Soạn bài Vội vàng - Kết nối tri thức
Haylamdo soạn bài Vội vàng Ngữ văn lớp 12 Kết nối tri thức sẽ giúp học sinh trả lời câu hỏi từ đó dễ dàng soạn văn 12.
Soạn bài Vội vàng - Kết nối tri thức
* Trước khi đọc:
Câu hỏi 1 (Trang 93 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Cảm nhận của mỗi cá nhân về thời gian là giống nhau hay khác nhau? Vì sao?
Trả lời
Cảm nhận về thời gian của mỗi người khác nhau do cách trải nghiệm và đánh giá thời gian bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như tuổi tác, tâm trạng, hoạt động,... Ví dụ, người ngủ nhiều có thể cảm thấy thời gian trôi nhanh hơn.
Tuy nhiên, sự giống nhau nằm ở chỗ mọi người đều chia sẻ khái niệm về thời gian như một chiều tuyến tính, bao gồm quá khứ, hiện tại và tương lai.
Câu hỏi 2 (Trang 93 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Theo bạn, ý niệm về thời gian có ảnh hưởng như thế nào đến thái độ sống, lí tưởng sống của con người?
Trả lời
Ý niệm về thời gian ảnh hưởng lớn đến thái độ và lý tưởng sống của con người. Người có ý thức rõ ràng về thời gian thường sống có kế hoạch, quản lý thời gian hiệu quả, đặt ra mục tiêu và kiên trì theo đuổi. Họ biết ưu tiên những việc quan trọng, không lãng phí thời gian vào những việc vô nghĩa, và luôn tìm kiếm ý nghĩa trong cuộc sống.
* Đọc văn bản
Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc
1. Chú ý các động từ, các biện pháp tu từ.
Trả lời
Các động từ: tắt, buộc, bay
Các biện pháp được sử dụng
+ Điệp từ: “Tôi muốn”
2. Hình dung về bức tranh cuộc sống được miêu tả.
Trả lời
Đó là một khung cảnh mùa xuân tràn đầy sức sống:
- Hình ảnh: ong bướm, tuần tháng mật, hoa của đồng nội, lá của cành tơ, yến anh, khúc tình si, ánh sáng chớp hàng mi.
- Màu sắc: rực rỡ của mùa xuân
- Âm thanh: tiếng chim hót, tiếng gió
3. Chú ý sự cảm nhận về thời gian của nhân vật trữ tình.
Trả lời
+ Thời gian trôi qua một cách nhanh chóng: "Xuân đương tới, nghĩa là xuân đương qua / Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già".
+ Thời gian là hữu hạn và không thể nào níu giữ: "Còn trời đất, chẳng còn tôi mãi / Nên vội vàng làm tất cả những gì phải làm".
+ Sự trôi chảy của thời gian khiến con người cảm thấy nuối tiếc, tiếc nuối tuổi xuân, tiếc nuối những gì đã qua: "Mỗi năm một tuổi như đuổi xuân đi / Hết tuần trăng mật, chẳng còn nguyên vẹn".
4. Lắng nghe giọng điệu của nhân vật trữ tình.
Trả lời
Giọng điệu của nhân vật trữ tình trong bài thơ “Vội Vàng” đã tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt. Nó không chỉ khiến người đọc đồng cảm với những suy tư, trăn trở của nhân vật mà còn thôi thúc mọi người trân trọng thời gian và cuộc sống.
* Sau khi đọc:
Nội dung chính: Tác phẩm bộc lộ tình yêu cuộc sống trần thế tha thiết. Thể hiện sự nuối tiếc về kiếp người và thời gian. Cuối cùng là lời giục giã cuống quýt, vội vàng để tận hưởng tuổi trẻ và cuộc đời.
Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc
Câu 1 (trang 95 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Nêu cảm nhận chung của bạn về nhịp điệu bài thơ.
Trả lời
- Khổ thơ đầu: Nhịp điệu chậm rãi, thong thả, thể hiện tâm trạng ung dung, tự tại của tác giả trước cảnh sắc thiên nhiên.
- Khổ thơ thứ hai: Nhịp điệu nhanh, dồn dập, thể hiện sự vội vã, mong muốn níu giữ thời gian của tác giả.
- Khổ thơ thứ ba: Nhịp điệu chậm rãi trở lại, thể hiện tâm trạng tiếc nuối, bâng khuâng của tác giả.
Câu 2 (trang 95 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Xuân Diệu được coi là người có nhiều cách tân trong việc sử dụng ngôn từ. Bạn có đồng ý với nhận định này không? Vì sao?
Trả lời
Tôi đồng ý vì thơ Xuân Diệu giàu nhạc điệu, ngôn từ phong phú và cách tân. Ông không ngừng tìm tòi, sáng tạo, làm mới ngôn ngữ thơ, khiến thơ ca trở nên sống động và gần gũi hơn với độc giả. Các tác phẩm của Xuân Diệu thường mang đậm màu sắc cá nhân, phản ánh sâu sắc những cảm xúc, tâm trạng của chính ông.
Câu 3 (trang 95 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Bức tranh thiên nhiên hiện lên như thế nào trong đoạn thơ thứ hai (từ “Của ong bướm này đây tuần tháng mật;” đến “Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa?”)? Qua bức tranh đó, bạn nhận ra điều gì về cái nhìn thế giới của tác giả?
Trả lời
- Bức tranh thiên nhiên:
+ Rực rỡ, tươi đẹp, tràn đầy sức sống: ong bướm, tuần tháng mật, hoa, lá, yến anh, khúc tình si, ánh sáng…
+ Tượng trưng cho tình yêu, tuổi trẻ và cuộc sống: mùa xuân, yến anh, cánh đồng…
- Cái nhìn thế giới của tác giả:
+ Yêu đời, say mê cuộc sống, trân trọng từng khoảnh khắc.
+ Có ý thức về sự ngắn ngủi của thời gian.
+ Nhanh nhạy, tinh tế trong cảm nhận.
Câu 4 (trang 95 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Nêu nhận xét khái quát về nhân vật trữ tình. Qua sự tự bộc lộ của nhân vật trữ tình, hãy phân tích mạch vận động cảm xúc trong bài thơ.
Trả lời
- Nhận xét khái quát về nhân vật trữ tình: Nhân vật trữ tình trong bài thơ "Vội Vàng" là một chàng trai trẻ với tâm hồn yêu đời, đam mê sống, say đắm trước vẻ đẹp của cuộc sống.
- Phân tích mạch vận động cảm xúc trong bài thơ: Nhân vật trữ tình trong bài thơ "Vội Vàng" thể hiện sự thay đổi trong quan niệm về thời gian, từ say mê, cuồng nhiệt đến lo lắng, trăn trở và nuối tiếc. Có sự đối lập giữa vẻ đẹp rực rỡ, tươi tắn của thiên nhiên và sự trôi chảy nhanh chóng của thời gian, đồng thời tồn tại mâu thuẫn trong nội tâm giữa khao khát tận hưởng cuộc sống và nỗi nuối tiếc trước sự trôi đi của thời gian. Đây là hình tượng tiêu biểu cho thơ ca mới Việt Nam, phản ánh quan niệm sống và tâm trạng của thế hệ trẻ trước Cách mạng tháng Tám.
Câu 5 (trang 95 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Cảm nhận về thời gian của Xuân Diệu trong bài thơ có gì mới mẻ, độc đáo so với cảm nhận về thời gian trong thơ trữ tình trung đại nói chung?
Trả lời
Nhờ những chi tiết mới mẻ, độc đáo này, quan niệm về thời gian của Xuân Diệu trong bài thơ "Vội Vàng" đã thể hiện rõ tâm trạng của thế hệ trẻ trước Cách mạng tháng Tám. Quan điểm này đã ảnh hưởng sâu sắc đến thơ ca Việt Nam hiện đại, làm phong phú thêm cảm xúc và tạo ra một cái nhìn mới về cuộc sống.
Câu 6 (trang 95 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Bài thơ Vội vàng thể hiện quan niệm gì của Xuân Diệu về tình yêu và tuổi trẻ? Bạn có đồng ý với quan niệm đó không? Vì sao?
Trả lời
Quan điểm về cuộc sống, tình yêu và tuổi trẻ của Xuân Diệu được mô tả như một bức tranh sặc sỡ, nổi bật và đầy năng lượng. Cuộc sống được tưởng tượng là đẹp đẽ và tràn đầy sức sống, tình yêu được miêu tả là nồng nàn và mãnh liệt, còn tuổi trẻ được cho là ngắn ngủi và đòi hỏi phải sống vội vã để tận hưởng.
Tôi đồng ý với quan điểm này vì nó phản ánh tâm lý của con người hiện đại, đặc biệt là giới trẻ. Trong thế giới diễn ra nhanh chóng hiện nay, việc sống vội vàng để bắt kịp là điều cần thiết. Tuổi trẻ được coi là khoảng thời gian quý báu nhất, và việc tận hưởng nó đầy đủ là điều cần thiết.
Câu 7 (trang 95 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Qua đoạn cuối của bài thơ (từ “Ta muốn ôm” đến hết), bạn hiểu thế nào về triết lí sống của cái tôi cá nhân? Nghệ thuật thể hiện triết lí sống đó có điểm gì đặc sắc?
Trả lời
Triết lí sống cái tôi cá nhân của Xuân Diệu trong bài thơ "Vội Vàng", đặc biệt là ở đoạn cuối của bài thơ (từ “Ta muốn ôm” đến hết) là ý thức về sự quý giá của thời gian và cuộc sống. Nhân vật trong bài thơ thể hiện sự vội vã và lo lắng trước sự trôi qua của thời gian, đồng thời mong muốn tận hưởng từng khoảnh khắc. Xuân Diệu sử dụng ngôn từ và hình ảnh sắc nét để thể hiện tâm trạng của nhân vật và gợi lên ý nghĩa sâu sắc về thời gian và cuộc sống.
* Kết nối đọc - viết
Đề bài (trang 95 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu đã tác động như thế nào đến nhận thức của bạn về thời gian và tuổi trẻ? Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) để trả lời câu hỏi này.
Trả lời
Bài thơ "Vội Vàng" của Xuân Diệu đã thực sự làm thay đổi cách nhìn của tôi về thời gian và giá trị của tuổi trẻ. Trước đây, tôi thường xuyên lãng phí thời gian mà không thực sự đánh giá cao từng khoảnh khắc. Tuy nhiên, sau khi đọc bài thơ này, tôi bắt đầu nhận ra sự ngắn ngủi của thời gian và ý nghĩa sâu sắc của tuổi trẻ. Bài thơ sử dụng những hình ảnh tươi đẹp và sống động như "tuần tháng mật của ong bướm", "mùa chưa ngả chiều hôm", "ánh sáng chớp hàng mi",... để miêu tả vẻ đẹp rực rỡ và sức sống của cuộc sống. Tác giả thể hiện một triết lý sống tích cực, khao khát tận hưởng mọi vẻ đẹp và hạnh phúc của cuộc sống. Qua bài thơ, tôi nhận ra rằng thời gian là một tài nguyên quý báu và hữu hạn, không thể nào lấy lại được. Tuổi trẻ, một giai đoạn đầy nhiệt huyết và sức sống, cũng sẽ qua đi trong một thoáng chốc. Do đó, từ khi đọc bài thơ, tôi đã thay đổi cách tiếp cận với cuộc sống, trân trọng từng khoảnh khắc và tận hưởng mọi trải nghiệm một cách chân thành. Tôi không muốn sống vội vàng, nhưng muốn sống một cách ý nghĩa và không hối tiếc.