát ấy là đi cùng năm tháng, “nằm ngoài định luật của sự băng hoại”, “không thừa nhận cái chết”. Nghệ thuật ra đời là một trong những cách thức màu nhiệm để con người cưỡng lại sự khốc liệt của lưỡi hái thời gian.
Cùng với nghệ thuật, con người còn tìm được một thứ “vũ khí” hữu hiệu nữa để chọi lại thời gian, ấy là “đôi mắt em”:
Và đôi mắt em
như hai giếng nước
Đôi mắt là cửa sổ tâm hồn, là biểu tượng của tình yêu. Tình yêu lại chính là cội nguồn làm nên những điều kì diệu, làm nên sự thăng hoa trong nghệ thuật. “Thế giới không có tình yêu thì mặt trời sẽ tắt” (V.Hugo). Bất chấp tất cả những đắng cay, nghiệt ngã của số phận, của thời gian, con người vẫn sáng tạo được, vì có “đôi mắt em” “như hai giếng nước” trong trẻo, tràn đầy mến thương. Đó là gì nếu không phải là sự bất tử của cái đẹp trước tác động khốc liệt của thời gian?
Thời gian làm khô những chiếc lá đời người nhưng lại làm xanh chiếc lá của thơ ca nhạc họa. Thời gian làm rơi những kỷ niệm trong lòng giếng cạn nhưng không thể làm khô đôi mắt của tình yêu như hai giếng nước ngọt lành. Với những cảm xúc, suy tư “đọng ở bề sâu” như thế, với niềm tin mãnh liệt mà sâu sắc như thế, bài thơ “Thời gian” của Văn Cao sẽ như chiếc lá mãi “còn xanh”, như sự vĩnh hằng, bất tử của Nghệ thuật - Tình yêu và cái đẹp!.
Văn Cao - một nhạc sĩ lớn của Việt Nam. Ông là tác giả của hai bài hát nổi tiếng là Tiến quân ca và quốc ca, đồng thời cũng là một trong số những gương mặt tiêu biểu, quan trọng nhất của tân nhạc. Không chỉ tài năng trong lĩnh vực âm nhạc, Văn Cao còn được công chúng biết đến với tư cách là một họa sĩ, một nhà thơ với rất nhiều tác phẩm giá trị. Tiêu biểu trong sự nghiệp thơ ca của ông, không thể không nhắc đến bài thơ “Thời gian”, qua những vần thơ mang đầy hàm súc, người đọc dường như đã cảm nhận được rõ nét sự dồn nén cô đọng của tư tưởng, cảm xúc:
“Thời gian qua kẽ tay
Làm khô những chiếc lá
Kỷ niệm trong tôi
Rơi
như tiếng sỏi
trong lòng giếng cạn
Riêng những câu thơ
còn xanh
Riêng những bài hát
còn xanh
Và đôi mắt em
như hai giếng nước”
Bài thơ Thời gian được nhà văn sáng tác vào mùa xuân năm 1987. Lúc này người thi sĩ Văn Cao đã bỏ lại sau lưng với biết bao trải nghiệm vui buồn khác nhau. Dù tác phẩm chỉ vỏn vẹn có 7 câu, 12 dòng và 42 chữ, nhưng sâu bên trong ẩn chứ tính chất triết luận và những thông điệp giàu ý nghĩa nhân sinh cực kì sâu sắc. Qua đó đã gợi cho tâm hồn người đọc biết bao suy ngẫm về cuộc đời, về con người trong cuộc sống này, mặc cho thời gian vẫn không ngừng chảy trôi:
“Thời gian qua kẽ tay”
“Thời gian qua kẽ tay” là một hình ảnh thơ giàu hàm xúc, gợi liên tưởng tới sự tương phản giữa cái vô hình và cái hữu hình, giữa cái vô hạn và cái hữu hạn. Như một điều tất yếu, sự hiện diện của thời gian trên thế giới này là hư ảo, nó rất mong manh và vô cùng ngắn ngủi vô cùng. Có lẽ vì thế mà người thi nhân khi chứng kiến sự chảy trôi của thời gian không khỏi ngậm ngùi xa xót trước sự vô nghĩa của đời người... Cũng như Văn Cao, Nguyễn Gia Thiều đã từng có cảm nhận đầy chua chát qua tác phẩm Cung oán ngâm khúc nổi tiếng:
“Trăm năm nào có gì đâu
Chẳng qua một nấm cỏ khâu xanh rì”
Thời gian là thứ quà tặng kì diệu mà tạo hóa ban cho con người, và chẳng có một ai nắm giữ được thời gian. Thời gian đi qua lấy đi vô số thứ, thanh xuân, tuổi trẻ, những tháng ngày hạnh phúc, những thứ chúng ta trân trọng và thương yêu nhất… và một khi qua đi sẽ không bao giờ trở lại. Đó là một quy luật tất yếu của thời gian, nhưng cũng là sự nghiệt ngã, tàn nhẫn đối với con người
"Làm khô những chiếc lá
Kỷ niệm trong tôi
Rơi
như tiếng sỏi
trong lòng giếng cạn"
Theo thời gian những chiếc lá xanh tươi rồi cũng sẽ úa. Những được mất trong cuộc đời rồi cũng phai nhạt theo năm tháng. Có chăng, cái ở lại trong cuộc đời này chỉ là là những hồi ức nhớ hoài về kỷ niệm ngày xưa ấy. Bài thơ đã giúp bạn đọc nhận thức được cái ý nghĩa nhân sinh tưởng như rất bình thường nhưng không phải ai cũng nhận biết được bởi họ vẫn con đang chìm đắm trong quá nhiều tham vọng, vinh hoa của cuộc sống. Bài thơ mang giá trị nhân văn thật sâu sắc, đồng thời cũng gửi gắm tới bạn đọc thông điệp: khi đã nhận thức được qui luật vận động của dòng chay thời gian, con người chúng ta càng nên biết trân quý sự hiện hữu của bản thân trên thế giớ này. Chúng ta phải làm hành động, phải biết tận dụng thời gian một cách triệt để, có ích, để mỗi phút giây hiện hữu trong đời người là những giây phút sống chứ không phải chỉ là tồn tại
“Riêng những câu thơ
còn xanh
Riêng những bài hát
còn xanh
Và đôi mắt em
như hai giếng nước"
Trong dòng chảy của thời gian, mọi sự vật, mọi hiện tượng trên thế giới này đều có thể lụi tàn và tan biến mãi mãi vào hư không. Nhưng tất nhiên có những giá trị sẽ chẳng thể mất mà mãi mãi mà qua hàng nghìn đời nó sẽ vẫn “còn xanh”, đó chính là những giá trị đẹp đẽ được được kết tinh từ những bài hát, vần thơ, và đặc biệt là từ đôi mắt em. Câu kết của tác phẩm đã để lại trong lòng người đọc một dư âm tha thiết nhưng không hề bi lụy:
“Và đôi mắt em
như hai giếng nước”
… Phải chăng, đôi mắt em chính là nơi mà tình yêu đôi ta bắt đầu và hay đó sẽ là nơi mà tình yêu ta mãi mãi lên ngôi…!
Dẫu sao, theo tháng năm, thời gian vẫn sẽ trôi “qua kẽ tay” nhưng tác phẩm Thời gian của cố thi sĩ Văn Cao vẫn “nguyên xanh” như thủa nào trong lòng mỗi bạn đọc. Sự giản dị, mộc mạc, ẩn chứa hàm súc trong từng câu chữ đã cho thấy sự tinh tế, tài hoa của một thi sĩ thật tài năng.
Bài thơ “Thời Gian” của Văn Cao là một tác phẩm thơ nghệ thuật độc đáo và sâu sắc về chủ đề thời gian, cuộc sống và nghệ thuật. Bài thơ này mang đậm dấu ấn của tác giả, người được biết đến chủ yếu với vai trò nhạc sĩ, nhưng lại thể hiện khả năng sáng tạo vượt trội trong lĩnh vực thơ ca.
Văn Cao, người sinh ra ở Nam Định nhưng lớn lên ở Hải Phòng, đã để lại những dấu ấn đặc biệt trong lĩnh vực nghệ thuật. Ông không chỉ là một nhạc sĩ xuất sắc mà còn là nhà thơ và họa sĩ, có đóng góp quan trọng cho văn học và nghệ thuật Việt Nam. Thơ của Văn Cao không nhiều về số lượng, nhưng luôn được biết đến bởi phong cách nghệ thuật độc đáo và sâu sắc.
Bài thơ “Thời Gian” được sáng tác vào mùa xuân năm 1987 và chính là một ví dụ xuất sắc về sự kết hợp giữa nhạc sĩ và nhà thơ trong một tác phẩm nghệ thuật. Tác phẩm này bắt đầu bằng việc tác giả giới thiệu bản thân và tạo ra một bối cảnh để người đọc hiểu về nguồn gốc và phong cách sáng tạo của ông.
Bài thơ thể hiện sự cảm nhận sâu sắc của tác giả về thời gian. Văn Cao sử dụng ngôn ngữ và hình ảnh phong phú để miêu tả sự trôi qua nhanh chóng của thời gian. “Thời gian qua kẽ tay” là một hình ảnh mạnh mẽ, thể hiện sự thoáng qua và không thể nắm bắt được thời gian. Thời gian trở nên vô tình và lặng lẽ, nhưng lại để lại dấu ấn sâu sắc trên vạn vật và con người.
Câu thơ “Làm khô những chiếc lá” biểu thị sự tác động của thời gian lên con người và tự nhiên. Thời gian làm cho mọi thứ phai tàn và mất đi sức sống. Câu thơ “Rơi” đột ngột như một tiếng chuông báo hiệu sự chuyển động của thời gian và cuộc sống, nhấn mạnh vào sự trôi chảy và thay đổi không ngừng của mọi thứ.
Khổ thơ thứ hai tiết lộ sự thay đổi trong cảm xúc của nhân vật. Tác giả sử dụng “những câu thơ”, “những bài hát” và “đôi mắt em” để thể hiện sự trường tồn và sức sống của nghệ thuật và tình yêu. Đôi mắt của người khác được so sánh với “hai giếng nước,” tạo ra một hình ảnh tươi đẹp và trong lành.
Bài thơ “Thời Gian” được viết theo thể thơ tự do với cách xuống dòng, ngắt nhịp sáng tạo. Nhịp điệu của câu thơ linh hoạt tạo ra một âm nhạc độc đáo. Bên cạnh đó, Văn Cao đã sử dụng ngôn từ mang nhiều tầng nghĩa tượng trưng, các biện pháp tương phản, đối lập, so sánh, điệp ngữ, ẩn dụ để thể hiện cái nhìn của mình về cuộc sống và nghệ thuật.
Bài thơ “Thời Gian” của Văn Cao thể hiện sự nhạy bén và tài năng của tác giả trong việc sử dụng ngôn ngữ và hình ảnh để thể hiện ý nghĩa của tác phẩm. Nó cho thấy sự cảm nhận sâu sắc về mối quan hệ giữa thời gian, cuộc sống và nghệ thuật, và khát khao níu giữ hạnh phúc và sự trường tồn trong bước chân của thời gian. “Thời Gian” của Văn Cao chính là một “chiếc lá” tươi xanh vĩnh viễn của nghệ thuật và tình yêu
Văn Cao tuy nổi tiếng là một nhạc sĩ nhưng ít ai biết rằng ông còn tạo dựng được tên tuổi trong lĩnh vực thơ ca. “Thời gian” là bài thơ nổi bật thể hiện sự đổi mới táo bạo của người nghệ sĩ đa tài này.
Văn Cao (1923-1995) sinh ra ở Nam Định nhưng lớn lên ở Hải Phòng, nơi ông bắt đầu sự nghiệp sáng tạo. Ông là một nhạc sĩ, nhà thơ và họa sĩ. Tuy số lượng thơ không nhiều nhưng phong cách nghệ thuật độc đáo của ông luôn để lại ấn tượng trong lòng người đọc. Với quan niệm“Sự thất bại thường gặp trong một bài thơ là khép lại: Khép tất cả sự muốn nghĩ và muốn nói”, Văn Cao luôn chú trọng làm sao đổi mới thơ cả về hình thức lẫn nội dung, đồng thời phát triển nhiều cấp độ khác nhau để tạo nên ý nghĩa thơ ca phong phú. Bài thơ “Thời gian” được Văn Cao viết vào mùa xuân năm 1987.
Toàn bộ bài thơ là sự suy ngẫm, chiêm nghiệm về thời gian và cuộc sống con người. Người ta thường đo thời gian bằng giây hoặc phút nhưng Văn Cao lại coi thời gian là một sinh thể Hữu hình, có thể chạm vào được:
“Thời gian qua kẽ tay
Làm khô những chiếc lá
Kỷ niệm trong tôi
Rơi
như tiếng sỏi
trong lòng giếng cạn”
Văn Cao cảm nhận thời gian qua xúc giác: “Thời gian qua kẽ tay”. Thời gian chạm vào chúng ta một cách âm thầm và trôi qua cực kỳ nhanh chóng. Người ta cảm thấy trầm ngâm mỗi khi thời gian “đi qua kẽ tay” rồi dừng lại mà ăn năn. Lời thơ mở đầu năm chữ tạo nên những liên tưởng thú vị trong lòng người đọc. Thời gian rất quý giá nhưng lại rất mong manh nên con người luôn khao khát có được nó trong tay. Và khi thời gian trôi qua kẽ tay và thoát khỏi tầm tay con người, thời gian đã vô tình “làm khô những chiếc lá”. Thời gian trôi qua, con người và vạn vật đều biến mất. Những chiếc lá mới tươi một thời đã khô héo. Tuổi thanh xuân của con người cũng vậy, đẹp đẽ và ngắn ngủi nhưng chẳng bao lâu chúng ta đã đặt một chân trước ngưỡng cửa của tuổi già.
Không ngờ, một tiếng “rơi” xuất hiện, giống như một dòng cảm xúc chợt rơi xuống giữa dòng thơ. Bài thơ chỉ dùng một từ để nhấn mạnh diễn biến của cảnh. “Rơi” ở đây có nghĩa là bỏ đi, quên lãng. Trong cuộc đấu tranh giành sự sống, con người bỗng trở nên sợ hãi, buồn bã và thất vọng khi mọi thứ mình yêu quý đều tuột khỏi tầm tay. “Như tiếng sỏi” là một sự tương tự độc đáo để mô tả một âm thanh nặng nề và khô khan. Sỏi rơi “trong lòng giếng cạn”. Những thứ vô hồn và cô đơn lần lượt xuất hiện. Từ “canh” ám chỉ sự cằn cỗi, thiếu sức sống. Càng về sau bài thơ càng nặng nề, bài thơ bị ngắt dòng đột ngột, thể hiện những cảm xúc tự nhiên của con người khi đứng trước sự khắc nghiệt của thời gian.
Nhận thức sâu sắc về thời gian và khao khát nắm bắt hạnh phúc không phải là điều xa lạ đối với các nhà thơ. Cũng có những nhà thơ kết thúc tác phẩm của mình bằng sự bi quan và cay đắng. Nhưng Văn Cao thì khác. Những câu thơ tiếp theo lấp lánh vẻ đẹp trữ tình nhẹ nhàng với sự xuất hiện của “những câu thơ”, “những bài hát” và “đôi mắt em”.
“Riêng những câu thơ
còn xanh
Riêng những bài hát
còn xanh
Và đôi mắt em
như hai giếng nước.”
Thơ ca là biểu tượng của sự sáng tạo nghệ thuật và những rung động của trái tim con người. điệp khúc “Những câu thơ”, “những bài hát”” được lặp lại hai lần, nhấn mạnh sự trường tồn của nghệ thuật chân chính. Và điều đẹp nhất trên thế giới này không ai khác chính là “đôi mắt em”. Đôi mắt là cửa sổ tâm hồn, tượng trưng cho tình yêu và tuổi trẻ vĩnh cửu. Đôi mắt sâu thẳm của em sáng “như hai giếng nước” và tràn đầy sức sống. Nhà thơ không chỉ lay động chúng ta bằng những giá trị cao đẹp, vĩnh cửu mà còn gợi cho chúng ta một lối sống ý nghĩa, cho chúng ta thấy giá trị của nghệ thuật và tình yêu. Nhịp điệu và hình ảnh thơ của khổ thơ thứ hai tương tự như khổ thơ thứ nhất, tạo hiệu ứng vòng tròn nhưng thay vì thể hiện cảm xúc thất vọng nói trên thì không khí lại nồng nàn, đắm đuối hơn được thể hiện.
Bài thơ được viết theo thể thơ tự do, có những xuống dòng và ngắt nhịp đầy sáng tạo. Nhịp điệu uyển chuyển của bài thơ tạo nên một giai điệu đặc biệt. Ngoài ra, Văn Cao còn sử dụng ngôn ngữ chứa đựng nhiều tầng nghĩa biểu tượng, tương phản, đối lập, so sánh, ám chỉ, ẩn dụ để thể hiện quan điểm sống của mình.
Bài thơ thể hiện sự suy ngẫm sâu sắc về mối quan hệ giữa thời gian, cuộc sống, con người và nghệ thuật. “Thời gian” của Văn Cao là “chiếc lá” của nghệ thuật xanh mãi.
Bài thơ “Thời gian” ra đời vào mùa xuân năm 1987. Dù chỉ vỏn vẹn 7 câu, 12 dòng, 42 từ nhưng chất triết học và thông điệp nhân văn sâu sắc của nó sẽ chạm tới tâm hồn người đọc. Nó gợi lên nhiều suy nghĩ về con người và cuộc sống, dù thời gian có trôi đi không ngừng.
Mở đầu bài thơ, chúng ta bắt gặp một hình ảnh “lạ”, một hình ảnh thơ gợi lên sự tương phản của thời gian trôi qua kẽ ngón tay, hữu hình và vô hình, hữu hạn và vô hạn.
Một điều tất yếu, sự tồn tại của thời gian trong cuộc đời mỗi người là hữu hạn. Bởi vì so với “khởi đầu và kết thúc” của vũ trụ, nó thật hư ảo, mong manh và rất ngắn ngủi. Đó là lý do tại sao các nhà thơ bao thế hệ đã than thở về sự trôi qua của thời gian và sự vô nghĩa của số phận con người… Nguyễn Gia Thiều, trong bài đọc nổi tiếng ‘Cung oán ngân khúc’, đã viết: điều đó một cách sâu sắc.
‘Trăm năm nào có gì đâu
Chẳng qua một nấm cỏ khâu xanh rì’
Như một quy luật tồn tại, thời gian trôi qua mãi mãi và không bao giờ quay trở lại. Sự tàn ác này là bi kịch của số phận con người, con người không thể nắm bắt hay điều khiển được thời gian. Triết gia Heraclitus lập luận: “Không ai có thể tắm hai lần trên một dòng sông”, cuộc đời mỗi người không thể sống hai lần… Với mỗi bước đi, thời gian thay đổi không ngừng trong từng khoảnh khắc tồn tại, sức tàn phá của thời gian là vô cùng lớn.
Lá xanh sẽ héo theo thời gian. Những cái được và mất trong cuộc sống sẽ mờ dần theo năm tháng. Tất cả những gì có thể còn lại trong cuộc đời này là một giọt ký ức kết tinh…ký ức – một viên ngọc quý chìm sâu hơn vào ý thức khi ngày càng có nhiều người chạm vào cõi vĩnh hằng.
Và những ký ức này đẩy con người từ cuộc đời sang bên kia của vĩnh hằng… Tất cả tình yêu, tất cả hận thù, tất cả niềm vui, tất cả giận dữ cũng phai nhạt theo thời gian… như thế này Bài thơ thừa nhận rằng có một ý nghĩa nào đó trong đó. Cuộc sống thoạt nhìn có vẻ bình thường nhưng ai luôn bận tâm với quá nhiều tham vọng trong cuộc sống lại không nhận ra điều đó.
Vì vậy, khái niệm thời gian trong thơ Văn Cao thấm đẫm tư tưởng hiện sinh tích cực. Những thông điệp toát ra từ sự thể hiện nghệ thuật của thơ có giá trị nhân văn sâu sắc. Một khi con người nhận ra được quy luật khắt khe của thời gian, họ cần biết cách đánh giá sự tồn tại của chính mình.
Chúng ta phải làm gì để mỗi khoảnh khắc của đời người đều là một khoảnh khắc của cuộc đời chứ không chỉ là sự tồn tại đơn thuần, không bao giờ bị lãng quên trong ý thức hiện sinh của nhân loại đang trên đường khám phá giá trị vĩnh cửu của nó. Vậy giá trị vĩnh cửu là gì?
Văn Cao là một nghệ sĩ chân chính với sự cảm nhận nhạy bén về mọi giai đoạn của thời gian, khẳng định những giá trị không hề mất đi bản sắc trước sự tàn phá của thời gian. Đó là:
‘Riêng những câu thơ
còn xanh
Riêng những bài hát
còn xanh
Và đôi mắt em
như hai giếng nước’
Trong dòng chảy tàn khốc của thời gian, vạn vật, hiện tượng đều có thể tàn lụi và trở thành hư vô. Tuy nhiên, có một giá trị không thể mất đi và mãi mãi “xanh”. Đó là những giá trị của thơ ca, ca khúc và hơn hết là nghệ thuật, vẻ đẹp hiện lên trong mắt bạn.
Giọng điệu của bài thơ thay đổi bất ngờ. Từ buồn bã, chán nản đến thanh thoát và thổn thức mộng mơ. Hình ảnh thơ có ý nghĩa biểu tượng cao. Từ ‘riêng’ được lặp đi lặp lại như muốn bộc lộ và khẳng định một sự thật vĩnh cửu không thể phủ nhận. Nghệ thuật và tình yêu luôn khác nhau và bản thân chúng luôn vượt lên trên mọi điều nhỏ nhặt. Bởi chúng là hiện thân của cái đẹp nên luôn mang trong mình một sức mạnh trường tồn và vĩnh cửu.
Thời gian vẫn “qua kẽ tay” nhưng bài thơ “Thời gian” của cố nhạc sĩ, nhà thơ Văn Cao vẫn còn tươi mới trong tâm trí độc giả. Sự cô đọng, giản dị, ngắn gọn của ngôn từ bài thơ thể hiện tài năng, sự tinh tế của một nhà thơ tài hoa. Chính vì thế tôi tin rằng thông điệp nhân văn toát ra từ bài thơ này sẽ luôn truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ độc giả trân trọng tác giả và cùng sáng tạo với ông. Và đây cũng chính là giá trị giúp thơ vượt qua những quy luật khắt khe của thời gian, vốn là vĩnh cửu, cũng như nghệ thuật tình yêu và cái đẹp là vĩnh cửu.
Bài thơ “Thời Gian” của tác giả Văn Cao là một tác phẩm đầy tinh tế và sâu sắc, nói lên những suy tư về thời gian, nghệ thuật và tình yêu. Để hiểu sâu hơn về bản chất của bài thơ này, chúng ta cần phân tích cụ thể từng phần trong tác phẩm.
Trước hết, cần tìm hiểu về tác giả, Văn Cao, một nghệ sĩ tài hoa với nhiều lĩnh vực nghệ thuật khác nhau. Ông được sinh ra tại Nam Định, nhưng cuộc sống và sự nghiệp của ông chủ yếu diễn ra tại Hải Phòng. Đặc biệt, Văn Cao là một nhà thơ, nhạc sĩ và họa sĩ có phong cách độc đáo và tác phẩm không nhiều về số lượng nhưng luôn đậm chất nghệ thuật.
Bài thơ “Thời Gian” được sáng tác vào mùa xuân năm Đinh Mão 1987 và chia thành hai khổ thơ. Trong khổ thơ đầu tiên, tác giả đã sử dụng các hình ảnh mạnh mẽ để thể hiện ý nghĩa của thời gian. “Thời gian qua kẽ tay” cho thấy cách tác giả cảm nhận thời gian thông qua xúc giác, và thời gian trôi qua nhanh chóng nhưng lặng lẽ. Hình ảnh “Làm khô những chiếc lá” biểu thị sự tác động của thời gian lên vạn vật và con người, khiến họ trở nên yếu đuối và mất đi sức sống. Câu thơ “Rơi” với sự ngắt quãng đột ngột thể hiện sự chuyển động của cảnh vật, trong khi so sánh “như tiếng sỏi” đánh dấu một cách độc đáo và mạnh mẽ. Cuối cùng, hình ảnh “trong lòng giếng cạn” tượng trưng cho sự trống rỗng và tiêu điều do thời gian mang lại.
Khổ thơ thứ hai tiết lộ sự thay đổi trong cảm xúc của nhân vật. “Riêng những” thể hiện sự khẳng định của nhân vật, nhưng có sự thay đổi trong cảm xúc. “Những câu thơ” và “những bài hát” trở thành biểu tượng cho nghệ thuật và trái tim con người, thể hiện sự rung động và tương tác của họ. Hình ảnh “còn xanh” biểu thị sức sống và sự tồn tại của nghệ thuật và tình yêu. Cuối cùng, “Và đôi mắt em” liên quan đến vẻ đẹp của con người và tình yêu, trong khi hình ảnh “như hai giếng nước” gợi lên sự lấp lánh, trong lành và đầy sức sống.
Tóm lại, bài thơ “Thời Gian” của Văn Cao là một tác phẩm đa chiều, sử dụng nhiều hình ảnh và thủ pháp nghệ thuật khác nhau để thể hiện sự biến đổi của thời gian và tình yêu, đồng thời thể hiện sự độc đáo trong phong cách nghệ thuật của tác giả
Bài thơ “Thời Gian” của Văn Cao là một tác phẩm thơ tinh tế và đầy ý nghĩa, thể hiện sự tài hoa của tác giả không chỉ trong lĩnh vực âm nhạc mà còn trong thơ ca. Bài thơ này mang đậm tầm nhìn triết học về thời gian và cuộc sống, đồng thời truyền đạt một thông điệp nhân văn sâu sắc về việc trân trọng thời gian và giá trị của nghệ thuật và tình yêu.
Văn Cao, với danh tiếng của một nhạc sĩ lừng danh, đã cho thấy khả năng đa tài của mình bằng việc viết ra bài thơ đầy ấn tượng. Từ những câu đầu tiên, ông đã tạo nên một bức tranh về sự trôi qua của thời gian một cách tinh tế và thú vị. Hình ảnh “Thời gian qua kẽ tay” đã khắc sâu vào tâm trí người đọc, tạo ra một sự nhạy cảm về tính thoáng qua và không thể nắm bắt được thời gian.
Câu thơ “Làm khô những chiếc lá” tượng trưng cho sự tác động của thời gian lên mọi thứ. Thời gian làm cho mọi thứ phai tàn và mất đi sức sống. Chiếc lá, biểu tượng của tươi trẻ và sự sống, dần dần héo úa và rơi xuống như “tiếng sỏi trong lòng giếng cạn.” Hình ảnh này thể hiện sự mất mát và tàn phai trong cuộc sống, nhấn mạnh sự tác động của thời gian lên con người và tự nhiên.
Câu thơ “Riêng những câu thơ còn xanh” và “Riêng những bài hát còn xanh” cho thấy sự trường tồn của nghệ thuật và tình yêu. Dù thời gian trôi qua, những tác phẩm nghệ thuật vẫn tồn tại và “còn xanh,” giữ lại sức sống và tình cảm của tác giả. Cuối cùng, hình ảnh “đôi mắt em như hai giếng nước” thể hiện vẻ đẹp và sự tràn đầy của tình yêu và sức trẻ.
Bài thơ “Thời Gian” không chỉ là một tác phẩm thơ đẹp mà còn là một thông điệp về sự trân trọng thời gian và giá trị của nghệ thuật và tình yêu. Tác phẩm này đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng người đọc và là một ví dụ xuất sắc về tài năng sáng tạo của Văn Cao không chỉ trong âm nhạc mà còn trong văn chương.
Bài thơ “Thời Gian” của Văn Cao là một tác phẩm thơ tinh tế và đầy ý nghĩa, thể hiện sự tài hoa của tác giả không chỉ trong lĩnh vực âm nhạc mà còn trong thơ ca. Bài thơ này mang đậm tầm nhìn triết học về thời gian và cuộc sống, đồng thời truyền đạt một thông điệp nhân văn sâu sắc về việc trân trọng thời gian và giá trị của nghệ thuật và tình yêu.
Văn Cao, với danh tiếng của một nhạc sĩ lừng danh, đã cho thấy khả năng đa tài của mình bằng việc viết ra bài thơ đầy ấn tượng. Từ những câu đầu tiên, ông đã tạo nên một bức tranh về sự trôi qua của thời gian một cách tinh tế và thú vị. Hình ảnh “Thời gian qua kẽ tay” đã khắc sâu vào tâm trí người đọc, tạo ra một sự nhạy cảm về tính thoáng qua và không thể nắm bắt được thời gian.
Câu thơ “Làm khô những chiếc lá” tượng trưng cho sự tác động của thời gian lên mọi thứ. Thời gian làm cho mọi thứ phai tàn và mất đi sức sống. Chiếc lá, biểu tượng của tươi trẻ và sự sống, dần dần héo úa và rơi xuống như “tiếng sỏi trong lòng giếng cạn.” Hình ảnh này thể hiện sự mất mát và tàn phai trong cuộc sống, nhấn mạnh sự tác động của thời gian lên con người và tự nhiên.
Câu thơ “Riêng những câu thơ còn xanh” và “Riêng những bài hát còn xanh” cho thấy sự trường tồn của nghệ thuật và tình yêu. Dù thời gian trôi qua, những tác phẩm nghệ thuật vẫn tồn tại và “còn xanh,” giữ lại sức sống và tình cảm của tác giả. Cuối cùng, hình ảnh “đôi mắt em như hai giếng nước” thể hiện vẻ đẹp và sự tràn đầy của tình yêu và sức trẻ.
Bài thơ “Thời Gian” không chỉ là một tác phẩm thơ đẹp mà còn là một thông điệp về sự trân trọng thời gian và giá trị của nghệ thuật và tình yêu. Tác phẩm này đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng người đọc và là một ví dụ xuất sắc về tài năng sáng tạo của Văn Cao không chỉ trong âm nhạc mà còn trong văn chương.